Jaki jest okres używalności zawiesi łańcuchowych, linowych i specjalnych, z jakiego normatywu on wynika?
Okres używalności zawiesi jest uzależniony od wielu czynników.
Zawiesia w trakcie pracy są narażone na zużycie i starzenie i powinny być regularnie sprawdzane pod względem ich sprawności.
Kryteria wymiany bazują na normach polskich i europejskich:
•PN-EN 10204 A1 Wyroby metalowe. Rodzaje dokumentów kontroli.
•PN-EN 1492-1:2004 Bezpieczeństwo. Zawiesia pasowe tkane z włókien syntetycznych.
•PN-EN 1492-2:2004 Bezpieczeństwo. Zawiesia o obwodzie zamkniętym z włókien syntetycznych.
•PN-EN 818-4: 1999 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe - kasa 8
•PN-EN 818-5: 2002 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe - kasa 4
•PN-EN 818-6: 2002 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe. Informacje dotyczące użytkowania i konserwacji.
•PN-84/M-84501 Haki ładunkowe. Wymagania i badania
•PN-75/M-84502 Haki ładunkowe. Dopuszczalne zużycie i badania w eksploatacji.
•PN-91/M-84701 Zawiesia łańcuchowe. Ogólne wymagania i badania.
•PN-92/M-84720 Zawiesia z lin stalowych. Ogólne wymagania i badania.
•PN-84/M-84702 Zawiesia chwytne i zaczepowe specjalnego przeznaczenia. Ogólne wymagania i badania.
•PN-92/M-84727 Zawiesia linowe. Warunki użytkowania i badania eksploatacyjne.
Kontrola zawiesi powinna być przeprowadzona przez osoby uprawnione (posiadające stosowne uprawnienia wydane np. przez Urząd Dozoru Technicznego). Odstęp czasowy pomiędzy kolejnymi badaniami nie powinien przekraczać 12 miesięcy, należy wziąć pod uwagę częstotliwość używania zawiesi.
Na kontrolę zawiesi składa się:
•sprawdzenie aktualnego stanu technicznego elementów zawiesi (ubytki przekroju, wytarcia, pęknięcia itp.);
•próby wytrzymałościowe zawiesi;
•oznaczenie zawiesi datą następnej kontroli technicznej;
•wystawienie nowych poświadczeń wykonania prób i kontroli.
Przy częstym stosowaniu zawiesi, odstępy pomiędzy kolejnymi kontrolami powinny być odpowiednio krótsze. Zapisy z powyższych kontroli powinny być przechowywane. Przed każdym użyciem należy dokonać kontroli wzrokowej
1. Zawiesie nie nadaje się do dalszego użytkowania, jeśli brak jest zawieszki identyfikacyjnej o jego nośności lub jeśli niezbędne informacje nie są umieszczone bezpośrednio na elemencie zawiesia.
2. W razie stwierdzenia jednej z poniższych usterek zawiesie należy natychmiast wycofać z użytkowania:
•oznaczenia zawiesia są nieczytelne;
•elementy zawiesia są zdeformowane;
•łańcuch, lina uległ rozciągnięciu (wydłużenie trwałe);
•nastąpiło zużycie zawiesia w stopniu przekraczającym dopuszczalne wartości graniczne (dopuszcza się zmniejszenie grubości nominalnej do 90%, przy czym d jest wartością średnią dwóch pomiarów średnicy przeprowadzonych w płaszczyznach prostopadłych do siebie);
•wystąpiły mikropęknięcia, rowki, nadmierna korozja, skręcenia lub wygięcia ogniw itp.
•nastąpiły rozgięcia haków świadczące o wystąpieniu przeciążenia.
Roman Majer
Okres używalności zawiesi jest uzależniony od wielu czynników.
Zawiesia w trakcie pracy są narażone na zużycie i starzenie i powinny być regularnie sprawdzane pod względem ich sprawności.
Kryteria wymiany bazują na normach polskich i europejskich:
•PN-EN 10204 A1 Wyroby metalowe. Rodzaje dokumentów kontroli.
•PN-EN 1492-1:2004 Bezpieczeństwo. Zawiesia pasowe tkane z włókien syntetycznych.
•PN-EN 1492-2:2004 Bezpieczeństwo. Zawiesia o obwodzie zamkniętym z włókien syntetycznych.
•PN-EN 818-4: 1999 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe - kasa 8
•PN-EN 818-5: 2002 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe - kasa 4
•PN-EN 818-6: 2002 Bezpieczeństwo. Zawiesia łańcuchowe. Informacje dotyczące użytkowania i konserwacji.
•PN-84/M-84501 Haki ładunkowe. Wymagania i badania
•PN-75/M-84502 Haki ładunkowe. Dopuszczalne zużycie i badania w eksploatacji.
•PN-91/M-84701 Zawiesia łańcuchowe. Ogólne wymagania i badania.
•PN-92/M-84720 Zawiesia z lin stalowych. Ogólne wymagania i badania.
•PN-84/M-84702 Zawiesia chwytne i zaczepowe specjalnego przeznaczenia. Ogólne wymagania i badania.
•PN-92/M-84727 Zawiesia linowe. Warunki użytkowania i badania eksploatacyjne.
Kontrola zawiesi powinna być przeprowadzona przez osoby uprawnione (posiadające stosowne uprawnienia wydane np. przez Urząd Dozoru Technicznego). Odstęp czasowy pomiędzy kolejnymi badaniami nie powinien przekraczać 12 miesięcy, należy wziąć pod uwagę częstotliwość używania zawiesi.
Na kontrolę zawiesi składa się:
•sprawdzenie aktualnego stanu technicznego elementów zawiesi (ubytki przekroju, wytarcia, pęknięcia itp.);
•próby wytrzymałościowe zawiesi;
•oznaczenie zawiesi datą następnej kontroli technicznej;
•wystawienie nowych poświadczeń wykonania prób i kontroli.
Przy częstym stosowaniu zawiesi, odstępy pomiędzy kolejnymi kontrolami powinny być odpowiednio krótsze. Zapisy z powyższych kontroli powinny być przechowywane. Przed każdym użyciem należy dokonać kontroli wzrokowej
1. Zawiesie nie nadaje się do dalszego użytkowania, jeśli brak jest zawieszki identyfikacyjnej o jego nośności lub jeśli niezbędne informacje nie są umieszczone bezpośrednio na elemencie zawiesia.
2. W razie stwierdzenia jednej z poniższych usterek zawiesie należy natychmiast wycofać z użytkowania:
•oznaczenia zawiesia są nieczytelne;
•elementy zawiesia są zdeformowane;
•łańcuch, lina uległ rozciągnięciu (wydłużenie trwałe);
•nastąpiło zużycie zawiesia w stopniu przekraczającym dopuszczalne wartości graniczne (dopuszcza się zmniejszenie grubości nominalnej do 90%, przy czym d jest wartością średnią dwóch pomiarów średnicy przeprowadzonych w płaszczyznach prostopadłych do siebie);
•wystąpiły mikropęknięcia, rowki, nadmierna korozja, skręcenia lub wygięcia ogniw itp.
•nastąpiły rozgięcia haków świadczące o wystąpieniu przeciążenia.
Roman Majer