Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Przepisy dotyczące pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, a także ochrony zdrowia przed następstwami palenia tytoniu nie precyzują wielkości zatrudnienia, przy której pracodawca ma obowiązek utworzyć w zakładzie pracy palarnię. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 kwietnia 2007 r., I OSK 892/06, M.P.Pr. 2007, nr 5, s. 224, podobnie jak wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 marca 2006 r., II SA/Wa 1881/05, Lex nr 202353 nakazuje pracodawcy zatrudniającemu ponad dwudziestu pracowników w zakładzie/budynku zorganizowanie palarni nawet, jeśli w zakładzie w ogóle się nie pali. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 stycznia 2003 r., II SA/Łd 1887/99, OSP 2003, nr 12, poz. 154 stwierdził, że wprowadzenie całkowitego zakazu palenia tytoniu jest formą dyskryminacji palących pracowników. Oczywiście, są zakłady, pomieszczenia i tereny (np. zagrożone wybuchem, w których składowanie są materiały łatwopalne), gdzie zakaz palenia (i poruszania się z otwartym ogniem) jest uprawniony.
Obowiązek tworzenia palarni w zakładzie pracy wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) – dalej r.b.h.p., które w załączniku nr 3 "Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych" wymienia również palarnie.
Zgodnie z § 40 załącznika nr 3 do r.b.h.p. palenie tytoniu w zakładach pracy jest dozwolone wyłącznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach (palarniach) wyposażonych w dostateczną ilość popielniczek. Palarnie) powinny być usytuowane w sposób nienarażający osób niepalących na wdychanie dymu tytoniowego. W palarni powinno przypadać co najmniej 0,1 m2 powierzchni podłogi na każdego pracownika najliczniejszej zmiany korzystającego z tego pomieszczenia, z tym jednak, że powierzchnia poszczególnych pomieszczeń przeznaczonych na palarnie nie powinna być mniejsza niż 4 m2. W myśl § 42 załącznika nr 3 do r.b.h.p. w palarni należy zapewnić przynajmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny.
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 z późn. zm.) - dalej u.o.z.u.t., po ostatniej nowelizacji obowiązującej od dnia 15 listopada 2010 r. stanowi, że przez palarnię należy rozumieć wyodrębnione konstrukcyjnie od innych pomieszczeń i ciągów komunikacyjnych pomieszczenie, odpowiednio oznaczone, służące wyłącznie do palenia wyrobów tytoniowych, zaopatrzone w wywiewną wentylację mechaniczną lub system filtracyjny w taki sposób, aby dym tytoniowy nie przenikał do innych pomieszczeń.
W praktyce można napotkać duży opór pracodawców przed tworzeniem w zakładzie pracy palarni. Wynika on z kosztów jej utworzenia i utrzymania, jak i przekonania, że tworząc palarnie zachęca się pracowników do palenia wyrobów tytoniowych. Można jednak przyjąć, że prawodawca nakazując tworzenie palarni, kierował się ochroną przed skutkami (następstwami) wdychania dymu tytoniowego przez osoby niepalące. Pracodawcy powołują się też na nałożony na nich obowiązek ochrony zdrowia pracowników (w tym wypadku palących i niepalących) wynikający z ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Nie bez znaczenia są też dla pracodawcy koszty spowodowane częstym opuszczaniem stanowiska pracy przez pracowników palących.
Pracodawca, który zgodnie z obowiązkiem tworzy palarnię na terenie zakładu pracy, ale nie ma odpowiedniego pomieszczenia, które mógłby zaadoptować na palarnię, może zakupić dostępną na rynku odpowiednią kabinę spełniającą wymagania dla palarni. Kabina taka odpowiada warunkom określonym przez załącznik nr 3 do r.b.h.p. oraz u.o.z.u.t.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.