Odpowiedź:
Za zamieszkałych na terenie Polski oraz pochodzących z innych krajów członków rady nadzorczej wynagradzanych z tytułu pełnionej funkcji opłaca się składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i ubezpieczenie zdrowotne oraz składkę na Fundusz Pracy. Obowiązek ten nie dotyczy członków rad nadzorczych pochodzących z krajów UE, EOG, Szwajcarii oraz krajów, z którymi Polska ma zawarte umowy o zabezpieczeniu społecznym, którzy posiadają poświadczenie podlegania zagranicznemu systemowi ubezpieczeń.
Za członków rady nadzorczej nie opłaca się natomiast składek na ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe ani składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Uzasadnienie:
W myśl obowiązujących przepisów członkowie rad nadzorczych, którzy są wynagradzani z tytułu pełnienia swojej funkcji, obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Stanowiący o tym art. 6 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963) – dalej u.s.u.s., ma zastosowanie do członków rad nadzorczych zarówno mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jak i pochodzących z innych krajów. Powyższy obowiązek podlegania ubezpieczeniom nie dotyczy jedynie członków rad nadzorczych pochodzących z krajów UE, EOG, Szwajcarii oraz krajów, z którymi Polska ma zawarte umowy o zabezpieczeniu społecznym, ale pod jednym warunkiem. Wypłacane zagranicznemu członkowi rady nadzorczej wynagrodzenie nie podlega oskładkowaniu w Polsce, wówczas gdy przedłoży on poświadczenie podlegania zagranicznemu systemowi ubezpieczeń. W przypadku braku takiego poświadczenia zastosowanie będą miały przepisy art. 6 u.s.u.s.
Ponadto dla ustalenia obowiązku ubezpieczeń nie ma znaczenia, czy członek rady nadzorczej posiada już inny tytuł do ubezpieczeń oraz czy posiada uprawnienia emerytalno-rentowe.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za członka rady nadzorczej stanowi kwota przychodu – łącznie z kosztami uzyskania i kwotą podatku, o których mowa w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych – tak stanowi art. 18 ust. 4 pkt 10 u.s.u.s..
Składki od ww. przychodu opłaca się w następującej wysokości:
– na ubezpieczenie emerytalne 19,52% podstawy wymiaru finansowaną z własnych środków w równych częściach - po 9,76 % przez ubezpieczonego i płatnika,
– na ubezpieczenie rentowe 8% podstawy wymiaru finansowaną z własnych środków w wysokości 1,5 % podstawy wymiaru ubezpieczony oraz 6,5% podstawy wymiaru płatnik.
Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej ma zastosowanie zapis art. 19 ust. 1 u.s.u.s., zgodnie z którym roczna podstaw wymiaru składek nie może przekraczać kwoty trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami członkowie rad nadzorczych nie podlegają ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu.
Natomiast stosownie do art. 66 ust. 1 pkt 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581, z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego objęci są członkowie rad nadzorczych, którzy posiadają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Do członków rad nadzorczych podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu ma zastosowanie art. 81 ust. 1, 5 i 6 u.ś.o.z., w myśl którego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bez stosowania ograniczenia przewidzianego w art. 19 ust. 1 u.s.u.s., po pomniejszeniu o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe finansowanych ze środków ubezpieczonego. Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru.
Za członków rady nadzorczej nie opłaca się składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, co wynika z przepisów ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272, z późn. zm.).
Natomiast obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy istnieje w stosunku do członków rad nadzorczych, którzy nie ukończyli wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca wynosi co najmniej kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę. Powyższe regulują przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645 z późn. zm.) – art. 104 oraz art. 104b ust. 2.
Joanna Królikowska,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 25.07.2016 r.
Jakie składki opłaca się za członków rad nadzorczych?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychCzłonek rady nadzorczej jest z zagranicy.Czy należy mu potrącać FGŚP?
