W myśl rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach energetycznych (Dz. U. poz. 492) – dalej r.b.h.u.e. przez urządzenia energetyczne rozumie się urządzenia, instalacje i sieci, w rozumieniu przepisów prawa energetycznego, stosowane w technicznych procesach wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, dystrybucji, magazynowania oraz użytkowania paliw lub energii. Pracami eksploatacyjnymi są zaś prace wykonywane przy urządzeniach energetycznych w zakresie ich obsługi, konserwacji, remontów, montażu i kontrolno-pomiarowym;
Zgodnie z § 4 r.b.h.u.e. prace eksploatacyjne należy prowadzić zgodnie z instrukcjami zawierającymi m.in.: 1) charakterystykę urządzeń energetycznych; 2) opis w niezbędnym zakresie układów automatyki, pomiarów, sygnalizacji, zabezpieczeń i sterowań; 3) zasady postępowania w razie awarii oraz zakłóceń w pracy urządzenia; 4) wymagania w zakresie konserwacji, napraw, remontów urządzeń energetycznych oraz terminy przeprowadzania przeglądów, prób i pomiarów czy 10) wymagania dotyczące środków ochrony zbiorowej lub indywidualnej, zapewnienia asekuracji, łączności oraz innych technicznych lub organizacyjnych środków ochrony stosowanych w celu ograniczenia ryzyka zawodowego. W myśl § 6 r.b.h.u.e. prace eksploatacyjne mogą wykonywać osoby uprawnione i upoważnione. Obiekty z zainstalowanymi urządzeniami energetycznymi oraz urządzenia energetyczne powinny być oznakowane w sposób umożliwiający ich identyfikację. Urządzenia energetyczne stwarzające zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego należy zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych.
Rozporządzenie zabrania wykonywanie prac eksploatacyjnych wewnątrz urządzeń energetycznych na co najmniej dwóch poziomach równocześnie, jeżeli stanowiska pracy zostały usytuowane jedno nad drugim, bez wymaganego zabezpieczenia.
Zgodnie z § 29 r.b.h.u.e. polecenie pisemne wykonywania pracy wydaje prowadzący eksploatację lub osoby przez niego upoważnione. Polecenie pisemne wykonania pracy zawiera co najmniej: 1) numer polecenia; 2) określenie osób odpowiedzialnych za organizację oraz wykonanie pracy; 3) określenie zakresu prac do wykonania i strefy pracy; 4) określenie warunków i środków ochronnych niezbędnych do zapewnienia bezpiecznego przygotowania i wykonania poleconych prac; 5) wyznaczenie terminu rozpoczęcia i zakończenia prac oraz przerw w ich wykonaniu. Prowadzący eksploatację może określić dodatkowy zakres informacji, które powinny zostać umieszczone w poleceniu pisemnym. Polecenie to należy przechowywać przez okres nie krótszy niż 30 dni od daty zakończenia pracy. Sposób rejestrowania, wydawania, przekazywania, obiegu i przechowywania poleceń pisemnych ustala prowadzący eksploatację. Przepisy r.b.h.u.e. określają wymagania dotyczące szeregu rodzaju prac przy eksploatacji urządzeń energetycznych. W szczególności chodzi tu o prace w kotłach lub zbiornikach (§ 12), komorach, kanałach i rurociągach sieci cieplnych (§ 13), przy narażeniu na promieniowanie jonizujące (§ 15), wewnątrz instalacji służących do dostarczania oraz magazynowania paliw (§ 16), przy urządzeniach i instalacjach gazowych (§ 22) oraz przy urządzeniach elektroenergetycznych (§ 25). Na mocy § 34 r.b.h.u.e. utraciło moc rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. Nr 80, poz. 912).
Nowe rozporządzenie ws. bhp przy eksploatacji urządzeń energetycznych
Dnia 24 października br. zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie Ministra Gospodarki określające wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji urządzeń energetycznych.