Oświetlenie jest fizycznym czynnikiem środowiska pracy i jest zaliczane do czynników uciążliwych. Wynika to z faktu, że niewłaściwe oświetlenie stanowisk pracy prowadzi do nadmiernego zmęczenia narządu wzroku, dolegliwości wzroku, spadku wydajności pracy oraz może powodować pogłębienie wad wzroku.
Czynnik ten, występuje na każdym stanowisku pracy, dlatego pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia oświetlenia elektrycznego o parametrach zgodnych z polskimi normami. Wymagania dotyczące zarówno bezpośrednio parametrów oświetlenia miejsc pracy we wnętrzach jak i czynników, które wpływają na jakość tego oświetlenia, zawarte są w nowej normie, PN-EN 12464-1:2012P Światło i oświetlenie -- Oświetlenie miejsc pracy -- Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach która zastąpiła PN-EN 12464-1:2004. W Normie PN-EN 12464-1:2012P określono wymagania oświetleniowe dla osób w miejscach pracy we wnętrzach, gdzie spotykają się potrzeby komfortu widzenia i wydolności wzrokowej ludzi normalnie widzących. Rozważane są wszystkie typowe zadania wzrokowe, łącznie ze sprzętem wyposażonym w monitory ekranowe (DSE). W PN-EN 12464-1:2012P określono wymagania dla rozwiązań oświetlenia w większości miejsc pracy we wnętrzach i miejsc związanych z uwzględnieniem ilościowych i jakościowych cech oświetlenia. Dodatkowo podano zalecenia dla dobrej praktyki oświetlenia. W nowej normie nie określono wymagań oświetleniowych uwzględniających bezpieczeństwo i zdrowie pracowników i nie przygotowano jej w zakresie wdrożenia art. 153 traktatu WE, chociaż wymagania oświetleniowe, jak podano w nowej Normie Europejskiej, zazwyczaj spełniają potrzeby bezpieczeństwa. Wymagania oświetleniowe uwzględniające bezpieczeństwo i zdrowie pracowników podczas pracy mogą być zawarte w Dyrektywach opartych na art. 153 traktatu WE, w krajowym prawodawstwie państw członkowskich wdrażających te dyrektywy lub w innym krajowym prawodawstwie państw członkowskich. Niniejsza Norma Europejska nie zaleca konkretnych rozwiązań, ani nie ogranicza swobody projektantów w zakresie stosowania nowych technik lub innowacyjnych urządzeń oświetleniowych. Oświetlenie może być wytworzone poprzez światło dzienne, sztuczne lub kombinację obu rodzajów. Niniejsza Norma Europejska nie jest stosowana do oświetlenia zewnętrznych miejsc pracy i w podziemnym górnictwie, ani do oświetlenia awaryjnego. Zewnętrzne miejsca pracy, patrz EN 12464-2, a oświetlenie awaryjne EN 1838 i EN 13032-3.
Zmiany i uzupełnienia nowej normy PN-EN 12464-1:2012P względem poprzedniej normy PN-EN 12464-1:2004 dotyczą głównie:
uwzględnienia ważności oświetlenia dziennego,
specyfikacji minimalnych poziomów oświetlenia ścian i sufitów,
specyfikacji poziomów cylindrycznego natężenia oświetlenia oraz modelowania,
przypisania wymaganej równomierności oświetlenia do czynności,
siatki punktów obliczeniowych do wyznaczania natężenia oświetlenia,
oświetlenia przestrzeni we wnętrzu,
nowych ograniczeń luminancji opraw stosowanych w oświetleniu stanowisk z monitorami ekranowymi.
zdefiniowania „pola tła” i wymagań oświetleniowych dla tej powierzchni
W nowej normie PN-EN 12464-1:2012P wartości natężenia oświetlenia nie uległy zmianie.
Opracowanie: Roman Majer, autor Serwisu BHP