W załączniku nr 3 oraz w dziale V rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.) – dalej r.b.h.p. wymienione zostały rodzaje pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych oraz wytyczne co do zaopatrzenia pracowników w napoje.
Przepis § 105 ust. 1 r.b.h.p. nakłada na pracodawcę obowiązek w zakresie zapewnienia pracownikom dostępu do pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana. Jednym z pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, które powinno być stworzone w zakładzie pracy jest jadalnia. Obowiązek zapewnienia jadalni dotyczy pracodawcy zatrudniającego powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie roboczej. Obowiązek ten dotyczy również pracodawców zatrudniających dwudziestu i mniej pracowników, jeżeli narażeni są na prace szczególnie brudzące. Takie prace są wykonywane m.in. przez pracowników produkcyjnych. Wymagania dla pomieszczenia jadalni i urządzeń, które mogą się w niej znajdować określone zostały w załączniku nr 3 do r.b.h.p.
Pracodawca oprócz zapewnienia pracownikom jadalni ma także obowiązek zapewnić wodę zdatną do picia lub inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.
Miejsca czerpania wody zdatnej do picia powinny znajdować się nie dalej niż 75 m od stanowisk pracy. Najczęściej spotykanymi w zakładach pracy rodzajami napojów, które zapewnia pracodawca są kawa i herbata - gdy chodzi o gorące napoje - oraz woda źródlana dostarczana w dystrybutorach z wodą.
Zobacz także: Dla załogi lepsza tania woda mineralna niż paczka dobrej herbaty>>
Na wyposażeniu jadalni często spotykane są takie urządzenia jak: kuchenka elektryczna lub mikrofalowa, czajnik elektryczny lub dystrybutor z wodą oraz zlewozmywak, szafki oraz miejsca siedzące i stoły.
Korzystanie z jadalni oraz jej wyposażenia jest zarówno dla pracodawcy, jak i pracowników najlepszym rozwiązaniem. Po pierwsze, pracodawca spełnia wymóg zapewnienia bezpiecznego i higienicznego spożywania posiłków oraz przygotowywania napojów przez pracowników. Po drugie, pracownicy są mniej narażeni na wszelkiego rodzaju choroby związane z jedzeniem i piciem, w sytuacji gdy korzystają z wydzielonego pomieszczenia, niż gdyby mieli spożywać posiłki i pić napoje na stanowiskach pracy. Po trzecie, pracownicy są mniej narażeni na wszelkiego rodzaju urazy, skaleczenia, poparzenia, które są nieodłącznie związane ze spożywaniem posiłków i przygotowaniem napojów.
Gdyby w zakładzie pracy pracodawca zezwolił pracownikom na spożywanie posiłków poza pomieszczeniem jadalni, taki stan rzeczy wpływałby niekorzystnie na bezpieczeństwo pracownika i osób trzecich (prawdopodobnie wzrosłaby liczba zachorowań i wypadków przy pracy).
Warto zwrócić uwagę na wymagania wynikające z przepisów ochrony przeciwpożarowej. W rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7.06.2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719) – dalej r.o.p.b. wskazano czynności zabronione, które mogą spowodować pożar, jego rozprzestrzenianie się, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub ewakuacji. Jedną z czynności zabronionych jest użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych (jak np. czajnik elektryczny) ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym.
Pracodawca może w wewnętrznych wytycznych bhp zakazać spożywania posiłków oraz przygotowywania napojów poza miejscami wyznaczonymi. Niestosowanie się do takich regulacji może skutkować nakładaniem przez pracodawcę kar porządkowych.
Poniżej podano wymagania, jakie musi spełniać pomieszczenie jadalni dla pracowników zakładu pracy:
- pomieszczenie jadalni powinno być usytuowane w sposób uniemożliwiający pracownikom korzystającym z niej przechodzenie przez pomieszczenia, w których wykonywane są prace szczególnie brudzące;
- pomieszczenie jadalni powinno być ogrzewane, oświetlone i wentylowane zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi i Polskimi Normami;
- w jadalni należy umieścić w widocznych miejscach napisy lub znaki informujące o zakazie palenia tytoniu;
- dla każdego pracownika spożywającego posiłek w jadalni należy zapewnić indywidualne miejsce siedzące przy stole;
- w jadalni powinny być zainstalowane urządzenia do podgrzewania przez pracownika posiłku własnego oraz zlewozmywaki dwukomorowe w ilości jeden zlewozmywak na dwadzieścia miejsc w jadalni, ale nie mniej niż jeden zlewozmywak;
- w pomieszczeniu jadalni należy zapewnić przynajmniej 2-krotną wymianę powietrza w ciągu godziny.
Więcej na ten temat w Serwisie BHP.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Niezbędnik specjalisty ds. bhp
|