Prezydent Miasta odmówił przyznania M.K. prawa do świadczenia wychowawczego „500plus” na pierwsze dziecko. Z uzasadnienia decyzji wynikało, że dochód na osobę w rodzinie strony wynosi ponad 840 zł, a więc przekracza nieznacznie kryterium dochodowe uprawniające do przyznania tego świadczenia. Gdy bowiem dochód ten przekracza 800 zł, to nie ma podstaw do przyznania świadczenia „500plus” na pierwsze dziecko.
Organ zwrócił m.in. uwagę, że gdy rodzic dziecka rozwiązał umowę agencyjną wykonywaną w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to nie ma podstaw do uznania, że utracił on dochód, skoro nie doszło do wyrejestrowania lub zawieszenia działalności gospodarczej. M.K. nie zgodziła się ze stanowiskiem organu i wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. W jej ocenie przy wyliczeniach należało obniżyć dochód rodziny. Skarżąca podkreśliła, że dochodem utraconym jest dochód osiągany w związku z rozwiązaniem umowy.
Prowadzona przez rodzica działalność gospodarcza
SKO utrzymało wydaną decyzję w mocy. SKO zwróciło uwagę, że skarżąca prowadzi działalność gospodarczą. Z ustaleń wynikało, że skarżąca wyłącznie rozwiązała za porozumieniem stron umowę agencyjną. Umowa ta była zawarta w ramach prowadzonej przez M.K. działalności gospodarczej. Utrata dochodu ma miejsce m.in. wtedy, gdy rodzic wyrejestruje prowadzoną działalność gospodarczą. Taka sama sytuacja ma miejsce, w razie zawieszenia prowadzonej działalności. Gdy natomiast strona rozwiązuje umowę zawartą w ramach działalności gospodarczej, ale dalej taką działalność prowadzi, a więc nie ma podstaw prawnych do uznania, że doszło do utraty dochodu – podkreśliło SKO.
Utrata dochodu a „500plus”
Skarżąca nie zgodziła się z decyzją SKO i wniosła skargę. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę. Sąd wyjaśnił, że spór koncentrował się wokół tego, czy rozwiązanie umowy agencyjnej w przypadku nie wyrejestrowania i nie zawieszenia działalności gospodarczej, powoduje utratę dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zdaniem skarżącej taka sytuacja stanowi utratę dochodu. W ocenie organów nie można było jednak mówić o utracie dochodu, skoro rozwiązanie umowy agencyjnej, które nastąpiło w toku prowadzonej działalności może jedynie prowadzić do obniżenia dochodu, a nie do jego utraty. W sporze rację należało przyznać organom – podkreślił WSA. W sprawie kluczowym jest przepis art. 2 pkt 19 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Na jego podstawie utrata dochodu oznacza utratę dochodu spowodowaną:
- a) uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego,
- b) utratą prawa do zasiłku lub stypendium dla bezrobotnych,
- c) utratą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- d) utratą zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, a także emerytury lub renty, renty rodzinnej, renty socjalnej
- e) wyrejestrowaniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub zawieszeniem jej wykonywania w rozumieniu art. 14a ust. 1d ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
WSA wyjaśnił, że gdy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej rodzic traci potencjalnych kontrahentów, to powstaje wówczas problem obniżenia wysokości dochodów. Nie można jednak uznać, że taki stan oznacza utratę dochodów. Realnie u skarżącej nie doszło bowiem do utraty dochodu, skoro w dalszym ciągu prowadzona była działalność gospodarcza – ocenił WSA. Przywołany wyżej przepis wprost wyjaśnia, że utratą dochodu jest wyłącznie bądź zawieszenie działalności gospodarczej przy spełnianiu przesłanek z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 18 marca 2019 r., IV SA/Gl 176/17, LEX nr 2646652.