Nauczyciel zatrudniony od 1 września 2008 r. w niepełnym wymiarze dostarczył świadectwa pracy z zakończonych okresów zatrudnienia, według których naliczono dodatek stażowy. Obecnie złożył oświadczenie, że nasza szkoła jest dla niego dodatkowym miejscem pracy i łączny wymiar czasu pracy w obydwu szkołach przekracza obowiązkowe pensum.
Jak należy w związku z tym naliczać dodatek za staż pracy w szkole, która jest dla niego dodatkowym miejscem pracy?
Nadmieniam, że nauczyciel pracował w naszej szkole od 1989 r. do 1999 r. (było to jego główne miejsce pracy).
Czy od osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin żądać oświadczenia określającego, które miejsce pracy jest dla nauczyciela główne a które dodatkowe?
Jak wynika z przepisów art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN i § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z późn. zm.) - dalej r.m.w.n.:
1) jeżeli nauczyciel w tym samym roku jednocześnie pracuje w dwóch szkołach to, nie można zaliczać tego okresu jako dwóch lat pracy, uprawniających do dodatku w jednej czy też w drugiej szkole,
2) jeżeli nauczyciel pozostaje w stosunku pracy jednocześnie w dwóch (kilku) szkołach w wymiarze łącznie nie przekraczającym obowiązującego nauczyciela wymiaru zajęć, do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat w każdej ze szkół wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia we wszystkich zakładach pracy, bez względu na sposób ustania stosunku pracy,
3) w przypadku gdy nauczyciel pozostaje w stosunku pracy w dwóch (kilku) szkołach, jednak w łącznym wymiarze przekraczającym obowiązujący nauczyciela wymiar zajęć - prawo do dodatku za wysługę lat przysługuje według zasad ogólnych tj. okresy uprawniające do dodatku za wysługę lat ustala się wtedy odrębnie dla każdego stosunku pracy. W dodatkowym miejscu pracy nie wlicza się zakończonych okresów zatrudnienia, które zostały już zaliczone do okresów uprawniających do tego dodatku w podstawowym miejscu pracy. Wówczas dodatek za wysługę lat jest wypłacany w podstawowym miejscu pracy, stosownie do wypracowanego wskaźnika procentowego i wymiaru zatrudnienia w podstawowym miejscu pracy. W dodatkowym miejscu pracy nauczyciel nabywa prawo do dodatku za wysługę lat zgodnie z art. 33 ust. 1 KN, czyli dopiero w czwartym roku pracy.
4) przepisy KN nie określają, co należy rozumieć pod pojęciem "podstawowe miejsce pracy".
W tej sytuacji należy uznać, że jest nim szkoła, którą nauczyciel wskaże jako podstawowe miejsce pracy.
Okres zatrudnienia, o którym stanowi r.m.w.n. to okres wykonywania pracy w ramach stosunku pracy. Dyrektor szkoły ma prawo żądać od nauczyciela przedłożenia świadectw pracy ze wszystkich poprzednich miejsc pracy. Podstawę prawną dla takiego żądania stanowią przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 z późn. zm.) - dalej r.d.p. W świetle § 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 r.d.p. pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie.
Należy zauważyć zatem, iż świadectwa pracy nie muszą być jedynymi dokumentami, które nauczyciel może przedstawić w celu potwierdzenia wcześniejszych okresów zatrudnienia. Przepis wskazuje na - inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia - nie określając jednak, jakie inne dokumenty nauczyciel może przedstawić dyrektorowi szkoły, aby udowodnić okresy zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W tej sytuacji należy przyjąć, że to dyrektor szkoły musi podjąć samodzielnie decyzję, czy przedstawiony przez nauczyciela dokument potwierdzający okresy zatrudnienia uzna za wystarczający.
Dla przykładu, w przypadku, gdy nauczyciel pracuje jednocześnie w dwóch szkołach i z uwagi na niezakończone okresy zatrudnienia nie może przedstawić dyrektorowi jednej ze szkół świadectwa pracy w celu ustalenia uprawnień do dodatku za wysługę lat dyrektor szkoły powinien zobowiązać nauczyciela do złożenia na piśmie oświadczenia w sprawie pozostawania (niepozostawania) w zatrudnieniu w innych szkołach. Odpowiedzialność za ewentualne podanie informacji o zatrudnieniu, niezgodnych ze stanem faktycznym ponosi wówczas nauczyciel. Jeżeli nauczyciel podałby nieprawdziwe informacje z tego powodu może ponieść nawet odpowiedzialność karną za wprowadzenie w błąd w celu uzyskania korzyści majątkowej, jeśliby w wyniku podania nieprawdziwych danych nauczyciel otrzymał większy niż należny dodatek za wysługę lat. W oświadczeniu składanym przez nauczyciela w sprawie pozostawania w stosunku pracy nauczyciel również powinien wskazać, która szkoła jest dla niego podstawowym miejscem pracy. Tego rodzaju oświadczeń dyrektor szkoły może żądać od wszystkich nauczycieli na początku każdego nowego roku szkolnego. W tym celu możliwe jest przygotowanie w szkole wzoru takiego dokumentu.
Urszula Kołowska
Jak należy w związku z tym naliczać dodatek za staż pracy w szkole, która jest dla niego dodatkowym miejscem pracy?
Nadmieniam, że nauczyciel pracował w naszej szkole od 1989 r. do 1999 r. (było to jego główne miejsce pracy).
Czy od osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin żądać oświadczenia określającego, które miejsce pracy jest dla nauczyciela główne a które dodatkowe?
Jak wynika z przepisów art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) - dalej KN i § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 z późn. zm.) - dalej r.m.w.n.:
1) jeżeli nauczyciel w tym samym roku jednocześnie pracuje w dwóch szkołach to, nie można zaliczać tego okresu jako dwóch lat pracy, uprawniających do dodatku w jednej czy też w drugiej szkole,
2) jeżeli nauczyciel pozostaje w stosunku pracy jednocześnie w dwóch (kilku) szkołach w wymiarze łącznie nie przekraczającym obowiązującego nauczyciela wymiaru zajęć, do okresów pracy uprawniających do dodatku za wysługę lat w każdej ze szkół wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia we wszystkich zakładach pracy, bez względu na sposób ustania stosunku pracy,
3) w przypadku gdy nauczyciel pozostaje w stosunku pracy w dwóch (kilku) szkołach, jednak w łącznym wymiarze przekraczającym obowiązujący nauczyciela wymiar zajęć - prawo do dodatku za wysługę lat przysługuje według zasad ogólnych tj. okresy uprawniające do dodatku za wysługę lat ustala się wtedy odrębnie dla każdego stosunku pracy. W dodatkowym miejscu pracy nie wlicza się zakończonych okresów zatrudnienia, które zostały już zaliczone do okresów uprawniających do tego dodatku w podstawowym miejscu pracy. Wówczas dodatek za wysługę lat jest wypłacany w podstawowym miejscu pracy, stosownie do wypracowanego wskaźnika procentowego i wymiaru zatrudnienia w podstawowym miejscu pracy. W dodatkowym miejscu pracy nauczyciel nabywa prawo do dodatku za wysługę lat zgodnie z art. 33 ust. 1 KN, czyli dopiero w czwartym roku pracy.
4) przepisy KN nie określają, co należy rozumieć pod pojęciem "podstawowe miejsce pracy".
W tej sytuacji należy uznać, że jest nim szkoła, którą nauczyciel wskaże jako podstawowe miejsce pracy.
Okres zatrudnienia, o którym stanowi r.m.w.n. to okres wykonywania pracy w ramach stosunku pracy. Dyrektor szkoły ma prawo żądać od nauczyciela przedłożenia świadectw pracy ze wszystkich poprzednich miejsc pracy. Podstawę prawną dla takiego żądania stanowią przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 z późn. zm.) - dalej r.d.p. W świetle § 1 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 r.d.p. pracodawca może żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie.
Należy zauważyć zatem, iż świadectwa pracy nie muszą być jedynymi dokumentami, które nauczyciel może przedstawić w celu potwierdzenia wcześniejszych okresów zatrudnienia. Przepis wskazuje na - inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia - nie określając jednak, jakie inne dokumenty nauczyciel może przedstawić dyrektorowi szkoły, aby udowodnić okresy zatrudnienia w ramach stosunku pracy. W tej sytuacji należy przyjąć, że to dyrektor szkoły musi podjąć samodzielnie decyzję, czy przedstawiony przez nauczyciela dokument potwierdzający okresy zatrudnienia uzna za wystarczający.
Dla przykładu, w przypadku, gdy nauczyciel pracuje jednocześnie w dwóch szkołach i z uwagi na niezakończone okresy zatrudnienia nie może przedstawić dyrektorowi jednej ze szkół świadectwa pracy w celu ustalenia uprawnień do dodatku za wysługę lat dyrektor szkoły powinien zobowiązać nauczyciela do złożenia na piśmie oświadczenia w sprawie pozostawania (niepozostawania) w zatrudnieniu w innych szkołach. Odpowiedzialność za ewentualne podanie informacji o zatrudnieniu, niezgodnych ze stanem faktycznym ponosi wówczas nauczyciel. Jeżeli nauczyciel podałby nieprawdziwe informacje z tego powodu może ponieść nawet odpowiedzialność karną za wprowadzenie w błąd w celu uzyskania korzyści majątkowej, jeśliby w wyniku podania nieprawdziwych danych nauczyciel otrzymał większy niż należny dodatek za wysługę lat. W oświadczeniu składanym przez nauczyciela w sprawie pozostawania w stosunku pracy nauczyciel również powinien wskazać, która szkoła jest dla niego podstawowym miejscem pracy. Tego rodzaju oświadczeń dyrektor szkoły może żądać od wszystkich nauczycieli na początku każdego nowego roku szkolnego. W tym celu możliwe jest przygotowanie w szkole wzoru takiego dokumentu.
Urszula Kołowska