Nieobecność powyżej 30 dni obniża wymiar urlopu wypoczynkowego

Jak 30-dniowa nieobecność w pracy wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego? Z jakimi konsekwencjami musi liczyć się pracownik, który ma nieusprawiedliwione nieobecności w pracy? Wątpliwości rozwiewa Maria Sobieska, ekspert Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Pytanie: Czy pracodawca może obniżyć wymiar urlopu wypoczynkowego pracownikowi, który z przerwami, ale w sumie przez okres 30 dni był nieobecny w pracy i ma nieusprawiedliwione nieobecności?

Odpowiedź: co do zasady w sytuacji, gdy pracownik był nieobecny w pracy co najmniej 30 dni, z powodu między innymi nieobecności nieusprawiedliwionej, ulega obniżeniu jego wymiar urlopu o 1/12 z przysługującego mu wymiaru urlopu wypoczynkowego.

Uzasadnienie: na tle powyższej problematyki rysuje się kilka wariantów:

Pierwszy dotyczy sytuacji, w której ta osoba na przełomie miesięcy (np. listopada i grudnia)  jest nieobecna z powodu NN i ta nieobecność trwa łącznie 30 dni.

Kodeks nie wskazuje, iż chodzi tu o kolejne 30 dni nieobecności, czy też o okresy które pomimo przerw po ich zsumowaniu stanowią w sumie 30 dni. W piśmiennictwie można odnaleźć dwa stanowiska. W pierwszym przypadku autorzy zakładają, iż istnieje możliwość obniżenia wymiaru urlopu w sytuacji, gdy NN trwa łącznie przez kolejne 30 dni. Chodzi tu oto, że ta nieobecność aby mogła wpłynąć na wymiar urlopu powinna trwać przez co najmniej 1 miesiąc tj. przez kolejne 30 dni i dodatkowo pracownik powinien powrócić do pracy u dotychczasowego pracodawcy.  W takiej sytuacji pracodawca będzie miał prawo obniżyć wymiar urlopu wypoczynkowego o 1/12 z 20 dni przysługującego urlopu wypoczynkowego ale po spełnieniu jeszcze warunku powrotu do pracy u dotychczasowego pracodawcy.

Chcesz obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego przysługujący pracownikowi? Użyj naszego kalkulatora>>>

,,…Proporcjonalne zmniejszenie uprawnień nastąpi tylko wówczas, gdy przerwa w świadczeniu pracy wyniosła jednorazowo co najmniej miesiąc. Na przerwę tę mogą składać się okresy jednorodne (np. trwający co najmniej 1 miesiąc urlop bezpłatny) albo różne okresy wskazane w § 1 (np. okres tymczasowego aresztowania oraz nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy), o ile w sumie trwać będą co najmniej 1 miesiąc (tak m.in. A. Dubowik, Zasady udzielania urlopów wypoczynkowych według nowych przepisów, PiZS 1997, nr 4, s. 17). Nie sumuje się natomiast przerw w świadczeniu pracy przedzielonych okresami, za które pracownikowi przysługuje urlop wypoczynkowy, wobec czego zakres obniżenia należy ustalić bezpośrednio po powrocie pracownika do pracy. W rezultacie nie ulegnie zmianie np. wymiar urlopu wypoczynkowego pracownika, który w ciągu roku kalendarzowego przebywał trzykrotnie na urlopie bezpłatnym, a każda jego część wynosiła 2 tygodnie…” stanowisko prezentowane w Komentarzu do Kodeksu Pracy pod red. L. Florek.

Tak bowiem konkluzja wynika z konstrukcji redakcji przepisu zawartego w art. 155² k.p.

[-DOKUMENT_HTML-]

Autorka odpowiedzi reprezentuje powyższe stanowisko, choć przedstawia to, które jest stanowiskiem przeciwnym i które też funkcjonuje na gruncie stosunku pracy.

Natomiast drugie stanowisko reprezentowane w piśmiennictwie i w praktyce zakłada możliwość obniżenia wymiaru urlopu wypoczynkowego w sytuacji gdy okres NN trwa w danym roku kalendarzowym co najmniej 30 dni-przy czym okresy te podlegają sumowaniu. W tym przypadku nie wymaga się jednorazowego 30 dniowego okresu NN.  Co w rezultacie oznacza, że pracownik może być na NN kila razy w danym roku w okresach krótszych, jednak gdy ich suma daje nam co najmniej 30 dni, to w takiej sytuacji pracodawca ma  prawo obniżyć wymiar urlopu wypoczynkowego.

Jednak w każdym, z opisanych wariantów wymagany jest powrót pracownika do pracy u dotychczasowego pracodawcy. W takiej sytuacji powstaje pytanie czy możemy dokonać obniżenia wymiaru urlopu, gdy pracownik z różnych przyczyn nie powraca do pracy u dotychczasowego pracodawcy, bo np. dochodzi do rozwiązania umowy o pracę?

Przepis art. 155² k.p. wskazuje na przesłanki jego zastosowania. Wśród warunków do spełnienia zgodnie ze wskazaną regulacją kodeksu pracy należy wymienić obligatoryjnie:  czas trwania nieobecności (NN)- nie krócej niż co najmniej 1 miesiąc (tj. 30 dni) i powrót pracownika do pracy w ciągu roku kalendarzowego po tym okresie nieobecności.

W sytuacji, w której pracownik nie powraca do pracy po wymaganym okresie nieobecności - nie jest spełniona jedna z przesłanek. Dlatego też w takim przypadku brak jest podstaw do obniżenia wymiaru urlopu za okres trwania stosunku pracy, w którym wystąpiła NN trwająca co najmniej 30 dni.