Pytanie
Czy pracodawca, który opracował w swoim zakładzie wykaz prac szczególnie niebezpiecznych może wprowadzić system równoważny czasu pracy, dwuzmianowy w czterobrygadowej organizacji pracy (ruch 4-brygadowy) z możliwością przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin na dobę?
Odpowiedź
Pracodawca może wprowadzić system czasu pracy równoważny pod warunkiem, że jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Należy zwrócić uwagę, czy system czasu pracy odpowiada rodzajowi wykonywanej pracy i uwzględnia bezpieczeństwo pracownika podczas pracy wykonywanej w takim systemie.
Uzasadnienie
Pracodawca może wprowadzić system czasu pracy równoważny pod warunkiem, że jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją.
Należy zwrócić szczególną uwagę przy wprowadzeniu tego systemu czasu pracy na bezpieczeństwo pracy pracowników. Nie można zapomnieć, że pracodawca zgodnie z art. 207 § 2 ustawy z 26.06.1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – dalej k.p. ma obowiązek chronić życie i zdrowie osób dla niego pracujących (pracowników i innych) poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Przy zastosowaniu dostępnych czynników technicznych i organizacyjnych, z ramienia pracodawcy, które będą wiązały się z zapewnieniem, takich warunków pracy, w jakich jej wykonywanie nie będzie zagrażało życiu lub zdrowiu pracujących w jego zakładzie pracy.
Ponadto, równoważny system czasu pracy – będący jednym z kilku systemów, jakie wyróżnia k.p. – może być stosowany tylko w zakładach, w których jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Nie można go więc wprowadzać w sposób dowolny. Polega on na tym, że pracodawca może przedłużyć dobowy wymiar czasu pracy pracowników maksymalnie do 12 godzin w wariancie podstawowym.
Ponadto, przedłużona dobowa norma może wynieść nawet do 16 godzin w przypadku zatrudnionych przy dozorze urządzeń i w pogotowiu pracy lub do 24 godzin dla pracowników zatrudnionych przy ochronie osób i pilnowaniu mienia oraz pracujących w zakładowych strażach pożarnych i zakładowych służbach pracowniczych.
Zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy pojęcie „prace szczególnie niebezpieczne” charakteryzuję się występowaniem zwiększonych zagrożeń dla zdrowia, a nawet życia osób je wykonujących. W niektórych przypadkach prace uznane za szczególnie niebezpieczne powinny jednocześnie być wykonywane przez co najmniej dwie osoby i odwrotnie z zachowaniem bezpieczeństwa pracowników.
Aleksandra Dawidowska
Jakie są warunki wprowadzenia równoważnego systemu czasu pracy przy pracach szczególnie niebezpiecznych?
Pracodawca może wprowadzić system czasu pracy równoważny pod warunkiem, że jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją. Należy zwrócić uwagę, czy system czasu pracy odpowiada rodzajowi wykonywanej pracy i uwzględnia bezpieczeństwo pracownika podczas pracy wykonywanej w takim systemie.
