Pracownik planuje dalsze zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy.

Czy aby ZUS zaczął wypłacać emeryturę pracownik musi rozwiązać umowę z obecnym pracodawcą?

Jaka powinna być przerwa między kolejnym stosunkiem pracy z tym samym pracodawcą?

Czy istnieją limity zarobków, aby pracownik otrzymywał pełną emeryturę?

Aby pracownik mógł pobierać przyznaną emeryturę, musi rozwiązać umowę o pracę oraz złożyć w ZUS świadectwo pracy. Ponowne podjęcie przez niego pracy może nastąpić nie wcześniej niż w dniu, od którego organ rentowy przyznał prawo do emerytury.

Odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, przysługuje pracownikowi, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę.

Generalnie wysokość odprawy emerytalnej oblicza się na podstawie wynagrodzenia z okresu bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, w którym nastąpiło nabycie do niej prawa.

Limity zarobków są określone w art. 104 ust. 7 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - dalej u.e.r.

Obowiązki pracodawcy:

W myśl art. 125 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - dalej u.e.r., pracodawcy (płatnicy składek) są zobowiązani:

1) współdziałać z pracownikiem w gromadzeniu dokumentacji niezbędnej do przyznania świadczenia,

2) wydawać zatrudnionemu lub organowi rentowemu zaświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczeń i ich wysokości,

3) przygotować wniosek o emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i przedłożyć go organowi rentowemu.

Pracodawca nie pośredniczy w składaniu wniosku o emeryturę dla pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r., przechodzących na emeryturę na tzw. nowych zasadach na podstawie art. 24 i 184 ustawy emerytalnej. Zgodnie bowiem z art. 182 u.e.r., ta grupa ubezpieczonych zgłasza wnioski emerytalne bezpośrednio w ZUS.

Wypłata odprawy emerytalnej:

W myśl art. 921 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p. pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.

Nabycie prawa do odprawy emerytalno-rentowej jest uzależnione od jednoczesnego spełnienia dwóch przesłanek tj.:

- ustania stosunku pracy, niezależnie od trybu rozwiązania umowy o pracę (np. rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem, czy też na mocy porozumienia stron) oraz

- nabycia uprawnień rentowych lub emerytalnych.

Musi zatem zachodzić związek przyczynowo-skutkowy między tymi zdarzeniami.

Tak więc, pracownik nabywa prawo do odprawy emerytalnej wraz z momentem ustania stosunku pracy, jeżeli uprawnienia do emerytury zostały potwierdzone decyzją organu rentowego jeszcze przed rozwiązaniem umowy o pracę. Jeśli zaś decyzja ustalająca uprawnienia została wydana po terminie ustania stosunku pracy, to odprawę należy wypłacić z dniem przedstawienia pracodawcy dokumentów, potwierdzających prawo do emerytury.

Sformułowanie "przejście na emeryturę" powinno być interpretowane w kategoriach obiektywnych, czyli po stwierdzeniu, że pracownik faktycznie korzysta z emerytury po ustaniu zatrudnienia, a nie w subiektywnych tj. przez uznanie, że rozstrzygające dla uzyskania prawa do odprawy emerytalnej są deklaracje pracownika o zamiarze ubiegania się o emeryturę.

Z powyższego wynika jednoznacznie, że musi występować związek pomiędzy wypłatą odprawy pieniężnej a nabyciem uprawnień emerytalnych i rozwiązaniem umowy o pracę.

Obliczanie wysokości odprawy emerytalnej:

W myśl § 2 ust. 1 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy - wysokość tego wynagrodzenia ustala się tak, jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy.

Do ustalenia wysokości odprawy stosuje się zasady obowiązujące przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Określa je rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop – dalej r.z.u.u.w.

Generalnie wysokość odprawy emerytalnej oblicza się na podstawie wynagrodzenia z okresu bezpośrednio poprzedzającego miesiąc, w którym nastąpiło nabycie do niej prawa.

Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu nabycia prawa do odprawy. Natomiast składniki wynagrodzenia o zmiennej wysokości przysługujące za okresy dłuższe niż jeden miesiąc uwzględnia się w przeciętnej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie 3 miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu.

W przypadku znacznego wahania wysokości składników wynagrodzenia, mogą być one uwzględnione przy ustalaniu odprawy emerytalnej w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nieprzekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy.

Możliwość ponownego zatrudnienia u tego samego pracodawcy:

W myśl art. 103a u.e.r., prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Przepis ten stosuje się również do emerytów, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie, w zależności od daty urodzenia oraz płci. Tak więc ci emeryci, którzy kontynuują zatrudnienie u tego samego pracodawcy, u którego byli zatrudnieni przed dniem nabycia prawa do emerytury, muszą się liczyć z tym, że mimo iż ukończyli wiek zwalniający ich z zawieszalności - przysługująca im emerytura zostanie zawieszona.

Podstawą otrzymania emerytury jest rozwiązanie stosunku pracy. W związku z tym osoby, które składają do ZUS wniosek o przyznanie emerytury muszą przedłożyć świadectwo pracy. Tak więc pomiędzy wydaniem świadectwa pracy a nową umową o pracę powinna wystąpić przynajmniej jednodniowa przerwa.

Osoba, która rozwiązała stosunek pracy kontynuowany po przejściu na emeryturę, może zatrudnić się ponownie u tego samego pracodawcy. Co więcej, może to zrobić nawet następnego dnia. Tak więc, rozwiązanie umowy o pracę, a następnie nawiązanie, po nabyciu prawa do emerytury, nowego stosunku pracy, nie spowoduje zawieszenia wypłaty emerytury.

Limity zarobków dla pracujących emerytów

W myśl art. 103 ust. 1 u.e.r., prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103a-106 tej u.e.r.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do emerytów, którzy osiągnęli wiek emerytalny, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3, tj. powszechny wiek emerytalny.

Zgodnie z art. 104 ust. 7 u.e.r, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz rodzinnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez GUS. W przypadku przychodu mieszczącego się pomiędzy 70% a 130% wspomnianej kwoty świadczenie przysługuje w zmniejszonej wysokości. Z kolei przychód nieprzekraczający 70% nie wpływa na wysokość wypłat.

Nie wszystkie przychody są uwzględniane dla ustalenia, czy emeryt przekroczył próg ustalony w art. 104 ust. 7 u.e.r. Do rozliczenia z ZUS przyjmuje się wyłącznie przychody z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu służby, przez którą rozumie się zatrudnienie lub inną pracę zarobkową oraz prowadzenie pozarolniczej działalności także za granicą (także jeżeli emeryt jest zwolniony z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tego tytułu). Wyłączone są zaś honoraria z tytułu działalności twórczej i artystycznej.