Jak wiadomo choroba zdarza się każdemu, nawet przedsiębiorcy. Niestety przepisy są jednoznaczne: praca w trakcie choroby jest zabroniona.
Przypomnijmy, że zgodnie z treścią art. 17 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372) – dalej u.ś.p., ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
Niestety ustawodawca nie zdefiniował pojęcia "pracy zarobkowej". I tu pojawia się problem. Oczywistym jest, że w pracownik, który przedstawił pracodawcy zwolnienie lekarskie nie może w tym czasie wykonywać innych dodatkowych zajęć. Kontrole ZUS są bezlitosne. Każde nieprawidłowo wykorzystane zwolnienie powoduje utratę świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Chory podwładny musi więc stosować się do wszystkich zaleceń, w innym wypadku dojdzie do wyłudzenia świadczeń.
Czy wiesz że...?
W I kwartale 2015 r. kwota wstrzymanych przez ZUS zasiłków sięgnęła prawie 52,6 mln zł.
Co z fakturami?
Utrata prawa do zasiłków niepokoi także osoby prowadzące własną firmę. Ale co zrobić w przypadku, gdy kontrahent domaga się rachunków lub trzeba podpisać ważną fakturę? Czy powołanie pełnomocnika jest w tym przypadku jedynym rozwiązaniem?
Wszystkie wątpliwości w tym zakresie rozwiał Sąd Najwyższy. W wyroku z dnia 4 kwietnia 2012 r., sygn. akt. II UK 186/11 stwierdził bowiem, że wykonywanie pracy zarobkowej w rozumieniu art. 17 u.ś.p. polega na podjęciu działań stanowiących realizację obowiązków pracowniczych lub wynikających z innego stosunku prawnego obejmującego świadczenie pracy. Pracami takimi (w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej) będzie wykonywanie konkretnych czynności związanych wprost z działalnością gospodarczą, w tym nadzór nad zatrudnionymi pracownikami, obsługa klientów, przyjmowanie i wydawanie materiałów. W tym samym orzeczeniu SN wyraził pogląd, że pracy zarobkowej nie może stanowić uzyskiwanie w trakcie korzystania ze zwolnienia lekarskiego dochodów, niepołączonych z osobistym świadczeniem pracy. Jako przykład SN wskazał podpisywanie w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych, sporządzonych przez inną osobę oraz formalnoprawne prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, w przypadku gdy osoba ją prowadząca jest równocześnie pracodawcą i wyłącznie w zakresie jej obowiązków leży nadzór nad działalnością firmy.
Zgodnie z powyższym przedsiębiorca nie musi posiłkować się pełnomocnikami w podpisywaniu dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności.
Macierzyński na etacie
Przepisy u.ś.p. są natomiast bardziej łaskawe dla przedsiębiorczych mam. Jak wynika z treści art. 31 ust. 5 u.ś.p. do zasiłku macierzyńskiego nie stosuje się bowiem art. 17 ust. 1. A to oznacza, że przedsiębiorca może wykonywać w tym czasie jakąkolwiek działalność zarobkową bez obawy o utratę świadczenia.
Masz problem z interpretacją przepisów ubezpieczeniowych? Odpowiedzi na wszystkie Twoje pytania znajdziesz w Meritum Ubezpieczeń Społecznych 2016.
Autorami naszego poradnika są głównie praktycy, pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którzy na co dzień parają się problematyką ubezpieczeniową. Poza omówieniami, w opracowaniu przedstawiono obszernie orzecznictwo sądowe oraz liczne przykłady. Pozycja do kupienia w księgarni internetowej profinfo.pl