Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
W skład zespołu powypadkowego, ustalającego okoliczności i przyczyny wypadku zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.w.p. powinien wchodzić pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.
Obowiązek utworzenia służby bhp ciąży na pracodawcy zatrudniającym więcej niż 100 pracowników. Pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. W przypadku braku kompetentnych pracowników pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Ponadto pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli zatrudnia do 10 pracowników albo zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków (Dz. U. Nr 200, poz. 1692 z późn. zm.).
Zgodnie z § 5 r.u.o.w.p. u pracodawcy, który nie ma obowiązku tworzenia służby bhp, w skład zespołu powypadkowego zamiast pracownika służby bhp wchodzi pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań tej służby, albo specjalista spoza zakładu pracy. Natomiast u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp, zgodnie z przepisami dotyczącymi takiego szkolenia.
Jeżeli pracodawca, zgodnie z § 6 r.u.o.w.p. nie może dopełnić obowiązku utworzenia zespołu powypadkowego w podanym wyżej dwuosobowym składzie, ze względu na małą liczbę zatrudnionych pracowników, w skład zespołu powypadkowego wchodzi pracodawca i specjalista spoza zakładu pracy.
Podsumowując, w sytuacji gdy pracodawca pełni jednocześnie obowiązki służby bhp w skład zespołu powypadkowego może wchodzić sam pracodawca oraz społeczny inspektor pracy.
Natomiast u pracodawcy, u którego nie działa społeczna inspekcja pracy, w skład zespołu powypadkowego zamiast społecznego inspektora pracy wchodzi przedstawiciel pracowników posiadający aktualne zaświadczenie o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.).
Zgodnie z § 13 r.u.o.w.p. protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w terminie 5 dni od dnia jego sporządzenia. Pracodawca może zwrócić niezatwierdzony protokół powypadkowy, w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy, jeżeli do treści protokołu powypadkowego zostały zgłoszone zastrzeżenia przez poszkodowanego lub członków rodziny zmarłego wskutek wypadku pracownika albo protokół powypadkowy nie odpowiada warunkom określonym w r.u.o.w.p. Zespół powypadkowy, po dokonaniu wyjaśnień i uzupełnień, sporządza, nie później niż w terminie 5 dni, nowy protokół powypadkowy, do którego dołącza protokół powypadkowy niezatwierdzony przez pracodawcę.
Ponieważ pracodawcy zawsze przysługuje prawo zatwierdzenia lub nie protokołu powypadkowego, nie powinien on występować w roli członka zespołu powypadkowego. W takiej sytuacji protokół powypadkowy powinien podlegać zatwierdzeniu przez organ nadrzędny pracodawcy np. przewodniczącego walnego zgromadzenia rady nadzorczej, organu prowadzącego itp., w zależności od struktury przedsiębiorstwa lub instytucji.
Jeśli nie ma organu nadrzędnego, zamiast pracodawcy w skład zespołu powypadkowego mógłby wchodzić specjalista spoza zakładu pracy - byłoby to wskazane dla zachowania bezstronności zespołu i uniknięcia podejrzeń o stronniczość - oraz społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników przeszkolony w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, jeśli u pracodawcy nie funkcjonuje społeczna inspekcja pracy.