Rozkłady czasu pracy
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, co do zasady, czas pracy kierowcy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Rozkłady czasu pracy kierowcy są ustalane na okresy nie krótsze niż 2 tygodnie.
Na mocy nowego art. 11 ust. 2a u.c.p.k. zostanie zniesiony obowiązek tworzenia rozkładów czasu pracy w stosunku do kierowców wykonujących przewóz rzeczy lub okazjonalny przewóz osób. W ten sposób został rozszerzony krąg osób, w stosunku do których pracodawca nie ma obowiązku tworzenia harmonogramu czasu pracy. W stosunku do kierowców wykonujących przewóz rzeczy lub okazjonalny przewóz osób, mogą być natomiast stosowane rozkłady czasu pracy, w których dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin – w ramach systemu równoważnego czasu pracy (art. 15 ust. 5 u.c.p.k.).
Warto zwrócić jeszcze uwagę na art. 31e u.c.p.k. a dokładniej na ust. 4 tego artykułu, zgodnie z którym obowiązek tworzenia rozkładów na okres co najmniej miesiąca istnieje także wtedy, gdy kierowca w trakcie przyjętego okresu rozliczeniowego czasu pracy wykonuje przewozy inne niż przewozy regularne na trasach do 50 km.
Przedłużenie wymiaru czasu pracy
Jak już zostało wspomniane powyżej, kierowców obowiązuje podstawowy system czasu pracy, czyli 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Nowelizacja u.c.p.k. wprowadza możliwość zastosowania do kierowców wykonujących przewóz drogowy rozkładów czasu pracy dopuszczających przedłużenie wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę - w ramach systemu równoważnego czasu pracy.
Należy dodać, iż pracodawcy będą mogli wydłużać czas pracy do 12 godzin na dobę, pod warunkiem zrównoważenia wydłużonego wymiaru czasu pracy - krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy.
Jeszcze do dnia 31 grudnia 2011 r. będzie obowiązywał przepis, zgodnie z którym 12 godzin na dobę mogli pracować jedynie kierowcy wykonujący przewóz na potrzeby własne zakładu, natomiast w transporcie drogowym kierowcy nie będą mogli pracować dłużej niż 10 godzin na dobę.
Zadaniowy czas pracy
Zadaniowy czas pracy jest elastycznym systemem czasu pracy, stosowanym jednak jedynie w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem jej wykonywania.
Zgodnie z nowymi regulacjami, które wejdą w życie od 1 stycznia 2012 r. w stosunku do kierowców wykonujących przewóz drogowy, o ile jest to uzasadnione rodzajem wykonywanych przewozów lub ich szczególną organizacją, będzie mógł być zastosowany zadaniowy czas pracy. Przy czym pracodawca jest zobowiązany do ustalenia zadań przewozowych w taki sposób i takim wymiarze aby mogły być wykonane w ramach czasu pracy nie przekraczającego 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Wyznaczając zadania w ramach tego systemu czasu pracy pracodawcy są zobowiązani uwzględniać przepisy dotyczące przerw przeznaczonych na odpoczynek i okresów odpoczynku. Rozkład czasu pracy w okresie wykonywania danego zadania przewozowego ustala kierowca.
Oświadczenie kierowcy
Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca jest zobowiązany uzyskać od kierowcy oświadczenie na piśmie o wymiarze zatrudnienia albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy.
Natomiast zgodnie z art. 24 pkt 2 u.c.p.k., który będzie obowiązywał od 1 stycznia 2012 r. pracodawca będzie zobowiązany, poza uzyskaniem od kierowcy, pracującego na rzecz kilku pracodawców, oświadczenia na piśmie o wymiarze zatrudnienia albo o niepozostawaniu w zatrudnieniu u innego pracodawcy również oświadczenia o przeciętnej tygodniowej liczbie godzin wykonywanych przewozów drogowych lub innych czynności wykonywanych na innej podstawie niż stosunek pracy albo ich niewykonaniu. Zgodnie z art. 31d u.c.p.k. obowiązek, o którym mowa powyżej będzie również obowiązywał w stosunku do kierowców wykonujących przewozy regularne na trasach do 50 km.
Sposób prowadzenia ewidencji czasu pracy
Wprowadzając szereg zmian do u.c.p.k. oraz u.t.d. ustawodawca podtrzymał obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców. Zgodnie z obowiązującymi przepisami pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy kierowców w formie: zapisów na wykresówkach, wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego, innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności lub rejestrów opracowanych na podstawie dokumentów, o których mowa powyżej.
W stosunku do pracodawców, którzy zatrudniają pracowników w ramach zadaniowego czasu pracy lub których pracownicy otrzymują ryczałt za godziny nadliczbowe lub ryczałt za porę nocną, zostało wprowadzone znaczne ułatwienie w prowadzeniu ewidencji tychże pracowników. Mianowicie zgodnie z dodanym do art. 25 ust. 1a u.c.p.k., ewidencja czasu pracy kierowców zatrudnionych w zadaniowym czasie pracy lub otrzymujących ryczałt za godziny nadliczbowe bądź za pracę w porze nocnej może przybrać uproszczoną formę, gdyż pracodawca nie będzie miał obowiązku ewidencjonowania ich godzin pracy. Jednak pracodawcy, którzy prowadzą ewidencję kierowców w formie uproszczonej będą musieli wprowadzić w stosunku do tych pracowników indywidualne karty ewidencji nieobecności w pracy z podziałem na ich rodzaj i wymiar.
Małgorzta Skibińska