Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.
Stosownie do art. 207 § 2 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) do podstawowych obowiązków pracodawcy należy ochrona zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Obowiązek ten powinien być realizowany m.in. przez:
1) organizowanie pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
2) zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp, wydawanie poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowanie wykonanie tych poleceń,
3) reagowanie na potrzeby w zakresie zapewnienia bhp oraz dostosowywanie środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy,
4) zapewnianie rozwoju spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy.
Zobacz także: Kiedy odpowiedzialność ciąży na podwykonawcy za zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy?>>
Jednym z istotnych, a niedocenianych zagrożeń występujących w środowisku pracy są szkodliwe czynniki biologiczne stwarzające zagrożenie zawodowe. Zespół Ekspertów ds. Czynników Biologicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN zdefiniował je jako mikro- i makroorganizmy oraz struktury i substancje wytwarzane przez te organizmy, które występując w środowisku pracy wywierają szkodliwy wpływ na organizm ludzki i mogą być przyczyną chorób oraz dolegliwości pochodzenia zawodowego. Szkodliwe czynniki biologiczne, mogące być przyczyną zakażenia, alergii lub zatrucia, obejmują:
1) drobnoustroje komórkowe, w tym zmodyfikowane genetycznie,
2) jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie,
3) hodowle komórkowe,
4) pasożyty wewnętrzne człowieka.
Klasyfikacja i wykaz szkodliwych czynników biologicznych są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z 22.04.2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. Nr 81, poz. 716 ze zm.).
Szkodliwe czynniki biologiczne, pod względem rodzaju chorobotwórczego oddziaływania na organizm człowieka, można podzielić na następujące grupy:
1) czynniki wywołujące choroby zakaźne i inwazyjne (np. wirusy, bakterie, grzyby),
2) alergeny biologiczne (np. cząstki roślinne i zwierzęce),
3) toksyny biologiczne,
4) czynniki rakotwórcze,
5) biologiczne wektory, czyli stawonogi przenoszące zarazki chorób transmisyjnych (np. kleszcze).
Zobacz także: Zawodowe zagrożenia biologiczne klasyfikuje się pod względem stopnia ryzyka>>
@page_break@
Źródłami zanieczyszczeń biologicznych w powietrzu środowiska pomieszczeń pracy biurowej mogą być zarówno sami użytkownicy tych pomieszczeń (ludzie), pyły pochodzenia organicznego, materiały gromadzone w budynkach, jak i urządzenia wentylacyjno-klimatyzacyjne.
Pomimo tego, że ocena zanieczyszczenia powietrza szkodliwymi czynnikami biologicznymi jest problemem niezwykle istotnym z uwagi na zdrowie ludzi, istnieją jedynie wytyczne do oceny narażenia na mikroorganizmy i endotoksyny zawieszone w powietrzu na stanowiskach pracy, a także metody pomiaru zawarte w normie PN-EN 13098:2007 „Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne dotyczące pomiaru mikroorganizmów i endotoksyn zawieszonych w powietrzu”, natomiast brak jest dopuszczalnych wartości. Inaczej niż ma to miejsce w przypadku czynników chemicznych czy fizycznych (rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 6.06.2014 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, Dz.U. z 2017 r. poz. 1348).
Zobacz także: Z jaką częstotliwością w roku należy czyścić filtry klimatyzatorów powietrza?>>
Obecnie można jedynie posiłkować się propozycjami Zespołu Ekspertów ds. Czynników Biologicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN, który opracował zalecane stężenia drobnoustrojów i endotoksyn w powietrzu pomieszczeń. Wartości te kształtują się następująco:
1) bakterie mezofilne: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 100.000 CFU/m3, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej - 5.000 CFU/m3,
2) bakterie Gram-ujemne: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 20.000 CFU/m3, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej – 200 CFU/m3,
3) termofilne promieniowce: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 20.000 CFU/m3, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej – 200 CFU/m3,
4) grzyby: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 50.000 CFU/m3, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej – 5.000 CFU/m3,
5) endotoksyna bakteryjna: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 200 ng/m3 (2.000 EU/m3), natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej – 5 ng/m3 (50 EU/m3),
6) czynniki z 3 i 4 grupy zagrożenia: w pomieszczeniach roboczych zanieczyszczonych pyłem organicznym – 0 CFU/m3, natomiast w pomieszczeniach mieszkalnych i użyteczności publicznej – 0 CFU/m3.
Dla frakcji respirabilnej proponowane wartości powinny być o połowę niższe i powinny wynosić: 50.000 CFU/m3 dla bakterii mezofilnych, 10.000 CFU/m3 dla bakterii Gram-ujemnych, 10.000 CFU/m3 dla termofilnych promieniowców, 25.000 CFU/m3 dla grzybów i 100 ng/m3 (1000 EU/m3) dla endotoksyny bakteryjnej.
Zobacz także: KE: czystsze powietrze ma przynieść dodatkowe miejsca pracy>>
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Bezpieczeństwo i higiena pracy. Pytania i odpowiedzi
|