Dyrektor Departamentu Pożytku Publicznego w MPiPS Krzysztof Więckiewicz poinformował w czwartek podczas posiedzenia sejmowej podkomisji ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi o stanie prac nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Zapisem, który budzi w tym projekcie najwięcej emocji jest wyłączenie placówek leczniczych z listy podmiotów, w których mogą pracować wolontariusze.
Jest to konsekwencją ustawy o działalności leczniczej, w myśl której szpitale prowadzą formę działalności gospodarczej, zaś korzystanie ze świadczeń wolontariuszy przy prowadzeniu działalności gospodarczej jest sprzeczne z ideą wolontariatu.
Więckiewicz przypomniał, że wolontariusze mogą pracować na rzecz organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów z wyłączeniem prowadzonej przez nie działalności gospodarczej. Zwrócił także uwagę, że niedawna nowelizacja ustawy o działalności leczniczej wprowadziła zapis mówiący, że organizacje pożytku publicznego, a także kościoły i związki wyznaniowe (np. te, które prowadzą hospicja) nie będą objęte przepisami o prowadzeniu działalności gospodarczej, co oznacza, że nie będą traktowane jak przedsiębiorstwa. Dzięki temu hospicja wciąż będą mogły korzystać z pracy wolontariuszy.
Zatem nowela zaproponowana przez MPiPS jedynie doprecyzowuje - co jest zgodne z pierwotnym znaczeniem i istotą instytucji wolontariatu - że prawo do korzystania z pomocy wolontariuszy przysługuje tylko podmiotom leczniczym niebędącym przedsiębiorcami, prowadzącym działalność na zasadach niekomercyjnych: samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej i jednostkom budżetowym oraz podmiotom leczniczym wykonującym działalność leczniczą jako działalność pożytku publicznego lub działalność charytatywno-opiekuńczą.
Więckiewicz podkreślił, że sprawa dotycząca zmian w zakresie wolontariatu jest nadal otwarta. Poinformował, że w celu wypracowania ostatecznego kierunku zmian zgodnego z oczekiwaniami zainteresowanych stron został powołany zespół w ramach Rady Działalności Pożytku Publicznego. Nie wyklucza się nawet pozostawienia dotychczas obowiązującego rozwiązania.
"Jeśli będzie takie oczekiwanie, by wolontariat był wszechobecny, możemy wprowadzić odpowiednie przepisy. Musimy jednak zastanowić się, czy jesteśmy gotowi, by zmierzyć się z tym w wymiarze etycznym" - mówił Więckiewicz. Jak wyjaśnił, już teraz zdarza się, że z wolontariatu robi się formę zatrudniania; MPiPS ma sygnały, że np. młodzi lekarze dostają propozycję pracy, ale jako wolontariusze, z nadzieją na zmianę formy zatrudnienia w przyszłości.
Podstawowym celem nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie jest przekazanie ministrowi pracy i polityki społecznej obowiązków związanych z powierzaniem organizacjom zadań publicznych zlecanych z pominięciem konkursu ofert (co jest dopuszczalne, jeśli wymaga tego ochrona życia lub zdrowia ludzkiego, ważny interes społeczny lub ważny interes publiczny, a przeprowadzenie konkursu byłoby zbyt czasochłonne lub niecelowe). Obecnie wyłącznie premier ma zarówno prawo do wyłaniania tych zadań, jak i obowiązek dopełnienia kwestii proceduralnych związanych z zawarciem umowy oraz przekazaniem i rozliczeniem dotacji.
Projekt zlikwidować ma również pojawiającą się coraz częściej praktykę polegającą na odpłatnym (np. pod pretekstem pobierania składek członkowskich) zbieraniu środków z 1 proc. podatku na rzecz organizacji pozbawionych tej możliwości, np. z uwagi na niedopełnienie obowiązku sprawozdawczego.
W ramach nowelizacji planowane są również zmiany porządkujące związane ze statusem organizacji pożytku publicznego (opp), które mają na celu przede wszystkim usprawnienia proceduralne oraz doprecyzowanie wymogów transparentności (np. mają być wskazane informacje, które powinny być przez opp ujawniane w dokumentach).
(PAP)
Chcesz wiedzieć więcej? Masz pytania? Skorzystaj z Infolinii Prawa Pracy Nie czekaj- z nami poznasz wszystkie odpowiedzi!
