Zgodnie z ustawą z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy w systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 1621), od 18 września obowiązują przepisy zrównujące kwestie wypadków w delegacji z wypadkami przy pracy. Jak wskazuje art. 3 ust. 2, wypadkiem na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie, jest wypadek któremu pracownik uległ: w czasie podróży służbowej (…), podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony oraz przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Czytaj również: Prezydent podpisał nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych>>

Wypadek na wyjeździe integracyjnym wypadkiem przy pracy

Dotychczas wypadek, któremu pracownik uległ podczas wyjazdu integracyjnego lub w podróży służbowej był traktowany na równi z wypadkiem przy pracy tak naprawdę dla potrzeb uzyskania świadczeń z tytułu ubezpieczenia wypadkowego. Po wprowadzeniu nowych przepisów z dniem 18 września, pracownicy nie odczują zmian z nimi związanych, jednak firmy mogą się mierzyć ze wzrostem kosztów składki wypadkowej, co może się przełożyć również na wzrost kosztów wynagrodzeń. Warto tutaj przypomnieć, że płatnik składek zgłaszający co najmniej dziesięciu pracowników do ubezpieczenia wypadkowego, musi co roku złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych formularz ZUS IWA, który będzie podstawą do ustalenia wysokości składki wypadkowej. A to właśnie wskaźnik wypadkowości stanowi jeden z głównych czynników determinujących wysokość zobowiązań z tego tytułu. Dla przykładu - mała firma produkcyjna zatrudniająca 80 pracowników, która na wypłaty przeznacza 336 000 zł (średnie wynagrodzenie 4200 zł brutto)  przy składce w wysokości 1,67 będzie odprowadzać 5 611,2 zł do ZUS. Jeśli ZUS IWA był błędnie wypełniany, ZUS może podnieść wysokość składki o 150 proc., co daje 2,51 proc. jej wartości i kwotę 8 416,8 zł, czyli różnicę w wysokości 2 805,6 zł. Przyjmując te same warunki, przedsiębiorstwo zatrudniające 320 pracowników będzie musiało pokryć różnicę w wysokości składki wynoszącą 11 222,4 zł, a przy zatrudnieniu 620 pracowników - 22 444,8 zł. Jak wyżej wspomniałam, ZUS może się domagać korekty wysokości składki za minione już lata, wraz z odsetkami, co finalnie wygeneruje kilkukrotnie wyższe kwoty.

Nowe przepisy zakładają również, że pracodawca będzie miał możliwość skorygowania informacji wskazanych w ZUS IWA za 5 lat wstecz, począwszy od 1 stycznia 2022 r. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał prawo do kontroli i sporządzenia korekt tych samych informacji za ten sam okres.

 

Sprawdź również książkę: Podatki i składki z tytułu zatrudnienia ebook >>


Uwaga na dane deklarowane w ZUS IWA

Jeśli chodzi o rekomendacje działań w nawiązaniu do wprowadzonych zmian, dotyczą one głównie aktywności po stronie ekspertów BHP. Chodzi o analizę obszaru składki wypadkowej oraz weryfikację prawidłowości deklaracji wypadków wraz z oszacowaniem ryzyka zmiany składki dla firmy. Bardzo dokładnie należy się przyjrzeć danym, które firmy aktualnie deklarują w ramach ZUS IWA. Pamiętajmy jednak, że nie tylko dane z tego roku będą miały wpływ na wysokość stopy procentowej na ubezpieczenia wypadkowe, ale również zdarzenia z lat poprzednich.

Co ważne, pełne wytyczne dotyczące zasad zgłaszania wypadków nie zostały jeszcze opublikowane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych – warto więc śledzić komunikaty w tym zakresie.

Monika Grządziela jest dyrektorem Rozwoju Biznesu w firmie doradczej W&W Consulting.