Obowiązki pracodawcy, na którego terenie wykonują pracę pracownicy innych firm polegają na współdziałaniu z innymi pracodawcami w zakresie BHP w szczególności w zakresie wyznaczenia koordynatora ds. BHP. Co do zasady za stan BHP wobec swoich pracowników odpowiada ich pracodawca, ale nie można wykluczyć także odpowiedzialności cywilnoprawnej pracodawcy, na którego terenie odbywa się proces pracy za szkodę, którą poniósłby taki pracownik.
Zgodnie z art. 304 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p., pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy:
- osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę,
- osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą.
Pracodawca jest ponadto obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki zajęć odbywanych na terenie zakładu pracy przez studentów i uczniów nie będących jego pracownikami.
Ustawodawca nie zobowiązał natomiast pracodawcy bezpośrednio do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy obcym pracownikom, gdyż obowiązek ten spoczywa na ich własnym pracodawcy.
Sytuacje, gdy w jednym miejscu pracę wykonują pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców reguluje art. 208 § 1 k.p. Przepis ten stanowi, że w razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci mają obowiązek:
- współpracować ze sobą,
- wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy wszystkich pracowników zatrudnionych w tym samym miejscu,
- ustalić zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń dla zdrowia lub życia pracowników.
- informować siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom zawodowym występującym podczas wykonywanych przez nich prac.
Jednocześnie jednak ustawodawca wyraźnie podkreślił, że wyznaczenie koordynatora ds. BHP Nie zwalnia poszczególnych pracodawców z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy zatrudnionym przez nich pracownikom.
Do pracodawcy, na którego terenie wykonują prace pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, należy dostarczenie tym pracodawcom, w celu przekazania pracownikom informacji o:
- zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników,
- działaniach ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia zagrożeń, o których mowa w pkt 1,
- pracownikach wyznaczonych do:
- a) udzielania pierwszej pomocy,
- b) wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników.
Informacja o pracownikach wyznaczonych obejmuje:
- imię i nazwisko,
- miejsce wykonywania pracy,
- numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej.
Natomiast jeśli chodzi o odpowiedzialność pracodawcy na którego terenie pracę wykonują obcy pracownicy, to odpowiedzialność ta może opierać się o ogólne zasady określone w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.). Podobnie U. Jackowiak (red.), M. Piankowski, J. Stelina, W. Uziak, A. Wypych-Żywicka, M. Zieleniecki, Kodeks pracy z komentarzem, Fundacja Gospodarcza, 2004, wyd. IV za System Informacji Prawnej LEX.
Kamil Szymański