Czy rodzice mogą odmówić wyjazdu służbowego?

Rodzic, który wychowuje dziecko do lat 4, może odmówić wyjazdu w podróż służbową. Możliwość skorzystania z tego uprawnienia została ograniczona do jednego z rodziców, tłumaczy Małgorzata Skibińska, ekspert Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Czy z odmowy wyjazdu w podróż służbową może skorzystać tylko jedno z rodziców wychowujących dziecko do lat 4 (podobnie jak w przypadku wykorzystania 2 dni opieki nad dzieckiem)?

Z odmowy wyjazdu w podróż służbową może skorzystać tylko jeden z rodziców (opiekunów) wychowujących dziecko do lat 4.

Zgodnie z art. 178 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p., pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie czasu pracy, o którym mowa w art. 139 k.p. (czyli w systemie przerywanego czasu pracy), jak również delegować poza stałe miejsce pracy.

Aby udzielić odpowiedzi na postawione pytanie należy przeanalizować art. 189¹ k.p. w myśl, którego jeżeli oboje rodzice lub opiekunowie dziecka są zatrudnieni, z uprawnień określonych w art. 148 pkt 3, art. 178 § 2, art. 186⁷ § 1 i art. 188 może korzystać jedno z nich. Tak więc w przypadku gdy oboje rodzice (opiekunowie) są aktywni zawodowo i wychowują dziecko, które nie ukończyło 4 roku życia - tylko jedno z rodziców może korzystać z następujących uprawnień:

- czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, bez jego zgody - art. 148 pkt 3 k.p.,

- nie wolno bez jego zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, jak również delegować poza stałe miejsce pracy - art. 178 § 2 k.p.

- obniżenia wymiaru czasu pracy dla pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego - art. 186⁷ § 1 k.p.,

- zwolnienia od pracy na okres 2 dni albo 16 godzin dla pracownika wychowującego dziecko do lat 14 - art. 188 k.p.

Ustawodawca, zagwarantował pracownikom wychowującym dziecko do lat 4 szczególne uprawnienia. Jednak możliwość skorzystania z tych uprawnień została ograniczona do jednego z rodziców (lub opiekunów), tak aby przynajmniej jeden z rodziców miał możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Wydaje się, iż ustawodawca nie rozszerzył tych uprawnień na drugiego rodzica gdyż opiekę dziecku może zapewnić jeden rodziców a drugi z rodziców może w tym czasie normalnie pracować.