Czy praktykanci z technikum mogą wykonywać prace ciężkie i niebezpieczne?

Ekspert Serwisu BHP wyjaśnia, czy praktykanci III roku technikum, przyjęci do pracy na podstawie porozumienia ze szkołą, mogą wykonywać prace dźwigania, przenoszenia przedmiotów, prace na wysokości oraz czy należy żądać od szkoły zaświadczeń lekarskich.

Zgodnie z § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z 28.05.1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania – dalej r.w.m.w., młodociany, który przed ukończeniem nauki zawodu osiągnął pełnoletność, kończy tę naukę na warunkach określonych dla młodocianych. Pełnoletni uczniowie III klasy technikum rozpoczęli naukę zawodu jako młodociani i jeszcze jej nie ukończyli, oznacza to, że należy ich traktować jako pracowników młodocianych aż do zakończenia nauki (zakończenia szkoły – technikum).

Praktyczna nauka zawodu uczniów i młodocianych powinna uwzględniać specyfikę nauczanego zawodu oraz przepisy w sprawie prac wzbronionych młodocianym, które są obecnie uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24.08.2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. 2004 nr 200 poz. 2047) – dalej r.w.p.w.m. Na podstawie przepisów r.w.p.w.m. zabronione jest ręczne dźwiganie i przenoszenie przez jedną osobę na odległość powyżej 25 m przedmiotów o masie przekraczającej:

- przy pracy dorywczej: dla dziewcząt – 14 kg, dla chłopców – 20 kg,

- przy obciążeniu powtarzalnym: dla dziewcząt – 8 kg, dla chłopców – 12 kg.

Zabronione są również prace na wysokości powyżej 3 m grożąca upadkiem z wysokości.

Pracodawca powinien, na podstawie przepisów rozporządzenia, wykaz prac wzbronionych młodocianym w swoim zakładzie pracy.

Pracodawca nie ma, co do zasady, obowiązku skierowania uczniów na badania lekarskie, ponieważ jest to domena szkoły kierującej na praktykę.

Podkreślam, że powyższa odpowiedź dotyczy również uczniów, którzy ukończyli 18 lat przed zakończeniem nauki.

Uzasadnienie:

Szkoły ponadgimnazjalne mogą kierować swoich uczniów na odbycie praktyki na podstawie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 15.12.2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu – dalej r.p.n.z. Zgodnie z § 6 ust. 1 r.p.n.z. praktyczna nauka zawodu uczniów i młodocianych powinna uwzględniać specyfikę nauczanego zawodu, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy w sprawie prac wzbronionych młodocianym. Zgodnie z pkt. 1.6 lit. a części I załącznika nr 1 do r.w.p.w.m. zabronione jest ręczne dźwiganie i przenoszenie przez jedną osobę na odległość powyżej 25 m przedmiotów o masie przekraczającej przy pracy dorywczej:

– dla dziewcząt – 14 kg,

– dla chłopców – 20 kg.

Zgodnie natomiast z pkt. 1.6 lit. b części I załącznika nr 1 do r.w.p.w.m. zabronione jest ręczne dźwiganie i przenoszenie przez jedną osobę na odległość powyżej 25 m przedmiotów o masie przekraczającej przy obciążeniu powtarzalnym:

– dla dziewcząt – 8 kg,

– dla chłopców – 12 kg.

Ponadto zgodnie z pkt. 10 części III załącznika nr 1 do r.w.p.w.m. zabronione są prace na wysokości powyżej 3 m grożące upadkiem z wysokości, w tym w szczególności: a) przy budowie, naprawie i czyszczeniu kominów, b) związane z przymusową pozycją ciała, w przestrzeni ograniczonej, c) narażające na zmienny mikroklimat, prowadzone na zewnątrz budynku.

Pracodawca powinien, na podstawie przepisów r.w.p.w.m., przygotować wykaz prac wzbronionych młodocianym w swoim zakładzie pracy.

Pracodawca nie ma, co do zasady, obowiązku skierowania uczniów na badania lekarskie, ponieważ jest to domena szkoły kierującej na praktykę na podstawie § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 26.08.2014 r. w sprawie badań lekarskich kandydatów do szkół ponadgimnazjalnych lub wyższych i na kwalifikacyjne kursy zawodowe, uczniów tych szkół, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych oraz uczestników studiów doktoranckich.

Powyższa odpowiedź dotyczy również uczniów, którzy mają ukończone 18 lat. Zgodnie z § 13 r.w.m.w. młodociany, który przed ukończeniem nauki zawodu osiągnął pełnoletność, kończy tę naukę na warunkach określonych dla młodocianych. Oznacza to, że wraz z osiągnięciem 18 roku życia pracownik traci swój status młodocianego, jednak zachowuje związane z nim przywileje aż do zakończenia nauki. Ponadto należy zauważyć, że § 6 ust. 1 r.p.n.z. wskazuje, że praktyczne nauka uczniów (czyli również uczniów pełnoletnich) i młodocianych powinna uwzględniać przepisy w sprawie prac wzbronionych młodocianym.