Pracownik otrzymał wynagrodzenie w wysokości 1850 zł oraz ekwiwalent za pranie odzieży roboczej w wysokości 100 zł. Pracownik jest zatrudniony na 3/4 etatu. Pracodawca otrzymał informacje o zajęciu zaległego zobowiązania względem ZUZ z tytułu niepłacenia składek.
Jakiej wysokości potrącenia ma prawo dokonać pracodawca z wynagrodzenia pracownika?
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. wyraźnie wskazuje w jakich sytuacjach oraz na jakich zasadach pracodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia pracownika.
Zgodnie z art. 87 § 1 k.p. wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - potrąceniu (bez zgody pracownika) podlegają następujące należności:
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
kary pieniężne z odpowiedzialności porządkowej.
Pojęcie wynagrodzenia za pracę dla celów potrąceń należy rozumieć szeroko, łącznie m.in. z wynagrodzeniem wypłacanym ze środków pracodawcy za okres choroby. Przy dokonywaniu potrąceń świadczeń niealimentacyjnych występują dwojakiego rodzaju ograniczenia. Potrącenia sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie innych świadczeń niż alimentacyjne, dokonuje się do wysokości 1/2 wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 87 § 3 k.p.). Wysokość potrącenia przy zbiegu tytułów określa art. 87 § 4 k.p. W razie gdy w danym miesiącu wypłacane są składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, potrącenia dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia, uwzględniającej te składniki (art. 87 § 8 k.p.).
Kolejnym ograniczeniem potrąceń z wynagrodzenia sum egzekwowanych na zaspokojenie świadczeń niealimentacyjnych jest kwota wolna od potrąceń, gwarantująca zachowanie pracownikowi pewnego minimum socjalno-bytowego. Kwotę wolną od potrąceń stanowi w tym przypadku wynagrodzenie w wysokości 3 minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługujące pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy (3/4 * 1317 zł), po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Aby obliczyć jej wysokość należy ustalić wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru czasu pracy pracownika i od tak uzyskanego wynagrodzenia odliczyć obciążenia składkowo-podatkowe.
Jeśli Państwa pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości wynosi 1850 zł oraz ekwiwalent za pranie w kwocie 100 zł, oraz ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów, a ponadto pracodawca jest upoważniony do zmniejszania zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek; wynagrodzenie jest płatne w ostatnim dniu roboczym miesiąca, wówczas należy dokonać następujących obliczeń:
należy ustalić dopuszczalną kwotę potrącenia z wynagrodzenia:
łączne wynagrodzenie: (1850 zł 100 zł) = 1950 zł,
wynagrodzenie po odjęciu składek i zaliczki na podatek dochodowy: 1950 zł - (267,35 zł składki społeczne 151,44 zł składka zdrowotna 106 zł zaliczka na podatek) = 1950 zł – 524,79 zł = 1425,21 zł
kwota potrącenia: 50% * 1425,21 zł = 721,60 zł.
należy ustalić kwotę wolną od potrąceń:
Od 1 stycznia 2010 r. kwota wolna od potrąceń w wysokości wyjściowej, tj. 100% wynagrodzenia minimalnego po dokonaniu odliczeń składkowo-podatkowych, przy założeniu, że pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów (111,25 zł) oraz zakład zmniejsza jego zaliczkę na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej (46,33 zł), wyniesie 984,15 zł
W podanym przypadku kwota wolna od potrąceń to kwota 738,11 zł:
3 * 1317 zł - (180,57 zł składki społeczne 102,28 zł składka zdrowotna 50 zł zaliczka na podatek) = 3 * 984,15 zł = 738,11 zł
W świetle powyższego, kwota wolna od potrąceń to kwota 738,11 zł, natomiast potrącić pracownikowi z wynagrodzenia można kwotę 721,60 zł.
Michał Szalak - specjalista z zakresu prawa pracy
Jakiej wysokości potrącenia ma prawo dokonać pracodawca z wynagrodzenia pracownika?
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. wyraźnie wskazuje w jakich sytuacjach oraz na jakich zasadach pracodawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia pracownika.
Zgodnie z art. 87 § 1 k.p. wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - potrąceniu (bez zgody pracownika) podlegają następujące należności:
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
kary pieniężne z odpowiedzialności porządkowej.
Pojęcie wynagrodzenia za pracę dla celów potrąceń należy rozumieć szeroko, łącznie m.in. z wynagrodzeniem wypłacanym ze środków pracodawcy za okres choroby. Przy dokonywaniu potrąceń świadczeń niealimentacyjnych występują dwojakiego rodzaju ograniczenia. Potrącenia sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie innych świadczeń niż alimentacyjne, dokonuje się do wysokości 1/2 wynagrodzenia po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (art. 87 § 3 k.p.). Wysokość potrącenia przy zbiegu tytułów określa art. 87 § 4 k.p. W razie gdy w danym miesiącu wypłacane są składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, potrącenia dokonuje się od łącznej kwoty wynagrodzenia, uwzględniającej te składniki (art. 87 § 8 k.p.).
Kolejnym ograniczeniem potrąceń z wynagrodzenia sum egzekwowanych na zaspokojenie świadczeń niealimentacyjnych jest kwota wolna od potrąceń, gwarantująca zachowanie pracownikowi pewnego minimum socjalno-bytowego. Kwotę wolną od potrąceń stanowi w tym przypadku wynagrodzenie w wysokości 3 minimalnego wynagrodzenia za pracę, przysługujące pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy (3/4 * 1317 zł), po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Aby obliczyć jej wysokość należy ustalić wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę stosownie do wymiaru czasu pracy pracownika i od tak uzyskanego wynagrodzenia odliczyć obciążenia składkowo-podatkowe.
Jeśli Państwa pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości wynosi 1850 zł oraz ekwiwalent za pranie w kwocie 100 zł, oraz ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów, a ponadto pracodawca jest upoważniony do zmniejszania zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek; wynagrodzenie jest płatne w ostatnim dniu roboczym miesiąca, wówczas należy dokonać następujących obliczeń:
należy ustalić dopuszczalną kwotę potrącenia z wynagrodzenia:
łączne wynagrodzenie: (1850 zł 100 zł) = 1950 zł,
wynagrodzenie po odjęciu składek i zaliczki na podatek dochodowy: 1950 zł - (267,35 zł składki społeczne 151,44 zł składka zdrowotna 106 zł zaliczka na podatek) = 1950 zł – 524,79 zł = 1425,21 zł
kwota potrącenia: 50% * 1425,21 zł = 721,60 zł.
należy ustalić kwotę wolną od potrąceń:
Od 1 stycznia 2010 r. kwota wolna od potrąceń w wysokości wyjściowej, tj. 100% wynagrodzenia minimalnego po dokonaniu odliczeń składkowo-podatkowych, przy założeniu, że pracownik ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania przychodów (111,25 zł) oraz zakład zmniejsza jego zaliczkę na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej (46,33 zł), wyniesie 984,15 zł
W podanym przypadku kwota wolna od potrąceń to kwota 738,11 zł:
3 * 1317 zł - (180,57 zł składki społeczne 102,28 zł składka zdrowotna 50 zł zaliczka na podatek) = 3 * 984,15 zł = 738,11 zł
W świetle powyższego, kwota wolna od potrąceń to kwota 738,11 zł, natomiast potrącić pracownikowi z wynagrodzenia można kwotę 721,60 zł.
Michał Szalak - specjalista z zakresu prawa pracy