Zmiana zasad ustalania składu personelu jest efektem interpretacji przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów unijnych przepisów, zgodnie z którymi do stanów zatrudnienia wykazywanych w pozycjach 39 i 41 we wniosku Wn-D nie należy wliczać: praktykantów lub studentów odbywających szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym, osób przebywających na urlopach związanych z rodzicielstwem (macierzyńskich, ojcowskich, wychowawczych, rodzicielskich i innych podobnych urlopów przewidzianych w prawie państwa, któremu podlega pracownik pracodawcy wnioskującego o dofinansowanie), przebywających na urlopie bezpłatnym oraz na świadczeniu rehabilitacyjnym.
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) w sierpniu 2016 r. zmienił na swojej stronie internetowej objaśnienia do formularza Wn-D i dostosował je do wyjaśnień UOKiK. Fundusz zobligował pracodawców do przeanalizowania wniosków Wn-D złożonych za okresy sprawozdawcze od stycznia 2009 r., w których wykazywali nowo zatrudnionych pracowników i w związku z tym badali efekt zachęty, jeśli byli do tego zobowiązany.
Efekt zachęty
Efekt zachęty przy zatrudnianiu nowego pracownika niepełnosprawnego należy obliczyć metodą ilościową. Trzeba wykazać wzrost netto stanu zatrudnienia ogółem i osób niepełnosprawnych w zależności od okresu sprawozdawczego w miesiącu podjęcia zatrudnienia przez pracownika w stosunku do przeciętnego zatrudnienia ogółem i osób niepełnosprawnych w zależności od okresu sprawozdawczego w ciągu 12 miesięcy poprzedzających zatrudnienie nowego niepełnosprawnego. Jeśli nie można wykazać efektu zachęty metodą ilościową, można go zbadać metodą jakościową. Wówczas wykazuje się, że pracownik niepełnosprawny podjął pracę na wakacie zwolnionym przez innego pracownika o tym samym zakresie obowiązków, w warunkach określonych w art. 26b ust. 4 pkt 1-6 i ust. 5 ustawy o rehabilitacji.
Polecamy: Pracodawca może otrzymać dofinansowanie z PFRON przy ponownym zatrudnieniu pracownika
Dopiero gdy okaże się, że efekt zachęty metodą ilościową i jakościową nie został spełniony, pracodawca musi sporządzić korekty wniosków za okresy, w których przyjął nowego pracownika niepełnosprawnego, korekty zerujące za okresy począwszy od sierpnia 2016 r. Nie powinien też składać kolejnych wniosków dotyczących pracowników, dla których nie ma możliwości wykazania efektu zachęty według nowych wytycznych. Co więcej, pracodawcy muszą zwrócić środki uzyskane z PFRON od sierpnia 2016 r., jeśli wykazali efekt zachęty według starych zasad.
PFRON zastrzega, że nie będzie wzywał do zwrotu środków wypłaconych pracodawcy zatrudniającemu osoby niepełnosprawne za okresy do lipca 2016, jeśli pracodawca ustalił tzw. efekt zachęty na zasadach obowiązujących do dnia zmiany. Jednak zatrudniający ma obowiązek stosować nowe wytyczne i prawidłowo wypełniać poz. 39,41 (oraz za okresy sprawozdawcze do 12/2014 poz. 40 i 42) w składanych obecnie wnioskach niezależnie od tego czy są to wnioski zwykłe, czy też korygujące.
Pracodawca, który ustali na podstawie aktualnych warunków, że efekt zachęty jest spełniony nadal może ubiegać się o dofinansowanie do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych.