Dyrektor w nowopowstałej placówce oświatowej w roku szkolnym 2008/2009 nawiązał stosunek pracy z nauczycielami bez względu na stopień awansu zawodowego na umowę o prace na czas określony do dnia 31 sierpnia 2009 r.
Czy nawiązując kolejny stosunek pracy (od 1 września 2009 r.) dyrektor zobligowany jest przepisami KN o zawarcie umowy o pracę z nauczycielami posiadającymi stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego na czas nieokreślony?
Nauczyciele będą zatrudnieni nie w pełnym wymiarze godzin.
Stosunek pracy nauczycieli mianowanych oraz dyplomowanych, którzy mają świadczyć pracę w niepełnym wymiarze zajęć, co do zasady zawierany jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Wyjątkowo, w ściśle ustawowo określonych przypadkach, dyrektor szkoły ma prawo zawrzeć z takimi nauczycielami umowy o pracę na czas określony (przy założeniu, iż nauczyciele zatrudnieni są w szkole, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela - np. gimnazjum prowadzonym przez gminę).
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN, dyrektor szkoły zobowiązany jest do nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym na podstawie mianowania, jeżeli:
1) nauczyciel posiada obywatelstwo polskie (wymóg ten nie dotyczy obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym),
2) nauczyciel ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych,
3) przeciwko nauczycielowi nie toczy się postępowanie karne lub dyscyplinarne, lub postępowanie o ubezwłasnowolnienie,
4) nauczyciel nie był karany za przestępstwo popełnione umyślnie,
5) nauczyciel posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska,
6) istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony.
W przypadku, gdy nie istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym dyrektor szkoły nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć (art. 10 ust. 6 KN).
Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 KN, na zasadzie zupełnego wyjątku, dyrektor szkoły może z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym nawiązać stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony. Może to mieć miejsce jedynie w przypadku:
- zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania
lub
- konieczności zastępstwa nieobecnego nauczyciela.
W wyroku z dnia 15 września 2006 r. (I PK 62/06, Pr. Pracy 2007/2/31) Sąd Najwyższy odnosząc się do tego rozwiązania ustawowego stwierdza, iż art. 10 ust. 7 KN, jako regulujący wyjątek od zasady, należy wykładać ściśle. Zatrudnienie nauczyciela mianowanego na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dopuszczalne tylko wówczas gdy staje się konieczne w świetle wynikających z tego przepisu przesłanek. Taka wyjątkowa podstawa zatrudnienia nie może być zależna od uznania pracodawcy. Byłoby to sprzeczne z gwarancyjnym charakterem norm prawnych regulujących stosunek pracy nauczyciela mianowanego.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego wskazanego w pytaniu, należy uznać, iż dyrektor szkoły nie może swobodnie decydować czy nawiązać z nauczycielami stosunki pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony czy też nieokreślony. Jeżeli nie jest on w stanie wykazać potrzeb wynikających z organizacji nauczania, które uzasadniałyby nawiązanie tych stosunków na podstawie umów o pracę na czas określony oraz jednocześnie nie zachodzi w szkole konieczność zastępstwa nieobecnego nauczyciela, dyrektor zobowiązany jest do zawarcia z nauczycielami, o których mowa w pytaniu, umów o pracę na czas nieokreślony.
Czy nawiązując kolejny stosunek pracy (od 1 września 2009 r.) dyrektor zobligowany jest przepisami KN o zawarcie umowy o pracę z nauczycielami posiadającymi stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego na czas nieokreślony?
Nauczyciele będą zatrudnieni nie w pełnym wymiarze godzin.
Stosunek pracy nauczycieli mianowanych oraz dyplomowanych, którzy mają świadczyć pracę w niepełnym wymiarze zajęć, co do zasady zawierany jest na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Wyjątkowo, w ściśle ustawowo określonych przypadkach, dyrektor szkoły ma prawo zawrzeć z takimi nauczycielami umowy o pracę na czas określony (przy założeniu, iż nauczyciele zatrudnieni są w szkole, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela - np. gimnazjum prowadzonym przez gminę).
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN, dyrektor szkoły zobowiązany jest do nawiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym na podstawie mianowania, jeżeli:
1) nauczyciel posiada obywatelstwo polskie (wymóg ten nie dotyczy obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym),
2) nauczyciel ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z praw publicznych,
3) przeciwko nauczycielowi nie toczy się postępowanie karne lub dyscyplinarne, lub postępowanie o ubezwłasnowolnienie,
4) nauczyciel nie był karany za przestępstwo popełnione umyślnie,
5) nauczyciel posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania danego stanowiska,
6) istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony.
W przypadku, gdy nie istnieją warunki do zatrudnienia nauczyciela w szkole w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, stosunek pracy z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym dyrektor szkoły nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w niepełnym wymiarze zajęć (art. 10 ust. 6 KN).
Natomiast w myśl art. 10 ust. 7 KN, na zasadzie zupełnego wyjątku, dyrektor szkoły może z nauczycielem mianowanym lub dyplomowanym nawiązać stosunek pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony. Może to mieć miejsce jedynie w przypadku:
- zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania
lub
- konieczności zastępstwa nieobecnego nauczyciela.
W wyroku z dnia 15 września 2006 r. (I PK 62/06, Pr. Pracy 2007/2/31) Sąd Najwyższy odnosząc się do tego rozwiązania ustawowego stwierdza, iż art. 10 ust. 7 KN, jako regulujący wyjątek od zasady, należy wykładać ściśle. Zatrudnienie nauczyciela mianowanego na podstawie umowy o pracę na czas określony jest dopuszczalne tylko wówczas gdy staje się konieczne w świetle wynikających z tego przepisu przesłanek. Taka wyjątkowa podstawa zatrudnienia nie może być zależna od uznania pracodawcy. Byłoby to sprzeczne z gwarancyjnym charakterem norm prawnych regulujących stosunek pracy nauczyciela mianowanego.
Odnosząc powyższe do stanu faktycznego wskazanego w pytaniu, należy uznać, iż dyrektor szkoły nie może swobodnie decydować czy nawiązać z nauczycielami stosunki pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony czy też nieokreślony. Jeżeli nie jest on w stanie wykazać potrzeb wynikających z organizacji nauczania, które uzasadniałyby nawiązanie tych stosunków na podstawie umów o pracę na czas określony oraz jednocześnie nie zachodzi w szkole konieczność zastępstwa nieobecnego nauczyciela, dyrektor zobowiązany jest do zawarcia z nauczycielami, o których mowa w pytaniu, umów o pracę na czas nieokreślony.