Jak należy rozliczyć czas pracy pracownika w delegacji, którego obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy. W trakcie 2 miesiąca pracownik został oddelegowany do pracy za granicą. Pracodawca otrzymał informacje, że pracownik będzie pracował od poniedziałku do piątku na 1 bądź 2 zmianie. Zgodnie z harmonogramem jaki widnieje u pracodawcy pracownik miałby inny rozkład czasu pracy obejmujący soboty i niedziele.
Czy w takim przypadku można zmieniać harmonogram?
W czasie podróży służbowej pracodawca może zmienić obowiązujący pracownika harmonogram czasu pracy jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Zgodnie z art. 775 Kodeksu pracy - dalej k.p., podróżą służbową jest wykonywanie przez pracownika zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy. Jeżeli zatem pracownik wykonuje zadanie służbowe we wskazanych powyżej okolicznościach (tj. poza siedzibą pracodawcy lub poza stałym miejscem wykonywania pracy) jest w podróży służbowej. Czas pracy pracownika w czasie delegacji powinien być rozliczany w oparciu o obowiązujący go w danym okresie rozliczeniowym harmonogram czasu pracy. Harmonogram czasu pracy stanowi plan pracy poszczególnych pracowników na dany okres rozliczeniowy. Jeżeli pracownik przebywający w podróży służbowej zostanie zobowiązany do świadczenia pracy w innych dniach niż wynikające z obowiązującego go rozkładu czasu pracy, jego czas pracy powinien zostać rozliczony zgodnie z obowiązującym w zakładzie pracy harmonogramem czasu pracy
Przykład:
Pracownika obowiązuje harmonogram czasu pracy przewidujący pracę od środy do niedzieli. W trakcie podróży służbowej świadczył jednak pracę od poniedziałku do piątku a w sobotę i niedzielę miał wolne. Praca w poniedziałek i wtorek stanowiła więc odpowiednio pracę w dniu wolnym od pracy wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, za którą należy udzielić pracownikowi innego dnia wolnego od pracy do końca okresu rozliczeniowego (art. 1513 k.p.), oraz pracę w dniu wolnym udzielonym pracownikowi w zamian za zaplanowaną pracę w niedzielę, którą pracodawca zobowiązany będzie zrekompensować pracownikowi wynagrodzeniem powiększonym o 100% dodatek za każdą godzinę takiej pracy (art. 1511 § 1 k.p.).
Jeżeli jednak zmiana dni i godzin świadczenia przez pracownika pracy w czasie podróży służbowej jest znaczna a ponadto uzasadniona okolicznościami, na które pracodawca nie ma bezpośredniego wpływu, uzasadnione jest dokonanie zmiany obowiązującego pracownika harmonogramu czasu pracy.
Co do zasady ustalony już harmonogram czasu pracy nie powinien być zmieniany w trakcie trwania okresu rozliczeniowego. Zmiana taka może być dokonana tylko wyjątkowo. Państwowa Inspekcja Pracy uważa, że zmiany harmonogramu czasu pracy w trakcie trwającego już okresu rozliczeniowego są dopuszczalne jedynie w wyjątkowych sytuacjach określonych w zakładowych źródłach prawa pracy oraz w przepisach k.p.
W przypadku polecenia pracownikowi podróży służbowej, w czasie której świadczyć będzie pracę zarówno w innych godzinach (np. w ramach zmianowej organizacji pracy) jak również w innych dniach, niż te wynikające z obowiązującego harmonogramu czasu pracy, pracodawca może dokonać zmiany obowiązującego pracownika harmonogramu czasu pracy i rozliczać jego czas pracy na nowych zasadach.
Warto jednak, na przyszłość, aby taka zmiana znalazła uzasadnienie np. w regulaminie pracy.
Od pojęcia podróży służbowej odróżnić należy oddelegowanie pracownika do pracy za granicą. W tym ostatnim przypadku obowiązują odmienne zasady dotyczące planowania i rozliczania czasu pracy pracowników. Pracownik oddelegowany do pracy za granicą podlegać będzie przepisom regulującym warunki pracy, w szczególności dotyczącym czasu pracy, w miejscu wykonywania pracy. Nie mogą być one jednak dla pracownika mniej korzystne niż obowiązujące w Polsce.