Odpowiedź
Przepisy bhp nie nakładają na podmiot przyjmujący na praktyki obowiązku kierowania na badania profilaktyczne ucznia i/lub studenta odbywającego praktyczną naukę zawodu w ramach praktyk szkolnych i/lub studenckich. Obowiązek ten spoczywa na szkole i/lub uczelni.
Uzasadnienie
Zagadnienie profilaktycznych badań lekarskich uczniów i studentów odbywających praktyczną naukę zawodu reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 sierpnia 2014 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych i na kwalifikacyjne kursy zawodowe, uczniów tych szkół, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz uczestników studiów doktoranckich (Dz. U. poz. 1144) - dalej r.b.l.k.s. Stosownie do § 3 r.b.l.k.s., badania lekarskie kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych, którzy w trakcie praktycznej nauki zawodu narażeni są na działanie czynników szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia, przeprowadzane są przez lekarza spełniającego dodatkowe wymagania kwalifikacyjne, określone w przepisach rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.), na podstawie skierowania wydanego przez placówkę dydaktyczną. Skierowanie to powinno zawierać w szczególności informację o kierunku kształcenia oraz o czynnikach szkodliwych, uciążliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia, występujących w miejscu odbywania praktycznej nauki zawodu.
Aktem prawnym regulującym zasady odbywania praktycznej nauki zawodu przez uczniów szkół ponadgimnazjalnych jest rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626) - dalej r.p.n.z. Przepis § 8 ust. 2 r.p.n.z. określa katalog obowiązków podmiotów przyjmujących uczniów lub młodocianych na praktyczną naukę zawodu. Należą do nich w szczególności: zapewnienie warunków materialnych do realizacji praktycznej nauki zawodu (m.in. zapewnienie odzieży, obuwia roboczego i środków ochrony indywidualnej oraz środków higieny osobistej, pomieszczeń szatni, posiłków profilaktycznych, dostęp do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych itp.), zapewnienie szkolenia z zakresu bhp, wyznaczenie instruktorów praktycznej nauki zawodu, a także sporządzenie, w razie wypadku podczas praktycznej nauki zawodu, dokumentacji powypadkowej.
W powyższych katalogu nie ma jednak obowiązku kierowania praktykanta na badania lekarskie. Można zatem domniemywać, że powyższy obowiązek wyczerpuje badanie lekarskie przeprowadzone uprzednio na podstawie skierowania wystawionego przez szkołę.
To samo dotyczy studentów, gdyż zgodnie z § 11 ust. 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 lipca 2007 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach (Dz. U. Nr 128, poz. 897), to właśnie rektor uczelni jest obowiązany zapewnić, aby studenci narażeni na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia podlegali badaniom lekarskim na zasadach i w trybie określonych przepisach r.b.l.k.s.
W związku z powyższym, jeżeli strony umowy o praktyczną naukę zawodu (dyrektor szkoły lub rektor uczelni i podmiot przyjmujący), nie przewidziały obowiązku kierowania uczniów i/lub studentów na dodatkowe badania lekarskie, to podmiot przyjmujący nie ma takiego obowiązku.
Gdyby jednak przedsiębiorca był organizatorem praktycznej nauki zawodu i – stając się pracodawcą – zawarł z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, to zgodnie z art. 191 § 1 pkt 2 oraz art. 201 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.), byłby wtedy zobowiązany do ponownego skierowania ich na badania profilaktyczne, w celu uzyskania świadectwa lekarskiego stwierdzającego, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.
Maciej Ambroziewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.
Odpowiedzi udzielono: 29 lipca 2016 r.
Czy student odbywający praktykę w zakładzie pracy powinien przejść badania lekarskie w placówce medycyny profilaktycznej?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHPCzy student odbywający praktykę w zakładzie pracy powinien przejść badania lekarskie w placówce medycyny profilaktycznej? Czy student odbywający praktykę zawodową w zakładzie pracy musi przejść badania lekarskie u lekarza uprawnionego do badań profilaktycznych?
