Czy można wezwać nauczyciela zatrudnionego przez mianowanie do pracy podczas urlopu dla poratowania zdrowia i wręczyć mu wypowiedzenie z powodu zmian organizacyjnych szkoły?
Od 1 września nie ma godzin dla tego nauczyciela. Drugi nauczyciel tego samego przedmiotu ma tylko 11 godzin.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej KN, dyrektor szkoły ma prawo rozwiązać stosunek pracy nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania w przypadku całkowitej likwidacji szkoły lub w przypadku:
- częściowej likwidacji szkoły,
- zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole,
- zmiany planu nauczania,
uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.
Odnosząc się do możliwości wypowiedzenia stosunku pracy nauczyciela z przyczyn określonych w art. 20 ust. 1 KN w okresie urlopu dla poratowana zdrowia należy przywołać wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 1996 r. (wyrok SN z dnia 19 września 1996 r. I PRN 70/96, OSNP 1997 r., nr 7, poz. 113). W wyroku tym SN wskazuje, iż wprawdzie przepisy KN nie stanowią expressis verbis, że w okresie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia chroniona jest trwałość stosunku pracy urlopowanego nauczyciela, ale wynika to pośrednio z samej konstrukcji takiego urlopu, zapewniającego zainteresowanemu zachowanie prawa do wynagrodzenia, będącego elementem treści stosunku pracy. Za pełną ochroną trwałości stosunku pracy przemawia również cel urlopu dla poratowania zdrowia tj. "przeprowadzenie zaleconego leczenia", którego skuteczność wymaga wykluczenia groźby utraty w tym czasie miejsca pracy, zapewniającego nauczycielowi i jego rodzinie środki utrzymania, ale także możliwość realizowania zawodowych ambicji. Zdaniem SN poza przypadkiem całkowitej likwidacji szkoły, kompetencja dyrektora szkoły z art. 20 ust. 1 KN nie dotyczy nauczycieli korzystających z urlopu dla poratowania zdrowia. @page_break@
Aktualność tego stanowiska potwierdził Sąd Najwyższy w późniejszym orzecznictwie, wyrok z dnia 20 kwietnia 2001 r. I PKN 377/00, OSNP 2003, nr 5, poz. 115), wyrok z dnia 9 września 2010 r. (wyrok SN z dnia 9 września 2010 r. II PK 54/10, LEX nr 661502), wyrok z dnia 19 kwietnia 2012 r. (wyrok SN z dnia 19 kwietnia 2012 r. II PK 204/11, Legalis).
Wprawdzie w uchwale z dnia 7 grudnia 2006 r. (uchwała SN z dnia 7 grudnia 2006 r. I PZP 4/06, OSNP 2007, nr 7-8, poz. 89) SN stwierdził, iż w przypadku istnienia podstaw do rozwiązania stosunku pracy z mianowanym nauczycielem z przyczyn wskazanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 KN nie stosuje się art. 41 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. Uchwała ta spotkała się z oceną krytyczną piśmiennictwa, gdzie podniesiono, iż grupa nauczycieli mianowanych nie korzysta w myśl tej uchwały z podstawowych gwarancji prawnych dotyczących stabilizacji zatrudnienia w okresie ochronnym, jakim jest choroba (glosa do uchwały autorstwa I. Sawa, M.Pr.P. 2008 Nr 12, poz. 666). Ponadto w stanie faktycznym sprawy rozpoznawanej w przedmiotowej uchwale, rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem nastąpiło blisko miesiąc po zakończeniu urlopu dla poratowania zdrowia, a w jego trakcie złożono mu jedynie oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy. Tym samym cel urlopu nie został naruszony.
Mając na uwadze powyższe, za niezgodne z prawem należy uznać wypowiedzenie stosunku pracy dokonane w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia, z przyczyn wskazanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 KN , które uniemożliwi nauczycielowi zatrudnionemu na podstawie mianowania pełne wykorzystania udzielonego mu urlopu. Jednakże nawet w przypadku, gdy dyrektor szkoły planuje dokonanie wypowiedzenia w okresie urlopu dla poratowania zdrowia, które nie będzie skutkować rozwiązaniem stosunku pracy przed jego zakończeniem, brak jest podstaw prawnych uprawniających dyrektora szkoły do nakazania nauczycielowi korzystającemu z urlopu stawienia się w szkole, celem wypowiedzenia mu stosunku pracy.
Uwagi
Odpowiedź opracowano przy założeniu, iż nauczyciel zatrudniony jest na podstawie mianowania, w szkole feryjnej, do nauczycieli której ma zastosowania art. 20 K N (np. szkole prowadzonej przez gminę).