Czy pracodawca może zawrzeć umowę o zakazie konkurencji z pracownikiem zatrudnionym na niepełny etat?

Ustawodawca nie wyróżnił rodzajów pracy, ani wymiaru czasu pracy, wskazał jedynie na związek ze stosunkiem pracy, co pozwala na stwierdzenie, że zakaz konkurencji może dotyczyć pracownika wykonującego pracę w każdym wymiarze czasu - wskazuje Paula Dąbrowska, ekspert Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. 

Pytania pochodzą z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

Spółki są powiązane kapitałowo, pracownik w jednej ze spółek zawiera umowę na 7/8 etatu i podpisywana jest z nim umowa o zakazie konkurencji, natomiast w innej spółce zawiera umowę na 1/8 etatu.

Czy do umowy na 1/8 etatu trzeba zawrzeć drugą umowę o zakazie konkurencji, czy można uznać, że umowa z poprzedniej spółki (7/8 etatu) również obowiązuje w spółce zatrudniającej na 1/8 etatu?

Zakres obowiązków i stanowiska w jednej i drugiej spółce są jednakowe.

Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do podpisania umowy o zakazie konkurencji przy umowie o pracę na niepełny etat?

W omawianym przypadku, zdaniem Autorki, należałoby zawrzeć dwie osobne umowy, bowiem zgodnie z linią orzeczniczą, umowa o zakazie konkurencji jest ściśle związana z umową o pracę i jej zakres nie powinien być rozszerzany na inne podmioty będące członkami tej samej grupy kapitałowej. Wymiar czasu pracy ani rodzaj wykonywanej pracy nie będzie mieć znaczenia dla dopuszczalności zawarcia umowy o zakazie konkurencji.

 [-DOKUMENT_HTML-]

Zgodnie z art. 101¹ § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p. w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Umowa o zakazie konkurencji wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Ustawodawca nie wyróżnił rodzajów pracy, ani wymiaru czasu pracy, wskazał jedynie na związek ze stosunkiem pracy, co pozwala na stwierdzenie, że zakaz konkurencji może dotyczyć pracownika wykonującego pracę w każdym wymiarze czasu, czyli również 1/8 etatu.

Szereg wątpliwości budziło rozszerzanie zakresu obowiązywania zakazu konkurencji na inne podmioty będące członkami tej samej grupy kapitałowej. Wypowiedział się w tym przedmiocie Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 lipca 2014 r., I PK 325/13, OSNP 2015, nr 12, poz. 162, wskazując, że "poza dopuszczalny zakres zakazu konkurencji - art. 101¹ § 1 i art. 101² § 1 k.p. wykracza przyjęcie w umowie o zakazie konkurencji ograniczenia swobody podejmowania przez pracownika pracy na rzecz struktur organizacyjnych czy gospodarczych niemających charakteru podmiotu prawnego, a także na rzecz podmiotów nieprowadzących działalności konkurencyjnej w stosunku do dotychczasowego pracodawcy, lecz wykonujących działania dla podmiotu konkurencyjnego w stosunku do pracodawcy." Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że zakaz konkurencji wiążący pracownika powinien być interpretowany ściśle, co uniemożliwia objęcie nim grupy kapitałowej, co więcej, taki zapis w umowie mógłby zostać uznany za nieważny.