Jak prawidłowo ustalić rozkład czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy?

Czy na podstawie art. 142 Kodeksu pracy z 26.06.1974 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – k.p. pracodawca może ustalić pracownikowi zatrudnionemu na pół etatu indywidualny rozkład czasu pracy w ten sposób, że pracownik będzie pracował 3 dni w tygodniu po 4 godziny i jeden wyznaczony dzień tygodnia 8 godzin?Pracownika obecnie obowiązuje trzymiesięczny okres rozliczeniowy.

Odpowiedź:

Nie ma przeszkód prawnych, aby pracownik niepełnoetatowy pracował według wskazanego w pytaniu rozkładu czasu pracy.

Uzasadnienie:

Zgodnie z art. 129 § 1 Kodeksu pracy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy. Wskazana norma dobowa i przeciętnie tygodniowa czasu pracy ma zastosowanie nie tylko do pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy, ale również do pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. W praktyce oznacza to zatem, że nie ma przeszkód do takiego organizowania czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, aby np. jednego dnia tygodnia pracował przez 8 godzin.

Pracownik niepełnoetatowy może również zwrócić się do pracodawcy z wnioskiem o objęcie go indywidualnym rozkładem czasu pracy. Zgodnie bowiem z art. 142 k.p., na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty. Ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy odbywa się w ramach obowiązującego pracownika systemu czasu pracy. Dzięki temu pracownik może zwrócić się do pracodawcy z wnioskiem o pracę we wskazanych dniach w określonym wymiarze godzinowym.  

Niemniej jednak, również w przypadku objęcia pracownika indywidualnym rozkładem czasu pracy, pamiętać należy, aby pracownik nie przekroczył obowiązującego go wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym. Aby obliczyć wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy należy w pierwszej kolejności obliczyć wymiar czasu pracy dla pełnego etatu (zgodnie z art. 130 § 1 k.p.), a następnie obniżyć go proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w jakim jest zatrudniony pracownik. W sytuacji gdyby przyjęty rozkład czasu pracy pracownika powodował powstanie pracy nadliczbowej pracodawca, pomimo dokonanych z pracownikiem ustaleń, zobowiązany jest obniżyć wymiar czasu pracy pracownika wynikający z dokonanej z pracodawcą umowy (np. polecając mu pracę jednego dnia przez mniejszą liczbę godzin, lub zapewniając dzień dodatkowo wolny od pracy), tak aby pracownik nie przekroczył obowiązującego go wymiaru czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Joanna Kaleta,
autorka współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 6.02.2017 r.