Odpowiedź:
Pracodawca jest zobowiązany do przestrzegania przepisów bhp. Za nieprzestrzeganie tychże przepisów ponosić on może odpowiedzialność wynikającą z przepisów kodeksu pracy. Natomiast związki zawodowe mogą złożyć wniosek do pracodawcy informujące o konieczności przestrzegania ww. przepisów.
Uzasadnienie:
zgodnie z § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.o.p.b.h.p., pomieszczenia pracy i ich wyposażenie powinny zapewniać pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Jednym z elementów zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy jest obowiązek utrzymywania w pomieszczeniach pracy odpowiedniej temperatury. Przepis § 30 r.o.p.b.h.p. stanowi, że w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy nie niższą niż 14° C (287 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają, natomiast w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18° C (291 K).
Z uwagi na to, iż brak jest określenia w r.o.p.b.h.p. optymalnej temperatury w pomieszczeniach pracy, zachodzi możliwość posiłkowania się w zakresie utrzymania pomieszczeń pracy - stosownie do § 3 r.o.p.b.h.p. - wymaganiami określonymi w przepisach rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.). Zgodnie z § 134 można uznać, że ustalone temperatury obliczeniowe ogrzewanych pomieszczeń to:
a) 12° C - dla pomieszczeń,
- w których nie występują zyski ciepła, przeznaczone do stałego pobytu ludzi, znajdujących się w okryciach zewnętrznych lub wykonujących pracę fizyczną o wydatku energetycznym powyżej 300 W, takie jak magazyny i składy wymagające stałej obsługi, hole wejściowe, poczekalnie przy salach widowiskowych bez szatni, lub
- w których występują zyski ciepła od urządzeń technologicznych, oświetlenia itp., wynoszące od 10 do 25 W na 1 m3 kubatury pomieszczenia, takie jak hale pracy fizycznej o wydatku energetycznym powyżej 300 W, hale formierni, maszynownie chłodni, ładownie akumulatorów, hale targowe, sklepy rybne i mięsne
b) 16° C - dla pomieszczeń, w których nie występują zyski ciepła, przeznaczone na pobyt ludzi, takie jak sale widowiskowe bez szatni, ustępy publiczne, szatnie okryć zewnętrznych, hale produkcyjne, sale gimnastyczne.
Wobec jednak braku szczegółowej regulacji prawnej, wybór sposobu realizacji obowiązku zapewnienia optymalnej temperatury w pomieszczeniach pracy przysługuje pracodawcy.
Ogólne przepisy bhp nakładają natomiast na pracodawcę obowiązek zapewnienia odpowiedniej temperatury w zależności od rodzaju wykonywanej pracy, nie niższej niż 14° C (287 K), natomiast przy wykonywaniu lekkiej pracy fizycznej i w pomieszczeniach biurowych nie niższej niż 18° C (291 K). Brak określenia w przepisach górnej granicy temperatury, w jakiej może być wykonywana praca nie oznacza, że pracodawca jest zwolniony z jakichkolwiek obowiązków w tym zakresie.
Podkreślić należy, iż zgodnie z art. 210 k.p. w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Warto także podkreślić, iż w myśl przepisu art. 283 k.p. jeśli pracodawca odpowiedzialny za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo osoba kierująca pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.