Ubiegasz się o rentę? Zobacz, czy pracodawca może rozwiązać z Tobą stosunek pracy

Umowa o pracę pracownika może zostać rozwiązana w trybie porozumienia stron lub jednostronnego oświadczenia pracodawcy - wskazuje Joanna Lesińska, ekspert Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Pytania pochodzą z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

Pracownik obsługi została zatrudniona w szkole prowadzonej przez powiat na stanowisku woźna - sprzątaczka od 9 kwietnia 1990 r. Od 22 października 2015 r. osoba ta przebywała nieprzerwanie na zwolnieniu chorobowym, a od dnia 21 kwietnia 2016 r. do 15 stycznia 2017 r. pobierała świadczenie rehabilitacyjne. W tym czasie w dniach od 21 listopada 2016 r. do 14 grudnia 2016 r. była w sanatorium w ramach prewencji rentowej ZUS. Bezpośrednio po powrocie z sanatorium na podstawie zaświadczenia wydanego przez lekarza rodzinnego złożyła w ZUS wniosek (19 grudnia 2016 r.) o przedłużenie wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego. Komisja lekarska odbyła się 20 stycznia 2017 r., gdzie lekarz orzecznik poinformował pracownika na piśmie, że jest częściowo niezdolna do pracy do 30 czerwca 2021 r. i nie ma uprawnień do dalszej wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego. Pracodawca do dnia dzisiejszego nie otrzymał z ZUS żadnej informacji, dysponuje tylko kopią informacji przedłożonej przez pracownika. Pracownik oświadczył, że będzie się ubiegał o rentę.

Jak ma postąpić zakład pracy w stosunku do pracownika?

Czy rozwiązać z nim stosunek pracy teraz (umowa na czas nieokreślony) czy dopiero po otrzymaniu renty?

Jeśli później, to to na jakiej zasadzie ma być jego zatrudnienie, jeśli pracownik nie ma zdolności do pracy?

Jeśli należy rozwiązać stosunek pracy to z jaka datą (15 stycznia 2017 r., gdy ustało prawo do zasiłku rehabilitacyjnego, czy z data 20 stycznia 2017 r. gdy pracownik otrzymał informację o dalszej niezdolności do pracy i nieprzedłużeniu prawa do zasiłku rehabilitacyjnego, czy z datą aktualną lub dopiero w chwili otrzymania renty?)

Jak traktować dni pomiędzy 15 stycznia, a 20 stycznia 2017 r., jeśli pracownik poinformował pracodawcę, że świadczenie rehabilitacyjne kończy się 15 stycznia 2017 r., a komisję ustalono na 20 stycznia 2017 r.?

Jaka powinna być data wydania świadectwa pracy?

Czy jeśli zwolnienie będzie za porozumieniem stron, to pracownikowi należy wypłacić odprawę rentową?

Kiedy? w dniu rozwiązania stosunku pracy czy po otrzymaniu decyzji o przyznaniu renty?

Za ile dni wypłacić ekwiwalent za urlop?

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego zaświadczenia wydanego przez lekarza medycyny pracy o zdolności do pracy na danym stanowisku, art. 229 § 2, 4 i 4a ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - dalej k.p. Takiego zaświadczenia nie zastępuje decyzja ZUS lub pismo lekarza orzecznika ZUS. Skoro pracownik nie złożył dalszego zwolnienia lekarskiego, należało go skierować na badanie kontrolne w celu potwierdzenia zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku. Nieobecność w pracy usprawiedliwiona brakiem zdolności do pracy nie uprawnia pracownika do wynagrodzenia za niewykonaną pracę (art. 80 k.p.). Jednocześnie brak zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku, ani też nawet uzyskanie prawa do renty, nie skutkują automatycznym rozwiązaniem stosunku pracy. Do zwolnienia pracownika konieczne jest złożenie oświadczenia woli co najmniej przez jedną stronę stosunku pracy. Umowa może zostać rozwiązania w trybie porozumienia stron, w którym strony zgodnie określą termin jej zakończenia, który zasadniczo nie powinien przypadać wcześniej niż złożenie oświadczeń stron w tym zakresie, a pracownik nie musi składać oświadczenia o wstecznym rozwiązaniu umowy o pracę, art. 30 § 1 pkt 1 k.p. w zw. z art. 61 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - dalej k.c. Umowa o pracę może zostać także rozwiązana ze skutkiem natychmiastowym bez zachowania okresu wypowiedzenia – w chwili dojścia do pracownika oświadczenia woli pracodawcy (art. 53 § 1 pkt 1 lit. b k.p. w zw. z art. 61 § 1 k.c.) lub w trybie wypowiedzenia dokonanego przez pracownika lub pracodawcę (art. 30 § 1 pkt 2 k.p.), zaś okres wypowiedzenia jest uzależniony od okresu zatrudnienia pracownika, a jego bieg rozpoczyna się od doręczenia oświadczenia drugiej stronie (art. 36 § 1 k.p., art. 61 § 1 k.c.). Wypowiedzenie lub oświadczenie o zwolnieniu ze skutkiem natychmiastowym może zostać doręczone pracownikowi jeszcze przed uzyskaniem decyzji o przyznaniu renty, odpowiednio z powodu długotrwałej nieobecności dezorganizującej pracę na jego stanowisku lub z powodu długotrwałej nieobecności z powodu choroby, trwającej nadal po upływie 3 miesięcy pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez 3 miesiące. Świadectwo pracy należy wystawić i doręczyć dopiero w ostatnim dniu zatrudnienia (a gdy jest to niemożliwe – wysłać w ciągu 7 dni od zakończenia zatrudnienia), którego termin jest z kolei uzależniony od trybu rozwiązania stosunku pracy (art. 97 § 1 k.p.).

 [-DOKUMENT_HTML-]

Ekwiwalent za urlop przysługuje za 26 dni za 2016 r., w związku z całoroczną nieobecnością spowodowaną chorobą (art. 154 § 1 pkt 2, art. 166 pkt 1, art. 171 § 1 k.p.). Wymiar urlopu i ekwiwalentu za 2015 r. jest uzależniony od tego, czy i w jakim wymiarze został wykorzystany w naturze urlop za 2015 r. przed zwolnieniem lekarskim rozpoczętym w październiku. Podobnie za 2017 r. przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w tym roku, którego nie można ustalić na podstawie treści pytania w związku z tym, że nie można ustalić końcowej daty trwającego jeszcze zatrudnienia (art. 155 § 1¹ § 1 k.p.).

Odprawa rentowa będzie przysługiwała bez względu na tryb rozwiązania umowy o pracę, jeśli przed przejściem na rentę będzie to ostatnie zatrudnienie pracownika, a zostanie przyznana ze względu na schorzenie, na które pracownik leczył się w okresie pracy, ponieważ między tymi zdarzeniami będzie istniał związek funkcjonalny z art. 92¹ § 1 k.p. oraz art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r., poz. 902 (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1989 r., III PZP 19/89, OSNC 1990 nr 4-5, poz. 61). Jeśli pracodawca posiada wiedzę, że niezdolność do pracy wynika z tego samego schorzenia, na które dotychczas bezskutecznie leczył się pracownik, o ile złoży wniosek o przyznanie renty, powinien wypłacić odprawę w ostatnim dniu zatrudnienia (wyrok SN z dnia 9 kwietnia 1998 r., I PKN 508/97, OSNP 1999 nr 8, poz. 267).