Jaka jest wymagana dokumentacja dla wypłaty zasiłku opiekuńczego?
Pracownik dostarczył kartę przyjęcia do szpitala matki jego dzieci. Wypełnił i podpisał druk Z-15, nie otrzymał zwolnienia lekarskiego. Dzieci są w wieku do 14 lat. Rodzice nie są małżeństwem, ale pracownik jest ich ojcem i kiedy matka dzieci przebywała w szpitalu dzieci mieszkały z ojcem. Wypis matki ze szpitala stwierdza, że została przyjęta w stanie upojenia alkoholowego i to była przyczyna jej pobytu w szpitalu - czy ten fakt wpływa na wypłatę zasiłku opiekuńczego dla ojca dziecka?
Odpowiedź: zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w przypadku pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, przysługuje tylko wówczas, gdy dziecko jest w wieku do 8 lat. Jeżeli w takim przypadku ubezpieczony sprawuje osobistą opiekę nad starszym dzieckiem to nie przysługuje mu zasiłek opiekuńczy.
Uzasadnienie: zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku: a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157), lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem, b) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki, c) pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne,
2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,
3) innym chorym członkiem rodziny - art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372) – dalej u.ś.p.ch.m. Ubezpieczony ma więc prawo do zasiłku opiekuńczego z ubezpieczenia chorobowego m. in. w sytuacji, gdy jest zwolniony od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do 8 lat z uwagi na to, że małżonka ubezpieczonego lub rodzic dziecka, stale opiekujący się dzieckiem, przebywa w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą. Dla nabycia przez ubezpieczonego prawa do zasiłku opiekuńczego w takiej sytuacji nie ma znaczenia przyczyna, dla której małżonek ubezpieczonego lub rodzic dziecka znalazł się w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą. Zasiłek opiekuńczy z ubezpieczenia chorobowego nie przysługuje natomiast ubezpieczonemu z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w wieku do 14 lat w przypadku małżonka ubezpieczonego lub rodzic dziecka, stale opiekujący się dzieckiem, przebywa w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą. Sprawowanie osobistej opieki nad takim dzieckiem daje prawo do zasiłku opiekuńczego tylko wówczas, gdy jest ono chore, a jednocześnie nie ma innego członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, mogącego zapewnić opiekę dziecku.
Dokumentem niezbędnym do przyznania i wypłaty zasiłku opiekuńczego jest także, złożony w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS, wniosek o zasiłek opiekuńczy (druk ZUS Z-15) (§ 27 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8.12.2015 r. w sprawie zakresu informacji o okolicznościach mających wpływ na prawo do zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub ich wysokość oraz dokumentów niezbędnych do przyznania i wypłaty zasiłków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2205 z późn. zm.) - dalej r.s.z.i.). Przy ustalaniu prawa do zasiłku opiekuńczego w przypadku pobytu małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka, stale opiekujących się dzieckiem, w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne jest złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą Zakładu, zaświadczenie lekarskie wystawione ubezpieczonemu na zwykłym druku, które powinno obejmować: 1) imię i nazwisko małżonka lub rodzica stale opiekującego się dzieckiem, 2) okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, 3) nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka, oraz jego imię, o ile dziecku zostało już nadane, 4) pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie (§ 29 ust. 1 pkt 3 lit. b i ust. 2 r.s.z.i.). Ponadto, jeżeli płatnikiem zasiłku opiekuńczego z ubezpieczenia chorobowego przysługującego pracownikowi jest ZUS do przyznania i wypłaty tego zasiłku konieczne jest również zaświadczenie płatnika składek (druk ZUS Z-3) (§ 2 ust. 2 r.s.z.i.).
