Kontrola stanu trzeźwości pracownika przez pracodawcę

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu albo spożywał alkohol w czasie pracy. W celu ustalenia czy wątpliwości są uzasadnione pracodawca może zdecydować się na kontrolę trzeźwości pracownika.

Przedmiotowa kontrola powinna mieć uprawdopodobnione podejrzenia, a nie być przeprowadzana w drodze losowej (np. w formie wyrywkowej kontroli co drugiego lub trzeciego pracownika).

Podmioty uprawnione do żądania kontroli pracownika

W obecnym stanie prawnym badanie stanu trzeźwości pracownika może zostać przeprowadzone na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej, a także na żądanie samego pracownika. Ponadto obowiązek zadbania o to, aby nie dopuścić nietrzeźwego pracownika do pracy spoczywa również na organie nadrzędnym nad danym zakładem pracy oraz organie uprawnionym do przeprowadzenia kontroli zakładu pracy. Zmienione przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi rozszerzyły prawo wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia badania, przyznając je równocześnie pracodawcy. Do czasu zmiany przepisów z inicjatywą badania stanu trzeźwości mógł wystąpić wyłącznie pracownik. Badanie stanu trzeźwości pracownika przeprowadza uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (policja, straż miejska), natomiast samego zabiegu pobrania krwi dokonuje fachowy pracownik służby zdrowia.

 

Kontrola stanu trzeźwości pracownika za jego zgodą

Podkreślenia wymaga jednak fakt, że przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie rozstrzygają problemu, czy badanie trzeźwości może być przeprowadzone samodzielnie przez pracodawcę przy pomocy alkomatu, czy też zawsze konieczne jest wzywanie uprawnionego organu. Należy uznać, że w przypadku wyrażenia zgody na takie badanie przez pracownika dopuszczalne jest badanie stanu trzeźwości także przez samego pracodawcę. W takiej sytuacji zarówno pracodawca jak i pracownik mogą żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej. Dla celów dowodowych fakt dobrowolnego poddania się przez pracownika badaniu, rodzaj badania, jak i jego dokładny rezultat powinny być potwierdzone protokołem. Warto, aby taki dokument podpisał pracownik.

 

Kontrola stanu trzeźwości pracownika bez jego zgody

Pracodawca nie może jednak samodzielnie za pomocą alkomatu przeprowadzić badania stanu trzeźwości pracownika, jeżeli pracownik nie wyraża na to zgody. Zmuszenie pracownika mogłoby stanowić naruszenie dóbr osobistych pracownika. Nie oznacza to, że pracodawca jest całkowicie pozbawiony możliwości, udowodnienia pracownikowi jego nietrzeźwości. W takiej sytuacji wystarczy, że pracodawca wystąpi z żądaniem przeprowadzenia badania przez uprawniony organ (np. straż miejską).

 

Pełna treść komentarza znajduje się w Serwisie Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych