Pytanie pochodzi z Serwisu BHP.

Zgodnie z § 12 ust. 1 r.w.m. - producent powinien dostarczyć integralne oświetlenie miejscowe maszyny, odpowiednie do wykonywanych czynności, jeżeli brak takiego oświetlenia może spowodować powstanie niebezpiecznych sytuacji, mimo oświetlenia ogólnego o normalnym natężeniu. Pojęcie “oświetlenie integralne” oznacza, że maszyna lub urządzenie powinny być fabrycznie wyposażone w oświetlenie specjalnie zaprojektowane do tego celu.
Natomiast oświetlenie miejscowe jest to dodatkowe oświetlenie niektórych części przestrzeni stanowiska pracy, sterowane niezależnie od oświetlenia ogólnego. Przykładem może być dodatkowe oświetlenie blatu biurka lampką stojącą na tym biurku lub tuż obok. Celem tego oświetlenia jest uwidocznienie szczegółów pracy wzrokowej przez zwiększenie natężenia oświetlenia i odpowiednie ukierunkowanie wiązki strumienia świetlnego w określony obszar, a prasowanie jest pracą wymagającą silnego i prawidłowego oświetlenia.
Warto przy tym zwrócić uwagę na stosunek oświetlenia w miejscu prasowania do oświetlenia ogólnego pomieszczenia prasowalni. Zgodnie z normami stosunek ten powinien wynosić nie więcej niż 5:1, co oznacza, że jeżeli na stanowisku prasowania jest oświetlenie rzędu 1000 lx, to pomieszczenie powinno być oświetlone światłem ogólnym o natężeniu co najmniej 200 lx.
Z pytania wynika, że oświetlenie jest integralnym elementem prasowalnicy, z tego względu odpowiedzi trzeba szukać w “Instrukcji obsługi” tego urządzenia, w której producent powinien zawrzeć zasady bezpiecznego korzystania z urządzenia.
Informacji szczegółowych można szukać w normach: PN-EN 1837+A1:2009E Bezpieczeństwo maszyn. Integralne oświetlenie maszyn lub ewentualnie w PN-HD 60364-4-41:2009P Instalacje elektryczne niskiego napięcia. Ochrona przed porażeniem elektrycznym.
Norma PN-EN 12464-1:2003 została zastąpiona normą nowszą: PN-EN 12464-1:2012P Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1. Miejsca pracy we wnętrzach.

Zgodnie z tą normą oświetlenie powinno mieć natężenie np.:

  • a) ogólne w warsztacie samochodowym (hala maszyn) – 200 lx (luksów);
  • b) przy robotach blacharskich – 300 lx;
  • c) wykonywanie prac montażowych np. nadwozia – 500 lx, przy czym norma dzieli roboty montażowe odpowiednio na: zgrubne, średnie i dokładne, stopniując również proporcjonalnie natężenie oświetlenia – 200, 300, 500 lx;
  • d) roboty lakiernicze – 750 lx;
  • e) korytarze i inne strefy komunikacyjne – 100 lx;
  • f) wc, szatnie, umywalnie – 200 lx;
  • g) oświetlenie miejscowe przy obsłudze tokarki zgrubnej (tolerancja obróbki powyżej 0,1 mm – 300 lx;
  • h) miejscowe przy obsłudze tokarki dokładnej (tolerancja obróbki do 0,1 mm – 500 lx;
  • i) miejscowe przy obsłudze szlifierki – 500 lx.

Przy wyrobie i przetwarzaniu materiałów włókienniczych norma podaje, że oświetlenie nie może być słabsze niż:

  • a) szycie, zszywanie – 750 lx;
  • b) wyrównywanie brzegów – 1000 lx;
  • c) drobne, niewidoczne naprawy – 1500 lx.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.