Dodatkowy urlop niepełnosprawnego

Pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności (art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych).  

Jako dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy uznać datę powstania stopnia niepełnosprawności. Gdyby przyjąć jako datę wydania orzeczenia, wówczas mielibyśmy do czynienia z nieuzasadnionym różnicowaniem uprawnień pracowników, którzy np. w tym samym dniu złożyli wniosek o potwierdzenie stopnia niepełnosprawności, przy czym z powodów biurokratyczno-proceduralnych otrzymali orzeczenie wydane w różnych datach.

Dodatkowy urlop nie przysługuje, jeżeli pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych (np. pracownik naukowy PAN ma prawo do 36 dni) lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów (np. sędzia). Jednak, gdy wymiar dodatkowego urlopu byłby niższy niż 10 dni roboczych, pracownikowi przysługuje urlop dodatkowy dla niepełnosprawnego (czyli całe 10 dni).

Pracownik zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, który uzyska orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, nie nabywa prawa do kolejnych 10 dni dodatkowego urlopu. Nadal korzysta z 10 dodatkowych dni, które mu przysługują po roku od zaliczenia do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.

Prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, chociażby nie wystąpił do pracodawcy o przyznanie takiego urlopu (wyrok SN z 29.6.2005 r., II PK 339/04, OSNP 2006, Nr 9-10, poz. 150).

Udzielając urlopu pracownikom niepełnosprawnym zaliczonym do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, należy pamiętać, że obowiązuje ich 7 godzinna norma dobowa czasu pracy. Oznacza to, że urlopu udziela się na dni pracy pracownika w wymiarze godzinowym przyjmując że jeden dzień urlopu odpowiada 7 godzinom pracy (art. 154² § 2 i 3 KP). 7 godzinne ograniczenie nie dotyczy pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu oraz gdy lekarz wyraził zgodę na dłuższą pracę.

Podsumowując, pracownik o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma rocznie prawo do urlopu w wymiarze: 20 dni + 10 dodatkowych (30 dni x 7 godzin=210 godzin) albo 26 dni + 10 dodatkowych (36 dni x 7 godzin=252 godzin).

Ewa Drzewiecka