Jaką masę substancji niebezpiecznych można przewozić na własny użytek?

Pytanie Użytkownika Serwisu BHP:Czy substancje niebezpieczne o masie do 300 kg można przewozić na własny użytek, nie podlegając przepisom umowy ADR?

Odpowiedź
 
Dopuszczalność wyłączenia spod przepisów Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. – dalej umowy ADR ładunku o masie nieprzekraczającej 300 kg jest uzależniona od charakteru przewozu lub rodzaju przewożonego ładunku.
 
Uzasadnienie
 
Zasady krajowego i międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych reguluje ustawa z 19.08.2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych - dalej u.p.t.n. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.t.n., przepisów u.p.t.n. nie stosuje się do przewozu towarów niebezpiecznych w przypadkach wskazanych w umowie ADR.

Do takich wyłączeń, określonych w pkt. 1.1.3.1 załącznika A do umowy ADR, należy zaliczyć m.in. wyłączenie stosowania umowy ADR w szczególności w poniższych przypadkach:
1. przewozu towarów niebezpiecznych wykonywanego przez osoby prywatne, jeżeli towary te znajdują się w opakowaniach stosowanych w sprzedaży detalicznej i służą tym osobom do osobistego użytku, użytku w gospodarstwie domowym lub w związku z ich aktywnością sportowo-rekreacyjną, pod warunkiem, że zastosowano środki zapobiegające uwolnieniu się zawartości w normalnych warunkach przewozu. Jeżeli towarami tymi są materiały ciekłe zapalne, przewożone w naczyniach do wielokrotnego napełniania, napełnianych przez osobę prywatną lub dla niej, to zawartość w pojedynczym naczyniu nie powinna przekraczać 60 litrów i 240 litrów na jednostkę transportową. Towarów niebezpiecznych znajdujących się w DPPL (dużych pojemnikach do przewozu luzem), dużych opakowaniach lub cysternach nie uważa się za przeznaczone do sprzedaży detalicznej;
2. przewozu maszyn lub urządzeń niewymienionych w załączniku A do umowy ADR, które mogą zawierać towary niebezpieczne w swoich podzespołach lub wyposażeniu, pod warunkiem, że zastosowano środki zapobiegające uwolnieniu się tych towarów w normalnych warunkach przewozu;
3. przewozu towarów wykonywanego przez przedsiębiorstwo w przypadkach, gdy ma on charakter pomocniczy wobec ich zasadniczej działalności, np. dostaw na teren budów, zwrotów z terenów budów oraz dostaw lub zwrotów w związku z przeglądami, naprawami i konserwacją urządzeń, w ilościach nie większych niż 450 litrów na opakowanie, w tym na duży pojemnik do przewozu luzem (DPPL) i duże opakowanie do przewozu luzem i w ramach maksymalnych ilości podanych pod 1.1.3.6. załącznika A do umowy ADR. Należy zastosować środki zapobiegające uwolnieniu się zawartości opakowań w normalnych warunkach przewozu. Niniejsze wyłączenie nie ma zastosowania do klasy 7 (materiałów promieniotwórczych).
Przewóz wykonywany przez przedsiębiorstwa, o których mowa, w celu ich zaopatrzenia lub wewnętrznej i zewnętrznej dystrybucji, nie podlega niniejszemu wyłączeniu.
4. przewozu wykonywanego przez właściwe władze w ramach działań ratowniczych lub przewozu nadzorowanego przez te władze, o ile przewóz ten jest konieczny ze względu na prowadzone działania ratownicze;
5. przewozu o charakterze ratunkowym, mającym na celu ratowanie ludzkiego życia lub ochronę środowiska, pod warunkiem, że zostały przedsięwzięte wszystkie środki niezbędne dla zapewnienia pełnego bezpieczeństwa takiego przewozu;
6. przewozu próżnych, nieoczyszczonych stacjonarnych zbiorników magazynowych, które zawierały gazy klasy 2 grup A, O lub F, materiały klasy 3 lub 9, należące do II lub III grupy pakowania, lub pestycydy klasy 6.1, należące do II lub III grupy pakowania, pod następującymi warunkami:
7. wszystkie otwory, z wyjątkiem otworów dla urządzeń obniżających ciśnienie (o ile występują), są zamknięte hermetycznie,
8. zastosowano środki zapobiegające uwolnieniu się zawartości w normalnych warunkach przewozu, oraz
9. ładunek jest unieruchomiony w klatce, w koszu lub innym urządzeniu do przenoszenia lub jest zamocowany na pojeździe lub w kontenerze w taki sposób, że nie nastąpi jego obluzowanie lub przesunięcie w normalnych warunkach przewozu.
Niniejsze wyłączenie nie ma zastosowania do stacjonarnych zbiorników magazynowych, które zawierały odczulone materiały wybuchowe lub materiały których przewóz jest zabroniony przez ADR.
Ponadto, w pkt. 1.1.3.6. załącznika A do umowy ADR, określono wyłączenia dotyczące ilości przewożonych w jednostce transportowej. W przypadku, gdy ilość towarów niebezpiecznych przewożonych w jednostce transportowej nie przekracza ilości podanych w kolumnie 3 tabeli 1.1.3.6.3. dla danej kategorii transportowej (w przypadku, gdy towary niebezpieczne przewożone są w jednostce transportowej należą do tej samej kategorii transportowej) lub ilość ta nie przekracza ilości obliczonej zgodnie z pkt. 1.1.3.6.4. (w przypadku, gdy towary niebezpieczne przewożone są w jednostce transportowej należą do różnych kategorii transportowej), to towary te mogą być przewożone w sztukach przesyłki w jednej jednostce transportowej bez stosowania wybranych przepisów (dotyczących m.in. oznakowania i umieszczania nalepek ostrzegawczych, pisemnych instrukcji dla kierowcy, itp.). Jeżeli przewóz podlega częściowym wyłączeniom na podstawie 1.1.3.6 ADR spod umowy ADR, to w takim przypadku:
10. kierowca nie musi mieć zaświadczenia ADR,
11. pojazd nie musi być oznakowany tablicami barwy pomarańczowej,
12. nie ma potrzeby dostarczania pisemnej instrukcji dla kierowcy,
13. przesyłki muszą być oznakowane nalepkami, numerami UN i spełniać wymagania w zakresie certyfikacji opakowań,
14. musi być sporządzony dokument przewozowy,
15. na wyposażeniu pojazdu nie musi być wyposażenia dodatkowego oraz awaryjnego wskazanego w pisemnej instrukcji kierowcy,
16. pojazd musi być wyposażony minimum w gaśnicę 2 kg typu ABC z plombą jednorazową i wskazaną datą kolejnego badania.

Innym przypadkiem wyłączenia ilościowego szeroko stosowanego jest wyłączenie zgodne z działem 3.4 ADR tzw. ilości ograniczone, inaczej nazywane z języka angielskiego LQ, gdzie ze względu na małą pojemność jednostkową wewnętrznego opakowania, spełniając warunki wskazane w ADR 1.1.3.4., 3.4 oraz tabeli A, można przewieść towary niebezpieczne w dowolnej ilości wymagając na przewoźniku tylko dodatkowe oznaczenie jednostki transportowej znakiem wskazanym w na rysunku 3.4.7.1 w ADR przy przekroczeniu 8 ton brutto towarów zapakowany na zasadach LQ.

Można również wspomnieć o wyjątkowym charakterze samych towarów niebezpiecznych, jak np. UN 1327 (siano, słoma lub plewy), który w tabeli A będącej częścią załącznika A do umowy ADR ma umieszczoną informację "nie podlega ADR". Towar został zaklasyfikowany jako towar niebezpieczny, materiał stały palny, ale w innych typach transportów niż drogowy.

Innym powodem niepodlegania umowie ADR mogą być również wskazane w kolumnie 5 tabeli A przepisy szczególne. Na przykład dla UN 1851 (lek ciekły trujący i.n.o.) w kolumnie 5 wskazany jest przepis szczególny 601. Znajdując go w dziale 3.3.1 ADR przeczytamy "Produkty farmaceutyczne (leki), gotowe do stosowania, które sa substancjami wytwarzanymi i pakowanymi do sprzedaży detalicznej lub dystrybuowane w celu osobistego lub domowego zastosowania, nie podlegają przepisom ADR.".
 
Maciej Ambroziewicz

odpowiedzi udzielono: 8 marca 2017 r.
 

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów