Jak postępować z siecią wodociągową wykonaną z rur azbestowo-cementowych?
Jak przeprowadzać "ocenę zawartości azbestu" w sieci, która pozostaje w użytkowaniu i znajduje się pod ziemią?
Wymagania dotyczące użytkowania, czyszczenia i oznakowania stosowanych w sieciach wodociągowych rur azbestowo-cementowych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz. U. z 2011 r. Nr 8, poz. 31) – dalej r.w.w.a. Przepis § 2 r.w.w.a. nakazuje, by przy wykorzystywaniu wyrobów zawierających azbest uwzględniać wyniki przeprowadzonych kontroli oraz oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania takich wyrobów. Ocenę tę należy przeprowadzić zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649 z późn. zm.).
Wymagania dotyczące użytkowania oraz czyszczenia i znakowania rur azbestowo-cementowych w sieci wodociągowej opisane zostały w § 7-8 i 10 r.w.w.a. Zgodnie z § 7 r.w.w.a. rury azbestowo-cementowe i elementy wyłączonych z użytkowania instalacji ciepłowniczych, wodociągowych, kanalizacyjnych i elektroenergetycznych podziemnych zawierających rury azbestowo-cementowe, zainstalowane przed wejściem w życie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20 z późn. zm.) pozostawia się w ziemi bez ograniczeń czasowych, z tym, że rury azbestowo-cementowe mogą być pozostawione w ziemi w przypadku, gdy ich usytuowanie nie naraża na kontakt z azbestem przy czynnościach obsługowych użytkowanych instalacji infrastrukturalnych, a szczególnie, gdy rury te są położone poniżej użytkowanych instalacji. Pozostawienie w ziemi, w przypadku spełnienia warunków określonych wyżej, rur azbestowo-cementowych wymaga oczyszczenia z wyrobów zawierających azbest miejsc usytuowania studzienek rewizyjnych i innych elementów infrastruktury, gdzie jest możliwy kontakt człowieka z wyrobami zawierającymi azbest.
Zgodnie z § 8 r.w.w.a. instalacje lub urządzenia zawierające azbest oraz m.in. pozostawione w ziemi wyłączone z użytkowania rury azbestowo-cementowe należy oznakować. W przypadku braku możliwości trwałego umieszczenia oznakowania na instalacji lub urządzeniu zawierającym azbest, oznakowanie należy umieścić w widocznym miejscu, w każdym pomieszczeniu, w którym taka instalacja lub urządzenia się znajdują, dodając ostrzeżenie "Pomieszczenie zawiera azbest". Oznakowanie rur azbestowo-cementowych należy umieszczać na stałych elementach nadpoziomowych instalacji. Wzór oznakowania instalacji lub urządzeń zawierających azbest oraz rur azbestowo-cementowych określa załącznik nr 1 do r.w.w.a. Przepis § 10 r.w.w.a. stanowi m.in., że wyroby zawierające azbest, instalacje lub urządzenia zawierające azbest, rury azbestowo-cementowe oraz usunięte wyroby zawierające azbest należy inwentaryzować poprzez sporządzenie spisu z natury.
Podsumowując, rury azbestowo-cementowe sieci wodociągowej mogą pozostać w ziemi na czas nieograniczony, pod warunkiem, że spełniają wymagania określone w r.w.w.a. Wszystkie pomieszczenia (w przypadku rur azbestowo-cementowych sieci wodociągowej będą to studzienki, komory, inne pomieszczenia techniczne, gdzie człowiek może mieć kontakt z wyrobami zawierającymi azbest) należy oznakować. W tych samych miejscach należy oceniać stan i możliwość bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Można też oceniać stan i możliwość bezpiecznego użytkowania czynnych rur azbestowo-cementowych znajdujących się w ziemi, po ich odkryciu związanym z awarią wodociągową lub przebudową.
Dodatkowe regulacje, poza wyżej wymienionymi, związane występowaniem i użytkowaniem wyrobów zawierających azbest można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216, poz. 1824).
Kazimierz Kościukiewicz
Jak przeprowadzać "ocenę zawartości azbestu" w sieci, która pozostaje w użytkowaniu i znajduje się pod ziemią?
Wymagania dotyczące użytkowania, czyszczenia i oznakowania stosowanych w sieciach wodociągowych rur azbestowo-cementowych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są wykorzystywane wyroby zawierające azbest (Dz. U. z 2011 r. Nr 8, poz. 31) – dalej r.w.w.a. Przepis § 2 r.w.w.a. nakazuje, by przy wykorzystywaniu wyrobów zawierających azbest uwzględniać wyniki przeprowadzonych kontroli oraz oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania takich wyrobów. Ocenę tę należy przeprowadzić zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71, poz. 649 z późn. zm.).
Wymagania dotyczące użytkowania oraz czyszczenia i znakowania rur azbestowo-cementowych w sieci wodociągowej opisane zostały w § 7-8 i 10 r.w.w.a. Zgodnie z § 7 r.w.w.a. rury azbestowo-cementowe i elementy wyłączonych z użytkowania instalacji ciepłowniczych, wodociągowych, kanalizacyjnych i elektroenergetycznych podziemnych zawierających rury azbestowo-cementowe, zainstalowane przed wejściem w życie ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20 z późn. zm.) pozostawia się w ziemi bez ograniczeń czasowych, z tym, że rury azbestowo-cementowe mogą być pozostawione w ziemi w przypadku, gdy ich usytuowanie nie naraża na kontakt z azbestem przy czynnościach obsługowych użytkowanych instalacji infrastrukturalnych, a szczególnie, gdy rury te są położone poniżej użytkowanych instalacji. Pozostawienie w ziemi, w przypadku spełnienia warunków określonych wyżej, rur azbestowo-cementowych wymaga oczyszczenia z wyrobów zawierających azbest miejsc usytuowania studzienek rewizyjnych i innych elementów infrastruktury, gdzie jest możliwy kontakt człowieka z wyrobami zawierającymi azbest.
Zgodnie z § 8 r.w.w.a. instalacje lub urządzenia zawierające azbest oraz m.in. pozostawione w ziemi wyłączone z użytkowania rury azbestowo-cementowe należy oznakować. W przypadku braku możliwości trwałego umieszczenia oznakowania na instalacji lub urządzeniu zawierającym azbest, oznakowanie należy umieścić w widocznym miejscu, w każdym pomieszczeniu, w którym taka instalacja lub urządzenia się znajdują, dodając ostrzeżenie "Pomieszczenie zawiera azbest". Oznakowanie rur azbestowo-cementowych należy umieszczać na stałych elementach nadpoziomowych instalacji. Wzór oznakowania instalacji lub urządzeń zawierających azbest oraz rur azbestowo-cementowych określa załącznik nr 1 do r.w.w.a. Przepis § 10 r.w.w.a. stanowi m.in., że wyroby zawierające azbest, instalacje lub urządzenia zawierające azbest, rury azbestowo-cementowe oraz usunięte wyroby zawierające azbest należy inwentaryzować poprzez sporządzenie spisu z natury.
Podsumowując, rury azbestowo-cementowe sieci wodociągowej mogą pozostać w ziemi na czas nieograniczony, pod warunkiem, że spełniają wymagania określone w r.w.w.a. Wszystkie pomieszczenia (w przypadku rur azbestowo-cementowych sieci wodociągowej będą to studzienki, komory, inne pomieszczenia techniczne, gdzie człowiek może mieć kontakt z wyrobami zawierającymi azbest) należy oznakować. W tych samych miejscach należy oceniać stan i możliwość bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. Można też oceniać stan i możliwość bezpiecznego użytkowania czynnych rur azbestowo-cementowych znajdujących się w ziemi, po ich odkryciu związanym z awarią wodociągową lub przebudową.
Dodatkowe regulacje, poza wyżej wymienionymi, związane występowaniem i użytkowaniem wyrobów zawierających azbest można znaleźć w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. w sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania takich wyrobów (Dz. U. Nr 216, poz. 1824).
Kazimierz Kościukiewicz