Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Gdzie wprowadzono pojęcie ryzyka resztkowego? Co ono w rzeczywistości oznacza?

Odpowiedź

Pojęcie ryzyka resztkowego zostało zdefiniowane w normie PN-EN ISO 12100:2012 „Bezpieczeństwo maszyn. Ogólne zasady projektowania. Ocena ryzyka i zmniejszanie ryzyka” jako ryzyko pozostające po zastosowaniu środków ochronnych.

Uzasadnienie

Ryzyko resztkowe to ryzyko, które nie mogło być wyeliminowane przez projektanta maszyny poprzez projektowanie maszyny bezpiecznej z założenia lub zastosowanie urządzeń ochronnych. Przykładem ryzyka resztkowego może być np. hałas emitowany przez maszynę wynikający z procesu technologicznego, którego nie można było wyeliminować metodami konstrukcyjnymi. Resztkowym będzie również ryzyko wynikające z możliwości uszkodzenia elementów systemu sterowania.

Ryzyko resztkowe może zatem całkowicie wyeliminować (lub znacząco zmniejszyć) jedynie użytkownik maszyny, który o pozostającym ryzyku resztkowym powinien być poinformowany np. w instrukcji obsługi lub za pomocą sygnałów ostrzegawczych, akustycznych i optycznych oraz odpowiedniego oznakowania na maszynie. Użytkownik maszyny powinien być poinformowany o ryzyku resztkowym oraz sposobach jego zapobiegania poprzez:

odpowiednią organizację pracy (np. wykonywanie pracy przez co najmniej dwie osoby, skracanie czasu pracy itp.),

stosowanie środków ochrony indywidualnej (np. ochronników słuchu itp.),

dokonywanie okresowych kontroli, w tym sprawdzania elementów i podzespołów maszyny,

zapewnienie pracownikom szkoleń w zakresie bezpiecznej obsługi.

Podjęte w ten sposób działania mają na celu zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia wypadku przy obsłudze danej maszyny.

Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 3 października 2015 r.