W dużych firmach PPK trzeba będzie tworzyć już za rok

Duże firmy, które zatrudniają powyżej 250 osób, jako pierwsze zostaną objęte obowiązkiem tworzenia pracowniczych planów kapitałowych. Jeśli utrzymane zostaną projektowane obecnie propozycje, to termin zawarcia umowy o zarządzanie PPK przypadnie już w październiku przyszłego roku. O wątpliwościach dotyczących ustalenia tego terminu pisze dr Marcin Wojewódka, radca prawny w Wojewódka i Wspólnicy Sp.k.

W 2019 roku powinniśmy się spodziewać wejścia w życie obowiązku tworzenia pracowniczych planów kapitałowych (PPK) - tak wynika z projektu ustawy o pracowniczych planach kapitałowych, który we wtorek przyjął rząd.

Termin utworzenia PPK zależy od liczby zatrudnionych

Zgodnie z zamiarem projektodawców, tworzenie PPK ma być stopniowe. Oznacza to, że obowiązek utworzenia PPK będzie rozszerzany na coraz mniejsze podmioty, w zależności od wielkości pracodawcy mierzonej liczbą pracowników. Niestety projektowane przepisy są tak napisane, że mogą budzić wątpliwości co do rzeczywistego terminu powstania obowiązku utworzenia PPK przez poszczególne kategorie podmiotów zatrudniających, przez co należy rozumieć właśnie termin zawarcia przez pracodawcę umowy o zarządzanie PPK. 

Na pierwszy rzut oka przepisy wydają się w miarę proste

Z treści art. 8 ust. 1 projektu ustawy o PPK wynika, że podmiot zatrudniający zawiera umowę o zarządzanie PPK nie później niż 10 dni roboczych przed dniem, w którym w stosunku do pierwszej osoby zatrudnionej jest obowiązany zawrzeć umowę o prowadzenie PPK.

Natomiast przepis projektowanego art. 16 ust. 1 ustawy o PPK stanowi, że podmiot zatrudniający zawiera umowę o prowadzenie PPK po upływie trzeciego miesiąca zatrudnienia danej osoby zatrudnionej w podmiocie zatrudniającym. Przy czym, o ile nie ma wątpliwości, kiedy ten ostatni termin będzie upływał w przypadku nowo zatrudnianych w przyszłości pracowników, to wątpliwości może budzić to, jak go stosować w przypadku tych osób zatrudnionych, które na dzień wejścia w życie u danego pracodawcy obowiązku utworzenia PPK będą już spełniały warunek trzymiesięcznego zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym. De facto tak wygląda sytuacja w przypadku większości osób zatrudnionych w firmach, które będą istniały na dzień wejścia w życie obowiązku stosowania do nich przepisów ustawy o PPK bez względu na ich wielkość mierzoną liczbą zatrudnionych.

Czytaj też: PPK to wyższe koszty dla pracodawców. Trzeba je uwzględnić w zamówieniach publicznych >

Co więcej, zawarty w treści projektowanego art. 133 ustawy o PPK przepis ust. 2 stanowi, że termin, o którym mowa w art. 8 ust 1 liczy się nie wcześniej niż od dnia, o którym mowa w ust. 1.

Z drugiej strony przepis art. 16 projektu ustawy o PPK stanowi, że pracownik to kryterium spełni gdy będzie już zatrudniony przez 3 miesiące przez podmiot zatrudniający. Powstaje więc pytanie, od kiedy liczyć ten termin trzymiesięczny, co w konsekwencji implikuje termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK.

Niedoróbka legislacyjna powoduje wątpliwości

Dokłada analiza projektu ustawy o PPK wraz z jego obszernym uzasadnieniem pozwala stwierdzić, że można mówić o pewnej niezręczności czy niedoróbce legislacyjnej projektodawców ustawy o PPK. Można też stwierdzić, że kwestia ta została uregulowana w sposób dosyć mało precyzyjny.

Istotnie, projektowany art. 133 ust. 2 ustawy o PPK stanowi, że termin, o którym mowa w art. 8 ust. 1 tej ustawy, liczy się nie wcześniej niż od dnia, o którym mowa w ust. 1. Ale tu chodzi o przepis ust. 1 art. 133 – czyli odpowiedni termin dla podmiotu zatrudniającego ze względu na wielkość mierzoną liczbą pracowników. W konsekwencji istnieje jeden termin - ten ustalony zgodnie z art. 8 ust. 1.

Żeby zobrazować powyższe, warto przyjrzeć się sytuacji największych podmiotów zatrudniających powyżej 250 osób. Załóżmy, że w praktyce zostaną utrzymane takie terminy jak w przyjętej wersji projektu. Oznacza to, że zgodnie z art. 133 ustawy o PPK stosowanie przepisów tego aktu do pracodawcy zatrudniającego co najmniej 250 osób rozpocznie się od dnia 1 lipca 2019 roku. W konsekwencji termin wskazany w art. 8 ust. 1 projektu ustawy o PPK należy liczyć najwcześniej od dnia 1 lipca 2019 roku.

Czytaj też: Pracodawców czekają nowe obowiązki w związku z PPK >

Przypomnijmy, że termin z art. 8 ust. 1 projektowanej ustawy to - nie później niż 10 dni roboczych przed dniem, w którym w stosunku do pierwszej osoby zatrudnionej pracodawca jest obowiązany zawrzeć umowę o prowadzenie PPK.

Przechodzimy więc na art. 16 ust. 1 projektu ustawy o PPK, który stanowi że umowę o prowadzenie PPK zawiera się po upływie trzeciego miesiąca zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym, nie później niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin trzech miesięcy zatrudnienia. Czyli zakładając, że datą startową jest 1 lipca 2019 roku, to 3 miesiące obejmą lipiec-wrzesień 2019 roku, a wynikający z tego przepisu 10 dzień następnego miesiąca to 10 października 2019 roku. To jest właśnie, zgodnie z projektem ustawy o PPK, termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK przez podmiot zatrudniających co najmniej 250 osób.

Powyższe znajduje potwierdzenie w całym projektowanym przepisie art. 16 ust. 1 ustawy o PPK, który stanowi że osoba zatrudniona „może zadeklarować, przed upływem tego terminu, niedokonywanie wpłat do PPK na podstawie deklaracji w postaci papierowej złożonej podmiotowi zatrudniającemu”. Jest to przepis gwarantujący pracownikowi prawo rezygnacji z dokonywania wpłat w okresie 3 miesięcy. Jeśli by przyjąć interpretację odmienną, to pozbawiono by pracownika prawa do rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK.

Tak więc należy założyć, że w początkowym okresie uruchamiania PPK, mimo że pracownik faktycznie posiada już trzymiesięczny staż pracy u danego pracodawcy na dzień wejścia w życie obowiązku stosowania przepisów ustawy o PPK w stosunku do takiego podmiotu, to właśnie, aby nie pozbawić go prawa do rezygnacji z wpłat do PPK, należy przyjąć takie same zasady jak dla nowych pracowników. Można powiedzieć, że przedmiotowe 3 miesiące „liczy się na nowo”.

Czytaj też: Dr Wojewódka: poparcie ze strony związków zawodowych ważne dla PPK >

Warto też zwrócić uwagę na treść opublikowanego na stronie RCL uzasadnienia projektu ustawy o PPK w wersji z 4 lipca 2018 roku. Znajdujemy tam następujący fragment „Obowiązek zawierania umów o zarządzanie PPK ma być wprowadzany stopniowo (projektowany art. 133). W odniesieniu do podmiotów zatrudniających, które zatrudniają:

• co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r., trzymiesięczny termin, w ciągu którego należy zawrzeć umowę o prowadzenie PPK będzie liczony od 1 lipca 2019 r.,
• co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. – od 1 stycznia 2020 r.,
• co najmniej 20 osób zatrudnionych według stanu na dzień 30 czerwca 2020 r. – od 1 lipca 2020 r.,
• pozostałych podmiotów zatrudniających – od 1 lipca 2021 r.

Powyższe wskazuje na jednoznaczną intencję projektodawców. Potwierdza to stanowisko, że zgodnie z obecnym projektem ustawy o PPK umowa o zarządzanie PPK powinna być zawarta u pracodawcy zatrudniającego powyżej 250 osób do dnia 10 października 2019 roku.    

dr Marcin Wojewódka, radca prawny w „Wojewódka i Wspólnicy Sp.k”

Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:

Zasady tworzenia pracowniczych programów emerytalnych* >

Pracownicze programy emerytalne a koszty uzyskania przychodów* >

Czy Pracowniczym Programem Emerytalnym można objąć tylko część pracowników?* >

-----------------------------------------------------------------------
* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.