Odpowiedź
Podstawowym dokumentem informującym o kontroli zawiesi i sposobie ich rejestrowania jest dokumentacja techniczna producenta. Z punktu widzenia prawnego kartoteka (karta kontroli zawiesia) jest dokumentem, który potwierdzi, że badanie było wykonane. Prowadzenie takiego dokumentu jest więc wskazane.
Konieczność przeprowadzania badań okresowych i kontroli określają normy PN-EN 1492-1 +A1:2008 - wersja polska Zawiesia tekstylne - Bezpieczeństwo - Część 1: Zawiesia pasowe płaskie tkane z włókien syntetycznych, ogólnego przeznaczenia oraz PN-EN 1492-2 +A1:2008 - wersja polska Część 2: Zawiesia o obwodzie zamkniętym z włókien syntetycznych, ogólnego przeznaczenia.
Uzasadnienie
Na kontrolę zawiesi składa się:
- sprawdzenie aktualnego stanu technicznego elementów zawiesi (ubytki przekroju, wytarcia, pęknięcia itp.);
- próby wytrzymałościowe zawiesi;
- oznaczenie zawiesi datą następnej kontroli technicznej;
- wystawienie nowych poświadczeń wykonania prób i kontroli.
Wyniki kontroli rejestrujemy w karcie kontroli zawiesia. Przed każdym użyciem należy dokonać kontroli wzrokowej.
Zawiesie nie nadaje się do dalszego użytkowania, jeśli brak jest zawieszki identyfikacyjnej o jego nośności lub jeśli niezbędne informacje nie są umieszczone bezpośrednio na elemencie zawiesia.
W razie stwierdzenia jednej z poniższych usterek zawiesie należy natychmiast wycofać z użytkowania:
- oznaczenia zawiesia są nieczytelne;
- elementy zawiesia są zdeformowane;
- lina uległa rozciągnięciu (wydłużenie trwałe);
- nastąpiło zużycie zawiesia w stopniu przekraczającym dopuszczalne wartości graniczne (dopuszcza się zmniejszenie grubości nominalnej do 90%, przy czym d jest wartością średnią dwóch pomiarów średnicy przeprowadzonych w płaszczyznach prostopadłych do siebie);
- wystąpiły mikropęknięcia, rowki, nadmierna korozja, skręcenia;
- nastąpiły rozgięcia haków świadczące o wystąpieniu przeciążenia.
Obowiązek czytelnego oznakowania zawiesi wynika z § 24 ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 z późn. zm.), zgodnie z którym osprzęt służący do podnoszenia oznakowuje się w sposób umożliwiający określenie jego parametrów niezbędnych dla bezpiecznego użytkowania. Podstawowym dokumentem informującym o okresie używalności zawiesi jest dokumentacja techniczna DTR producenta do nich dołączona .
PN-EN 1492-2+A1:2008 - wersja polska Zawiesia tekstylne - Bezpieczeństwo - Część 2: Zawiesia o obwodzie zamkniętym z włókien syntetycznych, ogólnego przeznaczenia
W normie podano wymagania dotyczące bezpieczeństwa, łącznie z metodami klasyfikacji i badań zawiesi z jednym, dwoma, trzema i czterema cięgnami oraz zawiesi o obwodzie zamkniętym, ze zszywanych pasów płaskich tkanych z włókien poliamidowych, poliestrowych i polipropylenowych, z osprzętem lub bez osprzętu, w zakresie szerokości od 25 mm do 450 mm włącznie. Zawiesia objęte częścią EN 1492 są przeznaczone do operacji podnoszenia ogólnego przeznaczenia, tzn. do podnoszenia przedmiotów, materiałów lub towarów, które nie wymagają odstępstw od podanych wymagań, współczynników bezpieczeństwa lub obciążenia roboczego dopuszczalnego. Do operacji podnoszenia nieobjętych niniejszą normą zalicza się podnoszenie osób, potencjalnie niebezpiecznych materiałów, takich jak roztopiony metal i kwasy, tafle szkła, materiały rozszczepialne, reaktory atomowe oraz sytuacje, w których występują warunki specjalne. Zawiesia zgodne z tą normą nadają się do użytkowania i przechowywania w następujących temperaturach: a) z poliestru i poliamidu od -40°C do 100°C, b) z polipropylenu od -40°C do 80°C. Norma nie dotyczy niżej podanych rodzajów zawiesi: a) zawiesi takich jak worki, siatki (składających się z kilku zszytych razem skrzyżowanych pasów), zawiesi „regulowanych” (zawierających, na przykład, pośrednie klamry wszyte na długości pasa parcianego) itd.; b) zawiesi wykonanych z pasa tkanego z przędzy z pojedynczego włókna; c) zawiesi przeznaczonych do wstępnego obwiązania ładunku i nie przewidzianych do ponownego użycia. W normie określono wymagania techniczne minimalizujące zagrożenia wymienione w rozdziale 4, jakie mogą powstać w trakcie używania zawiesi zgodnie z instrukcjami i specyfikacjami podanymi przez producenta lub upoważnionego przedstawiciela.
Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 30 stycznia 2016 r.