Mali pracodawcy powinni poinformować załogę do końca tego miesiąca czy będą tworzyli ZFŚS, czy nie. Ci, którzy zatrudniali 1 stycznia ponad 20 osób oraz jednostki budżetowe i samorządowe zakłady budżetowe bez względu na liczę zatrudnionych, obowiązkowo tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Oni do 30 września 2016 r. muszą przelać równowartość dokonanych odpisów na dany rok kalendarzowy na rachunek bankowy ZFŚS. Natomiast do 31 maja muszą przekazać co najmniej 75 proc. tej kwoty.
Zasady tworzenia ZFŚS określa ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie z nią pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników
w przeliczeniu na pełne etaty musi tworzyć fundusz i nie może go zamienić na wypłatę świadczenia urlopowego.
Fundusz tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, który nalicza się w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Reguluje to rozporządzenie z 9 marca 2009 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (DzU nr 43, poz. 349). Podstawą naliczania odpisu jest przeciętna planowana w danym roku kalendarzowym liczba zatrudnionych, skorygowana na koniec roku do faktycznej przeciętnej liczby. Uwzględnia się w niej zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy i przelicza na pełne etaty. Przeciętne zatrudnienie ustala się tak, że sumuje się przeciętne liczby zatrudnionych w poszczególnych miesiącach i sumę dzieli się przez 12. Wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego wynosi 37,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie
z tego okresu było wyższe.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych
|
Od 2012 r. wysokość odpisu jest zamrożona, bo podstawą jego naliczania jest średnia pensja z drugiej połowy 2010 r. Wynosiła ona 2917,14 zł. Taką kwotę też określiła ustawa o ZFŚS do obliczenia odpisu na rok 2015 za jednego zatrudnionego. Nie zmienia się on w 2016 r.
Pieniędzmi zakładowego funduszu świadczeń socjalnych zarządza pracodawca. On też określa w regulaminie na co je przeznaczy i kryteria prawa do niego. Środki z ZFŚS przyznawane są pracownikom w zależności od ich sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej. Można je przeznaczyć na różne formy wypoczynku, imprezy sportowe, integracyjne, basen, siłownię, wykup abonamentów na zajęcia sportowe, zakup biletów do teatru lub kina.
Świadczenie urlopowe, które wypłaca mały pracodawca, nie pochodzi ze środków funduszu. Wypłacane jest raz w roku pracownikowi, który skorzystał z urlopu trwającego co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Jego wysokość nie może przekroczyć kwoty odpisu podstawowego, tj. 1093,93 zł w 2016 r.
Świadczenie z ZFŚS i świadczenie urlopowe nie wchodzą do podstawy wymiaru składek ZUS, jeśli nie przekraczają rocznie kwoty odpisu podstawowego. Natomiast 380 zł z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w roku kalendarzowym jest wolne od podatku PIT.
