Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP

Jak w przepisach dotyczących bhp interpretowane są wieże jezdne aluminiowe typu RAPID 160 - AKALA FARAONE - dawniej nazywane rusztowaniami? Czy podlegają przepisom budowlanym?

Czy jako wieża przejezdna może być używana, montowana i kontrolowana przez pracodawcę tylko zgodnie z instrukcją obsługi lub samego montażysty bez kierownika budowy lub dziennika budowy? Czy musimy zatrudniać kierownika budowy? Prowadzimy tylko prace malarskie i remontowe na terenie naszej firmy.

Odpowiedź

Producent RAPID – 160, Akala Faraone Spółka z o.o., w materiałach dostępnych w Internecie określił swój produkt jako ruchome rusztowanie robocze. W tych samych materiałach producent RAPID – 160 zaleca, aby montaż i demontaż ruchomego rusztowania roboczego był dokonywany zgodnie ze wskazaniami wytwórcy oraz obowiązującym prawem, pod bezpośrednim nadzorem wyszkolonego pracownika, który jest zobowiązany sprawdzić konstrukcyjną integralność elementów składowych, efektywność połączeń oraz systemów bezpieczeństwa. W innym miejscu (instrukcja eksploatacji) producent rusztowania zaleca, aby ruchome rusztowanie robocze RAPID – 160, było montowane i demontowane pod nadzorem kierownika prac i przez pracowników odpowiednio przeszkolonych pod względem przewidzianych operacji. Materiały producenta dostępne w Internecie nie odnoszą się do czynności w zakresie dopuszczenia do użytkowania. Z przepisów bhp wynika, że wszystkie typy rusztowań, w tym też przejezdne, powinny posiadać dopuszczenie do użytkowania. Przepisy te, nie wyróżniają rusztowań RAPID - 160, ani też nie stosują określenia „wieże jezdne”.

Uzasadnienie

Prawem, o którym w instrukcji rusztowania RAPID – 160 wspomina producent jest m.in. rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401) - dalej r.b.r.b. W § 1 r.b.r.b. wyróżnia rusztowania: robocze, ochronne i systemowe. Przez rusztowanie robocze rozumie się konstrukcję budowlaną, tymczasową, z której mogą być wykonywane prace na wysokości, służącą do utrzymywania osób, materiałów i sprzętu. Przepis § 110 ust. 1 r.b.r.b. stanowi, iż użytkowanie rusztowania jest dopuszczalne po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub uprawnioną osobę. Odbiór rusztowania potwierdza się, w myśl § 110 ust. 2 r.b.r.b. wpisem w dzienniku budowy lub w protokole odbioru technicznego. Wpis w dzienniku budowy lub w protokole odbioru technicznego rusztowania powinien określać w szczególności: 1) użytkownika rusztowania; 2) przeznaczenie rusztowania; 3) wykonawcę montażu rusztowania z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy oraz numeru telefonu; 4) dopuszczalne obciążenia pomostów i konstrukcji rusztowania; 5) datę przekazania rusztowania do użytkowania; 6) oporność uziomu; 7) terminy kolejnych przeglądów rusztowania (§ 110 ust. 3 r.b.r.b.).

Odbiór rusztowania przejezdnego powinien być przeprowadzony zgodnie z instrukcją producenta, po zmontowaniu rusztowania, przed jego dopuszczeniem do eksploatacji. Dopuszczenia rusztowania do eksploatacji powinien dokonać kierownik budowy lub inna uprawniona osoba na podstawie przeprowadzonej kontroli (dopuszczającym nie musi być kierownik budowy). Kim jest ta inna uprawniona osoba? Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) - dalej pr. bud., ani też r.b.r.b. nie precyzują pojęcia „innej uprawnionej osoby”, jednak jej wskazanie, obok kierownika budowy, jako uprawnionej do dopuszczania rusztowania do eksploatacji, zrównanie innej osoby w zakresie dopuszczenia do eksploatacji z kierownikiem budowy, wskazuje na to, iż osoba ta powinna spełniać wymagania obowiązujące dla kierownika budowy w zakresie wykształcenia, stażu i uprawnień budowlanych. Wymagania dla kierownika budowy określone są m.in. w art. 12 ust. 2 oraz w art. 14 ust. 3 pkt 3 i 4 pr. bud.

Przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.), w § 109 ust. 1 pkt 3 stanowią, iż przed rozpoczęciem użytkowania rusztowania należy dokonać odbioru technicznego w trybie określonym w odrębnych przepisach. Rozporządzenie nie wyróżnia typów i rodzajów rusztowań, a więc przepis § 109 ust. 1 pkt 3 dotyczy wszystkich rusztowań.

Kazimierz Kościukiewicz, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 22 grudnia 2014 r.