Z nauczycielem, który był zatrudniony w szkole na czas nieokreślony, z dniem 31 sierpnia 2011 r. rozwiązano umowę o pracę. Nauczyciel w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 sierpnia 2011 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim łącznie 80 dni. W związku z powyższym nauczyciel nie przepracował efektywnie 6 miesięcy.
Czy nauczycielowi należy wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne za rok 2011?
Czy należy wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne za rok 2011, dla nauczyciela stażysty zatrudnionego zgodnie z organizacją pracy w szkole tj. od 1 września 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r., jeżeli nauczyciel przebywał na zwolnieniu lekarskim we wrześniu 2011 r. 24 dni i 2 dni na urlopie bezpłatnym?
Zgodnie z treścią art. 48 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej KN, nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) – dalej u.d.w.r. Ustawa określa zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników jednostek sfery budżetowej, w tym samorządowych jednostek budżetowych (art. 1 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 2 pkt 3 u.d.w.r.).
Zgodnie z treścią art. 2 u.d.w.r. pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 lipca 2003 r. (wyrok SN z dnia 25 lipca 2003 r. III PZP 7/03, OSNP 2004, nr 2, poz. 26), stwierdził że ze sformułowania "przepracowanie" w rozumieniu art. 2 ust. 1 u.d.w.r. należy wyinterpretować, że jest to faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy, a nie tylko pozostawanie w stosunku pracy. W tym miejscu trzeba podnieść, że ustawowy katalog przerw w świadczeniu pracy w okresie trwania stosunku pracy, które w zakresie nabycia prawa do proporcjonalnej nagrody równoważą okresy przepracowane, jest zamknięty. Oznacza to, że okresy wszystkich innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy i zwolnień z obowiązku świadczenia pracy, poza wymienionymi w art. 2 ust. 3 u.d.w.r., są okresami nieprzepracowanymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 2 u.d.w.r.
Z kolei w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r. (wyrok SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/11) wyrażono pogląd, że okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
W związku z tym, że Kodeks pracy nie wskazuje zasad obliczania okresów pracy (bądź niezdolności do pracy, jak w omawianej sprawie) w sytuacji, kiedy jest ich więcej niż jeden, należy na zasadzie art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zastosować treść art. 114 z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Przepis ten stwierdza, że jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści.
W pierwszej sprawie okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy są okresami niewymienionymi w treści art. 2 ust. 3 u.d.w.r., które pozwalają na nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego mimo nieprzepracowania 6 miesięcy w roku kalendarzowym. Z tego względu należy zbadać czy nauczyciel w ciągu roku kalendarzowego przepracował okres co najmniej 6 miesięcy.
Nawet pobieżna analiza wskazuje, że w okresie podlegającym zaliczeniu do tzw. trzynastki za rok 2011, nauczyciel był w stosunku pracy 8 miesięcy, z czego 2 miesiące i 20 dni (licząc zgodnie z art. 114 k.c.) przebywał na zwolnieniu lekarskim. Przepracował więc 5 miesięcy i 10 dni – a więc krócej niż okres 6 miesięcy, o którym mowa w art. 2 ust. 2 u.d.w.r. Nie nabył więc prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2011.
Warunku przepracowania co najmniej 6 miesięcy nie stosuje się w przypadkach określonych w art. 2 ust. 3 pkt 1 u.d.w.r., a więc m.in. w przypadku zatrudnienia nauczyciela w trakcie roku kalendarzowego zgodnie z organizacją pracy szkoły. Zatrudnienie, o którym mowa w drugim przypadku, spełnia przesłanki wskazane w treści art. 2 ust. 3 pkt 1 u.d.w.r. – w związku z tym nauczyciel nabył prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2011. Jednakże wysokość tego wynagrodzenia, zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 u.d.w.r., powinna zostać ustalona proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy w danym roku kalendarzowym.
Krzysztof Lisowski
Czy nauczycielowi należy wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne za rok 2011?
Czy należy wypłacić dodatkowe wynagrodzenie roczne za rok 2011, dla nauczyciela stażysty zatrudnionego zgodnie z organizacją pracy w szkole tj. od 1 września 2011 r. do 31 sierpnia 2012 r., jeżeli nauczyciel przebywał na zwolnieniu lekarskim we wrześniu 2011 r. 24 dni i 2 dni na urlopie bezpłatnym?
Zgodnie z treścią art. 48 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) – dalej KN, nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 z późn. zm.) – dalej u.d.w.r. Ustawa określa zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla pracowników jednostek sfery budżetowej, w tym samorządowych jednostek budżetowych (art. 1 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 2 pkt 3 u.d.w.r.).
Zgodnie z treścią art. 2 u.d.w.r. pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 25 lipca 2003 r. (wyrok SN z dnia 25 lipca 2003 r. III PZP 7/03, OSNP 2004, nr 2, poz. 26), stwierdził że ze sformułowania "przepracowanie" w rozumieniu art. 2 ust. 1 u.d.w.r. należy wyinterpretować, że jest to faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy, a nie tylko pozostawanie w stosunku pracy. W tym miejscu trzeba podnieść, że ustawowy katalog przerw w świadczeniu pracy w okresie trwania stosunku pracy, które w zakresie nabycia prawa do proporcjonalnej nagrody równoważą okresy przepracowane, jest zamknięty. Oznacza to, że okresy wszystkich innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy i zwolnień z obowiązku świadczenia pracy, poza wymienionymi w art. 2 ust. 3 u.d.w.r., są okresami nieprzepracowanymi w rozumieniu art. 2 ust. 1 i 2 u.d.w.r.
Z kolei w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2011 r. (wyrok SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/11) wyrażono pogląd, że okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
W związku z tym, że Kodeks pracy nie wskazuje zasad obliczania okresów pracy (bądź niezdolności do pracy, jak w omawianej sprawie) w sytuacji, kiedy jest ich więcej niż jeden, należy na zasadzie art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zastosować treść art. 114 z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Przepis ten stwierdza, że jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści.
W pierwszej sprawie okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy są okresami niewymienionymi w treści art. 2 ust. 3 u.d.w.r., które pozwalają na nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego mimo nieprzepracowania 6 miesięcy w roku kalendarzowym. Z tego względu należy zbadać czy nauczyciel w ciągu roku kalendarzowego przepracował okres co najmniej 6 miesięcy.
Nawet pobieżna analiza wskazuje, że w okresie podlegającym zaliczeniu do tzw. trzynastki za rok 2011, nauczyciel był w stosunku pracy 8 miesięcy, z czego 2 miesiące i 20 dni (licząc zgodnie z art. 114 k.c.) przebywał na zwolnieniu lekarskim. Przepracował więc 5 miesięcy i 10 dni – a więc krócej niż okres 6 miesięcy, o którym mowa w art. 2 ust. 2 u.d.w.r. Nie nabył więc prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2011.
Warunku przepracowania co najmniej 6 miesięcy nie stosuje się w przypadkach określonych w art. 2 ust. 3 pkt 1 u.d.w.r., a więc m.in. w przypadku zatrudnienia nauczyciela w trakcie roku kalendarzowego zgodnie z organizacją pracy szkoły. Zatrudnienie, o którym mowa w drugim przypadku, spełnia przesłanki wskazane w treści art. 2 ust. 3 pkt 1 u.d.w.r. – w związku z tym nauczyciel nabył prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2011. Jednakże wysokość tego wynagrodzenia, zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 u.d.w.r., powinna zostać ustalona proporcjonalnie do okresu przepracowanego u danego pracodawcy w danym roku kalendarzowym.
Krzysztof Lisowski