Czy pracownik, który odbył szkolenie BHP przed podjęciem pracy na umowie zlecenia, powinien zostać ponownie przeszkolony przy zatrudnieniu na umowę o pracę?

Odpowiedź pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Pracownik pracował na podstawie umowy zlecenia i pełnił funkcję inżyniera. Po jakimś czasie został zatrudniony na umowę o pracę na stanowisku inżyniera, mając ten sam zakres obowiązków. Czy szkolenie wstępne ogólne BHP, które przeszedł przed podjęciem pracy na umowę zlecenia, jest ważne? Czy należy ponownie przeszkolić pracownika w ramach BHP?

Pytanie dotyczy instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego.

Odpowiedź:

Co do zasady, z czysto formalnego punktu widzenia (czyli tzw. literalnej interpretacji przepisów prawa pracy), pracownik powinien odbyć szkolenie wstępne z zakresu bhp z uwagi na nawiązanie nowego stosunku pracy.

Uzasadnienie:

Stosownie do art. 237³ § 1 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – dalej k.p., pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Do podstawowych obowiązków pracodawcy należy zapewnienie przeszkolenia pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenia te powinny być organizowane na zasadach określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. poz. 1860 ze zm.).

Zgodnie z przepisami powyższego rozporządzenia szkolenia wstępne, które powinny odbywać się przed dopuszczeniem pracownika do pracy, obejmują:

– szkolenie wstępne ogólne (zwane „instruktażem ogólnym”), oraz

– szkolenie wstępne na stanowisku pracy (zwane „instruktażem stanowiskowym”).

Instruktaż ogólny, który prowadzi pracownik służby bhp, powinien zapewnić uczestnikowi szkolenia zapoznanie się z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy, z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy, a także z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Instruktaż stanowiskowy, który prowadzi przełożony pracownika, powinien zapewnić uczestnikowi szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na jego stanowisku pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tym stanowisku.

Co do zasady: każdy nowo zatrudniony pracownik powinien zostać poddany takim szkoleniom. Wyjątek od reguły, zgodnie z art. 237³ § 2 k.p., stanowi przypadek pracownika, który podejmuje u danego pracodawcy pracę na tym samym stanowisku, jakie zajmował bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

Co prawda zatrudnienie pracownika w ramach stosunku pracy bezpośrednio po świadczeniu pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej, nie stanowi „kontynuacji zatrudnienia” w rozumieniu przepisów k.p., jednakże organizowanie szkolenia wstępnego z dziedziny bhp dla osoby, która pracowała już w ramach umowy cywilnoprawnej na rzecz tego pracodawcy, a następnie została przez niego zatrudniona na podstawie umowy o pracę, może wydawać się bezzasadne. W takiej sytuacji pracodawca powinien jednak być w stanie wykazać, że szkolenie wstępne – zarówno ogólne, jak i stanowiskowe – zostało już wcześniej przeprowadzone, a pracownik pomimo formalnej zmiany formy zatrudnienia zachował jego ciągłość. Ponadto niezbędnym warunkiem będzie również wykazanie, że osoba świadczy pracę na takim samym stanowisku, jak poprzednio. Z uwagi na to, że w wielu przypadkach może to być trudne, czasem warto ponownie przeprowadzić i odpowiednio udokumentować takie szkolenie. Pozwoli to uniknąć zarzutu niedopełnienia powyższego obowiązku.

Maciej Ambroziewicz,

autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedzi udzielono  9.08.2017 r.