Pracownikiem młodocianym zgodnie z art. 190 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p. jest osoba, która ukończyła 16 lat, lecz nie przekroczyła 18 roku życia. Wyróżnia się dwie formy zatrudnienia młodocianych:
• w celu przygotowania zawodowego,
• w innym celu niż przygotowanie zawodowe (lekkie prace fizyczne).
Dla pracowników młodocianych nie ma odrębnych przepisów dotyczących wypadków przy pracy. W związku z tym stosuje się przepisy k.p. oraz ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) – dalej u.u.s.w.p. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.u.s.w.p. za wypadek przy pracy (pracownika młodocianego) uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Osoba, która uległa wypadkowi, jeżeli stan jej zdrowia na to pozwala, zawiadamia niezwłocznie o wypadku pracodawcę. Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy.
Postępowanie powypadkowe prowadzi się na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870).
Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku, zespół powypadkowy sporządza – nie później niż w ciągu 14 dni od daty zawiadomienia o wypadku – protokół powypadkowy zgodny z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298). Kolejnymi etapami postępowania powypadkowego są: zatwierdzenie protokołu powypadkowego, zarejestrowanie wypadku oraz sporządzenie karty statystycznej GUS. Dokumenty związane z wypadkiem przy pracy pracownika młodocianego:
1. Akta wypadku (strona tytułowa)
2. Zawiadomienie o wypadku (poszkodowany)
3. Powołanie zespołu powypadkowego
4. Szkic, fotografia miejsca zdarzenia (w razie potrzeby)
5. Informacje od świadka (świadków)
6. Wyjaśnienia poszkodowanego
7. Dokumentacja medyczna potwierdzająca uraz lub śmierć pracownika
8. Protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku
9. Polecenie powypadkowe
10. Rejestr wypadków
11. Statystyczna karta wypadku
Wobec młodocianych zawierających umowy o pracę mają zastosowanie przepisy prawa pracy. W konsekwencji obejmowani są oni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym jak każdy inny pracownik. Z tytułu wypadku przy pracy przysługują im świadczenia wynikające z art. 6 u.u.s.w.p.
Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy przysługuje od pracodawcy odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przedmiotów osobistego użytku oraz przedmiotów niezbędnych do wykonywania pracy, z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych (art. 2371 § 2 k.p.).
Okoliczności wypadku przy pracy pracownika młodocianego ustali zespół powypadkowy
Osoba, która uległa wypadkowi, jeżeli stan jej zdrowia na to pozwala, zawiadamia niezwłocznie o wypadku pracodawcę. Okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy.