Kto może zostać kierownikiem działu bhp w zakładzie produkcyjnym?

Kierującym komórką bhp w zakładzie produkcyjnym może być osoba posiadająca kwalifikacje specjalisty, starszego specjalisty lub głównego specjalisty ds. bhp. Przepisy nie wymagają doświadczenia w zakładzie produkcyjnym, natomiast wymagają co najmniej rocznego stażu pracy w służbie bhp.

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Zasady tworzenia, organizacji, działania, uprawnień i kwalifikacji służby bezpieczeństwa i higieny pracy określają art. 237¹¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502) – dalej k.p. oraz rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p.
NSA w wyroku z dnia 13 października 2006 r., I OSK 263/06, LEX nr 281409, stanął na stanowisku, że ustawodawca w sposób wyraźny wyróżnił dwie formy pełnienia funkcji w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pierwsza jest realizowana w formie służby bhp, a druga poprzez powierzenie wykonywania zadań tej służby. Te dwie formy realizacji obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy nie są tożsame.

Zobacz także: Stażowe uprawnienia w służbie bhp tylko z umową o pracę>>

Zgodnie z art. 237¹¹ § 1 k.p. obowiązek utworzenia służby bhp (zatrudnienie etatowego pracownika) powstaje w momencie zatrudnienia więcej niż 100 pracowników. Liczbę pracowników służby bhp, zgodnie z § 1 ust. 2 i 4 r.s.b.h.p., ustala pracodawca, biorąc pod uwagę stan zatrudnienia oraz występujące w zakładzie warunki pracy i związane z nimi zagrożenia zawodowe, a także uciążliwości pracy, pamiętając przy tym, że na każdych 600 pracowników powinien przypadać co najmniej 1 pracownik służby bhp zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy.
Pracodawca zatrudniający dwóch lub więcej pracowników służby bhp w wieloosobowej komórce organizacyjnej, może zatrudniać ich na równorzędnych stanowiskach pracy, natomiast może również – co ze względów organizacyjnych byłoby uzasadnione – powierzyć jednemu z tych pracowników pełnienie funkcji kierowniczej. Istotnym jest, aby taki pracownik, zgodnie z § 4 ust. 3 r.s.b.h.p. posiadał co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone dla specjalisty ds. bhp (wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bhp albo studia podyplomowe w zakresie bhp oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp).
Z przepisów nie wynika obowiązek posiadania przez tę osobę doświadczenia w branży, w jakiej miałaby pełnić swoją funkcję (w tym przypadku zakładzie produkcyjnym), natomiast powinna ona posiadać roczny staż pracy w służbie bhp, a więc zgodnie z § 1 ust. 1 r.s.b.h.p., w wyodrębnionej w strukturze danej firmy komórce organizacyjnej – służbie bhp.
Choć z pytania to jednoznacznie nie wynika, to można przypuszczać, że osoba zatrudniona w firmie konsultingowej świadczącej usługi dla różnych pracodawców, nie spełnia tego wymogu, bowiem w praktyce takie firmy nie posiadają rozbudowanej struktury organizacyjnej, w której tworzyłyby służbę bhp, w rozumieniu przytoczonego powyżej przepisu.

Zobacz także: Służba BHP - etatowa czy zewnętrzna?>>

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.