Źródła hałasu w pomieszczeniach biurowych można podzielić na kilka kategorii m.in.:
1) hałas pochodzący z instalacji technicznych budynku (wentylacja, klimatyzacja, instalacja grzewcza, windy itp.);
2) hałas generowany przez urządzenia zlokalizowane w pomieszczeniu biurowym (telefony, komputery, serwery, drukarki, ksera, niszczarki itp.);
3) hałas generowany przez użytkowników pomieszczenia: pracowników i klientów (rozmowy, rozmowy telefoniczne, odgłosy kroków, szuranie krzesłami, trzaskanie drzwiami itp.);
4) hałas pochodzący z zewnątrz budynku wynikający z pracy maszyn, środków transportu ulicznego czy innych źródeł sąsiadujących z pomieszczeniami biurowymi.
Dopuszczalne wartości hałasu w pracy biurowej określają następujące Polskie Normy:
1. PN-N-01307: 1994 – dopuszczalny równoważny poziom dźwięku w czasie pobytu pracownika na stanowisku pracy biurowej:
a) 55 dB – w pomieszczeniach administracyjnych, biurowych i do prac koncepcyjnych;
b) 65 dB – w sekretariatach i biurach obsługi klienta;
c) 75 dB – w pomieszczeniach ze źródłami hałasu np. powielarniach.
2. PN-87/B-02151/02 – zgodnie z którą równoważny poziom dźwięku A hałasu przenikającego do pomieszczenia łącznie od wszystkich źródeł hałasu usytuowanych poza tym pomieszczeniem wynosi:
a) 35 dB – w pomieszczeniach do pracy umysłowej wymagającej silnej koncentracji;
b) 40 dB – w pomieszczeniach administracyjnych bez wewnętrznych źródeł hałasu;
c) 45 dB – w pomieszczeniach administracyjnych z wewnętrznymi źródłami hałasu;
W pomieszczeniach przeznaczonych do pracy umysłowej, biurowej dopuszczalne natężenie hałasu zawiera się w granicach 55–65 dB.
Obowiązująca w Polsce norma przeciwdźwiękowa budynków ustala średnią dopuszczalną intensywność hałasu:
a) dla gabinetów pracy umysłowej – 15 dB;
b) dla biur o małym ruchu – 35 dB;
c) dla biur zwykłych – 40 dB;
d) dla sal interesantów w urzędach, bankach itp. – 50 dB.
Doświadczenia pozwoliły na określenie dopuszczalnego natężenia hałasu w poszczególnych pomieszczeniach, a mianowicie:
a) lokale biurowe pracy koncepcyjnej – 40 dB;
b) inne lokale biurowe 55–65 dB.
Według ogólnie przyjętych danych w pomieszczeniach o liczbie pracowników od 1 do 4 istnieje możliwość w miarę dobrego izolowania stanowisk pracy. Pomimo większej ilości hałasującego wyposażenia technicznego, poziom dźwięku wynosi około 35 – 43 dB. W pomieszczeniach większych (do 12 pracowników), gdzie możliwości izolowania stanowisk pracy są słabsze, poziom dźwięku utrzymuje się przeważnie na poziomie 45 -53 dB.
Odrębną kategorię stanowią pomieszczenia biurowe typu „open space”. Koncepcja otwartej przestrzeni biurowej wprowadzona została do Polski kilkanaście lat temu. Kilkadziesiąt stanowisk komputerowych plus urządzenia biurowe na otwartej powierzchni powodują spory hałas, na który nakłada się komunikacja interpersonalna.
Zgodnie z wynikami badań przeprowadzonych wśród pracowników biur w zakresie tego, jak oceniają panujący w biurach szum:
a) 85% pracowników, którzy pracują w otwartych przestrzeniach biurowych uważa, że jest na nich zbyt głośno;
b) 60% podnosi głos, jeśli chce z kimś porozmawiać (również przez telefon);
c) 50% pracowników twierdzi, że nadmierny hałas ich dekoncentruje.
Hałas o poziomie 60-65 dB zmusza do podnoszenia głosu w czasie rozmowy i znacznie utrudnia prowadzenie rozmów telefonicznych. Takie poziomy hałasu występują w ruchliwych biurach „open space”. Wymienione pomieszczenia, jeśli nie są wyposażone w podwieszane sufity tłumiące, panele ścienne, wykładziny dywanowe czy ekrany dźwiękochłonne między stanowiskami pracy są miejscem pracy o najmniejszym komforcie akustycznym.
Aby uniknąć negatywnych skutków działania hałasu, należy dążyć do jego ograniczenia do możliwie najniższego poziomu. Ograniczenie hałasu w pomieszczeniach biurowych można osiągnąć na różne sposoby, w zależności od jego źródła:
a) poprawienie dźwiękoizolacyjności przegród (hałas środowiskowy, hałas bytowy);
b) ograniczenie hałaśliwości elementów instalacji technicznych;
c) obniżenie ogólnego poziomu dźwięku w pomieszczeniu przez zwiększenie jego chłonności akustycznej (przez wprowadzenie do niego materiałów dźwiękochłonnych: sufitów, paneli ściennych, wykładzin dywanowych itp.). Działania tego typu mogą w centralach telefonicznych, czy biurze „open space” przynieść redukcję poziomu hałasu o 7-10 dB;
d) grupowanie i zamykanie hałaśliwych urządzeń (drukarki, kopiarki, serwery) w osobnych pomieszczeniach lub na zewnątrz pomieszczeń biurowych;
e) odpowiednie ustawienie stanowisk pracy tak, aby dźwięki przenoszone z jednego stanowiska nie obniżały w sposób wyraźny komfortu pracy na stanowiskach sąsiednich;
f) unikanie ustawienia stanowisk pracy naprzeciwko siebie (twarz w twarz) bez ścianki działowej; jest to układ bardzo niekorzystny ze względu na fakt, iż źródła dźwięku znajdują się naprzeciwko siebie;
g) zmianę zachowania użytkowników – dotyczy to zwłaszcza biur otwartych gdzie pracownicy powinni być przeszkoleni jak się w tym środowisku zachowywać, aby nie przeszkadzać innym;
h) eliminowanie starszego typu urządzeń generujących stosunkowo duży poziom hałasu;
i) zakup urządzeń o jak najniższym poziomie hałasu (dane podawane są w dokumentacji urządzenia).
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
Dowiedz się więcej z książki | |
Kontrola pracownika. Możliwości techniczne i dylematy prawne
|