Podstawy funkcjonowania branżowych centrów umiejętności (d. BCU) stworzyła ustawa z dnia 30 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 27 września. Część jej przepisów zacznie obowiązywać w terminach późniejszych, określonych w art. 38 ustawy. 

 

Czytaj w LEX: Plany nadzoru pedagogicznego 2023/2024 >

 

Zasady funkcjonowania BCU

BCU posiada status placówki systemu oświaty na równi z innymi placówkami określonymi w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Większość regulacji dotyczących placówek wymienionych w tym przepisie (tj. centrów kształcenia zawodowego i placówek kształcenia ustawicznego) ma zastosowanie do BCU. Dotyczą one m.in. zatrudniania nauczycieli, zatrudniania specjalistów niebędących nauczycielami, powołania dyrektora BCU oraz kwalifikacji osób zatrudnionych w BCU.

 

Organem prowadzącym BCU jest jednostka samorządu terytorialnego, osoba fizyczna lub osoba prawna niebędąca jednostką samorządu terytorialnego, w tym organizacja branżowa właściwa dla danej dziedziny zawodowej, w zakresie której BCU funkcjonuje i prowadzi swoją działalność. Organizacja branżowa właściwa dla danej dziedziny zawodowej jest zdefiniowana jako organizacja o ogólnokrajowym zasięgu działania prowadząca działalność statutową w zakresie jednej z dziedzin zawodowych i działająca na podstawie ustawy z 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców, ustawy z 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych, ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle czy ustawy z 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach, oraz innych ustaw regulujących funkcjonowanie samorządów zawodowych.

Publiczne BCU zakładane są i prowadzone przez:

  • jednostkę samorządu terytorialnego, do której zadań własnych należy zakładanie i prowadzenie szkół ponadpodstawowych oraz publicznych placówek, o których mowa w art. 2 ust. 3–8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, tj. powiat;
  • inne jednostki samorządu terytorialnego niż powiat po zawarciu stosownego porozumienia z powiatem;
  • osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą jednostką samorządu terytorialnego, w tym organizację branżową właściwą dla danej dziedziny zawodowej, w zakresie której BCU funkcjonuje i prowadzi swoją działalność, na podstawie zezwolenia powiatu jako właściwej jednostki samorządu terytorialnego;
  • ministra właściwego dla zawodu szkolnictwa branżowego.

Prowadzenie publicznych BCU zakładanych i prowadzonych przez tych ministrów może być przekazywane w drodze porozumienia zawieranego między właściwym ministrem a jednostką samorządu terytorialnego na tych samych zasadach, które dotyczą publicznych szkół i placówek zakładanych i prowadzonych przez tych ministrów. BCU prowadzi branżowe szkolenia zawodowe, które uzupełniają dotychczasowy katalog form kształcenia ustawicznego. Branżowe szkolenie zawodowe jest zdefiniowane jako specjalistyczne szkolenie o łącznym wymiarze co najmniej 15 godzin, którego program nauczania uwzględnia wiedzę lub umiejętności zawodowe w zakresie jednej z dziedzin zawodowych ogłoszonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, przydatne do wykonywania zawodu oraz kształtujące umiejętności cyfrowe i związane z transformacją ekologiczną. Osoba, która uzyskuje zaliczenie branżowego szkolenia zawodowego, otrzymuje branżowy certyfikat umiejętności.

 

Turnusy dla młodocianych pracowników

Jednym z głównych zadań BCU jest organizacja turnusów dokształcania teoretycznego dla młodocianych pracowników, zgodnie z art. 117 ust. 2c pkt 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Jako jednostki specjalizujące się w konkretnej dziedzinie edukacji, BCU ma na celu poszerzenie grona podmiotów uprawnionych do organizowania takich turnusów, szczególnie w zawodach niszowych, gdzie występują trudności z ich lokalizacją i realizacją. Do konsultacji przekazano projekt rozporządzenia, które umożliwi dokształcanie młodocianych pracowników w BCU.  Zakłada on też możliwość finansowania przez pracodawcę kosztów pobytu. Dotyczyć to będzie młodocianych zatrudnionych w celu nauki zawodu i dokształcających się w centrum kształcenia zawodowego, branżowym centrum umiejętności lub w szkole prowadzącej kształcenie zawodowe realizowane w formie turnusu dokształcania teoretycznego, którzy znajdują się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania i miejsce pracy młodocianych.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.