Realizując jeden z podstawowych obowiązków, wynikający z art. 229 § 2 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – dalej k.p., w przypadku niezdolności pracownika do pracy spowodowanej chorobą trwającą dłużej niż 30 dni, pracodawca powinien go skierować na kontrolne badania lekarskie. Celem badań jest ustalenie zdolności do dalszego wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku pracy.
Badania te mają ścisły związek z dokumentem wystawionym przez lekarza, lekarza dentystę, starszego felczera lub felczera, potwierdzającym niezdolność pracownika do pracy, którym zgodnie z załącznikiem nr 1 do nieobowiązującego już rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27.07.1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 229), jest druk ZUS-ZLA (obowiązujący do końca 2017 r.) lub wydanym po 1 stycznia 2016 r. zaświadczeniem lekarskim o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, pobytu w szpitalu albo innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 10.11.2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim (Dz.U. poz. 2013).
Z uwagi na to, że powyższe zaświadczenie może dotyczyć nie tylko choroby pracownika, ale również konieczności osobistego sprawowania przez pracownika opieki nad chorym członkiem rodziny (np. dzieckiem), należy wyjaśnić, że pracodawca, obliczając okres niezdolności pracownika do pracy, od którego zależy obowiązek skierowania go na badania kontrolne, powinien uwzględnić wyłącznie zwolnienia związane z chorobą danego pracownika. Przepisy nie różnicują okresu absencji chorobowej pracowników w zależności od wieku zatrudnionych. Tym samym zarówno pracownicy po 50 roku życia, jak i osoby młodsze powinny odbyć badania kontrolne po nieobecności w pracy spowodowanej chorobą trwającą dłużej niż 30 dni.