Czy pracodawca może wprowadzić własne nazewnictwo stanowisk pracy w służbie bhp?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPCzy pracodawca ma prawo do innego nazewnictwa stanowisk pracy niż to wynika z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. ws. służby bhp? Czy nazwa stanowiska, która jest w umowie o pracę musi być taka sama jak w rozporządzeniu, czy też pracodawca zachowuje pewną dowolność? Czy w przypadku innej nazwy stanowiska liczy się staż pracy w służbie bhp oraz posiada się uprawnienia do reprezentowania pracodawcy?

Odpowiedź

O tym, czy pracownika zatrudnionego w komórce służby bhp można zaliczyć do służby bhp rozstrzyga to, czy posiada on kwalifikacje niezbędne do zatrudnienia na danym stanowisku pracy określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z 2.09.1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p.

Uzasadnienie

Zasady tworzenia, organizacji, uprawnień i kwalifikacji służby bhp określają art. 237¹¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) – dalej k.p. oraz r.s.b.h.p. Przepisy wyróżniają dwie formy pełnienia funkcji w zakresie bhp. Pierwsza jest realizowana w formie służby bhp, a druga – poprzez powierzenie wykonywania zadań służby (por. wyrok NSA z dnia 13 października 2006 r., I OSK 263/06). W sytuacji, w której pracodawca jest zobligowany do utworzenia służby bhp (wyodrębnienia komórki organizacyjnej jedno- lub wieloosobowej), powinien umieścić ją w strukturze organizacyjnej, tak aby była mu bezpośrednio podległa (§ 1 ust. 5 r.s.b.h.p.) oraz zatrudnić w niej pracownika (pracowników), w zależności od posiadanych kwalifikacji, na stanowisku inspektora, starszego inspektora, specjalisty, starszego specjalisty lub głównego specjalisty ds. bhp (§ 4 ust. 1 r.s.b.h.p.). Mając na względzie, że § 4 ust. 2 r.s.b.h.p. zawiera wskazanie kwalifikacji, które są niezbędne do zatrudnienia na danym stanowisku pracy, należy przyjąć, że to właśnie te kryteria decydują o tym, czy pracownika można zaliczyć do służby bhp. Jako że żaden przepis nie wskazuje, by nazwa posiadała znaczenie przeważające, należy przyjąć, że decydujące są kryteria w zakresie kwalifikacji, które umożliwiają zatrudnienie (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 listopada 2008 r., IV SA/Wr 432/08). Tym samym, nie będzie stanowiło naruszenia przepisów prawa przyjęcie innego nazewnictwa dla stanowisk, na których będą zatrudnieni pracownicy służby bhp. Istotnym dla stwierdzenia, że pracownik służby bhp może realizować wynikające z przepisów uprawnienia i obowiązki (np. reprezentowanie pracodawcy, uczestnictwo w postępowaniu powypadkowym, zaliczenie okresu pracy do stażu w służbie bhp) decydującym będzie fakt zatrudnienia w danej komórce organizacyjnej i posiadanie przez niego określonych w r.s.b.h.p. kwalifikacji (por. wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 20 lutego 2014 r., IV Pa 172/13).
Podejmując decyzję o przyjęciu innego nazewnictwa dla stanowisk zajmowanych przez pracowników w komórce służby bhp, należy wziąć pod uwagę, że w razie rozwiązania stosunku pracy, w świadectwie pracy wskazanym będzie, oprócz informacji o zajmowanym stanowisku, określenie rodzaju wykonywanej pracy poprzez wskazanie, że była to praca w komórce służby bhp odpowiadająca pracy na stanowisku inspektora, starszego inspektora, specjalisty, starszego specjalisty lub głównego specjalisty ds. bhp. Nie ma również przeszkód prawnych, aby w świadectwie pracy wpisać inne stanowisko pracy (z punktu widzenia nazwy) niż to, które zostało wykazane formalnie w dokumentach, czyli w umowie o pracę, przepisach wewnątrzzakładowych (por. wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 20 lutego 2014 r., IV Pa 172/13). W obu wskazanych sytuacjach podstawą do takiego działania będzie realizacja obowiązku wynikającego z art. 97 k.p., zgodnie z którym w świadectwie pracy należy podać, m.in. informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego.

Grzegorz Łyjak, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 6 lutego 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów