Czy pracodawca może wydłużyć przerwę w pracy i nie wliczać jej do czasu pracy?

Jesteśmy agencją pracy tymczasowej i otrzymaliśmy informację od pracodawcy użytkownika, że zmieniają się godziny rozpoczęcia pracy ze względu wydłużenia przerwy śniadaniowej do 30 minut, tj. 10 minut za wcześniejsze rozpoczęcie pracy oraz 5 minut gratisowo od firmy bez obowiązku odpracowania. Tak więc pracownik będzie rozpoczynał pracę o godz. 5.50 a kończył o godz. 14.00. Czy to jest zgodne z obowiązującym prawem?

Pracodawca może wprowadzić pracownikom dłuższą niż 15 minutowa, przerwę w pracy.

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy (art. 134 ustawy z dnia 6 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.– dalej k.p.). Przesłanką powstania omawianego uprawnienia jest dobowy wymiar czasu pracy pracownika nie krótszy niż 6 godzin. A zatem wszyscy pracownicy, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin musza mieć, z mocy prawa, zagwarantowaną co najmniej 15-minutową przerwę w pracy, wliczaną do czasu pracy. Przerwa ta nie wydłuża dobowego wymiaru czasu pracy pracowników, nawet jeżeli jest przez pracodawcę zagwarantowana w dłuższym niż 15-minutowym wymiarze (np. 20 minut).

15 minutowa przerwa

Ponadto 15-minutowa przerwa przysługuje niezależnie od innych przerw wynikających z rozkładu czasu pracy. Pracownik jest więc do niej uprawniony również wtedy, gdy rozkład czasu pracy przewiduje niewliczaną do czasu pracy przerwę na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.

Przerwa niewliczana do czasu pracy

Zgodnie bowiem z art. 141 k.p., pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Taką przerwę w pracy wprowadza się w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Opisywana przerwa w pracy może być krótsza niż wskazane 60 minut, może więc wynosić np. 10 minut. Jest ona jednak niewilczana do czasu pracy, co powoduje faktyczne wydłużenie czasu pracy pracowników o czas tejże przerwy.
Zgodnie zatem z powyższym pracodawca może zagwarantować zatrudnionym u niego pracownikom wydłużoną 20-minutową przerwę wliczaną do czasu pracy oraz 10-minutową przerwę na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych niewliczaną do czasu pracy. Omawiane przerwy w pracy mogą być przez pracowników wykorzystywane łącznie lub każda z nich oddzielnie. W opisywanej sytuacji pracownicy będą przebywać na terenie zakładu pracy przez 8 godzin i 10 minut dziennie. Nie ma bowiem prawnych przeszkód aby pracownicy rozpoczynali swoją pracę o godzinie 5.50 i kończyli ją po 8 godzinach i 10 minutach, o godzinie 14.00, jeżeli w jej trakcie mają zapewnioną 10-minutową przerwę niewilczaną do czasu pracy na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych.

Joanna Stępniak - specjalista z zakresu prawa pracy